ភ្នំពេញ ៖ រៀងរាល់ថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ពិភពលោកតែងតែរៀបចំទិវា “ការយល់ដឹងអំពីសត្វពិភពលោក ឬអន្ដរជាតិ” ។ ប្រទេសកម្ពុជា ក៏តែងតែបានរៀបចំទិវានេះដែរ ។ ឆ្នាំ២០១៨នេះ ក្រុមអង្គការអភិរក្សសត្វព្រៃ សហការជាមួយក្រសួងបរិស្ថាន នឹងរៀបចំទិវា “ការយល់ដឹងអំពីសត្វសត្វពិភពលោក ឬអន្ដរជាតិ” នេះ នៅថ្ងៃទី០៧ ខែកញ្ញា នៅផ្សារទំនើប AEON ១ រាជធានីភ្នំពេញ។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍ ៖
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានសត្វត្មាត ចំនួន ៣ ប្រភេទ ដែលជាប្រភេទរងគ្រោះជិតផុតពូជបំផុត ស្តិតក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការ IUCN ។ ត្មាតទាំងបីប្រភេទនោះរួមមាន ត្មាតភ្លើង ត្មាតផេះ និងត្មាតត្នោត។ តាមការស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការជីវិតសត្វស្លាប សត្វត្មាតទាំងបី ប្រភេទនេះ មានវត្ដមាននៅប្រទេសកម្ពុជា មិនដល់ ៣០០ក្បាលនោះទេ។
លោក ប៊ូ វរសក្ស នាយកកម្មវិធិអភិរក្ស របស់អង្គការជីវិតសត្វស្លាប បានប្រាប់វិទ្យុស្ដ្រីនៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហានេះថា ក្រុមអង្គការអភិរក្សសត្វព្រៃ និងក្រសួងបរិស្ថាន នឹងចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយនៅថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ស្ដីពីស្ថានភាពនាពេលចុងក្រោយ ភាពងាយរងគ្រោះ និងប្រញ្ហាប្រឈមនានា របស់សត្វត្មាតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ដោយឡែកសម្រាប់ថ្ងៃទី០៧ ខែកញ្ញា នឹងមានការតាំងពិពណ៌រូបភាពសត្វត្មាត ដែលកំពុងរងគ្រោះជិតបំផុតបំផុត ទាំងបីប្រភេទនៅប្រទេសកម្ពុជា។
ការប្រារព្ធទិវានេះ នាយកកម្មវិធិអភិរក្ស របស់អង្គការជីវិតសត្វស្លាប បញ្ជាក់ថា ដើម្បីបង្ហាញពីសារសំខាន់ របស់សត្វត្មាត និងជាការផ្ញើសារទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស ឲ្យចូលរួមថែរក្សាសត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទ ដោយការរក្សាទីជម្រក និងបញ្ឈប់ការបរិភោគសាច់សត្វព្រៃ។
លោក ប៊ូ វរសក្ស អះអាងថា ចំនួនសត្វត្មាតបានថយចុះគួរឲ្យបារម្ភ ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ ការបំពុលគឺជាក្ដីកង្វល់ចម្បងរបស់ក្រុមអ្នកភិរក្ស ដែលលោកស្នើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស បញ្ឈប់សកម្មភាពបំពុលជាបន្ដ ទៀត ៖«កត្ដាដែលគំរាមកំហែងខ្លាំងបំផុតគឺការបំពុល។ ត្មាតស៊ីសាត់ស្លាប់ជាអាហារ អញ្ចឹងមួយចំនួនកន្លងមកហ្នឹងគឺការបំផុត។ ប្រជាជនយើងគាត់មានបំណង បំពុលគោក្របី ឬក៏សត្វផ្សេងៗទៀត តែពេលដែលងាប់ភ្លាមៗហ្នឹង ត្មាត ទៅស៊ី ងាប់ទាំងត្មាតទៅទៀត។ អញ្ចឹងបានសំណូមពរ គឺសុំឲ្យបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពុលគ្រប់ប្រភេទ សម្រាប់សម្លាប់សត្វ ហើយប្រជាជនទូទៅទៀតសោត គឺកុំបរិភោគសត្វព្រៃ ពីព្រោះសត្វព្រៃប្រហែលស្លាប់ដោយសារការបំពុលទេ អញ្ចឹងវាអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពយើងទាំងអស់ ហើយបើយើងមិនហូបក៏បានចូលរួមអភិរក្សសត្វព្រៃ សត្វត្មាតរបស់យើងផងដែរ»។
សត្វត្មាត បានជួយសម្អាតបរិស្ថាន ដោយស៊ីសាកសពសត្វ ដែលងាប់ស្អុយរលួយនៅក្នុងព្រៃ ឬក្បែរសហគមន៍។ ពេលសត្វត្មាត ស៊ីសាកសពសត្វងាប់ស្អុយរលួយទាំងនោះអស់ វាបានជួយការពារមិនឲ្យមានក្លិនស្អុយ និងជំងឺឆ្លនានា ឆ្លងដល់អ្នកភូមិ និងសត្វពាហនៈ ក្នុងសហគមន៍។
កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៨ ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រុមអង្គការអភិរក្សសត្វព្រៃ បានសម្ដែងក្ដីព្រួយបារម្ភ ពីការបាត់បង់វត្ដមានសត្វព្រៃដ៏កម្រជាច្រើនប្រភេទក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ព្រោះតែការបំពុល ដោយការប្រើថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ដាក់នៅតាមត្រពាំងនានា នៃតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើង ប្រទេសកម្ពុជា និងតំបន់មួយចំនួនទៀត។ សកម្មភាពនៃការបំពុលទាំងនោះ បានកំពុងក្លាយជាកត្ដាគំរាមកំហែង យ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ការរស់រានសត្វព្រៃដ៏កម្រជាច្រើនប្រភេទនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោក កែន សេរីរដ្ឋា ប្រធានអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ ប្រចាំនៅកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ការប្រើប្រាស់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ដើម្បីបំពុលសត្វព្រៃ នៅក្នុងតំបន់ខ្ពង់រាបភាគខាងជើង នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជា តំបន់ផ្សេងៗ គឺមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ ដល់ចំនួន នៃពពួកថនិកសត្វ និងសត្វស្លាបដែលជាប្រភេទ រងការគំរាមកំហែងជាសាកល។ លោក អំពាវនាវដល់សាធារណជនឲ្យបញ្ឈប់ការបំពុល និងបរិភោគសាច់សត្វព្រៃ ដើម្បីចូលរួមថែរក្សា និងការពារសត្វព្រៃទាំងអស់នោះឲ្យនៅគង់វង្ស។ បន្ថែមពីនេះលោក បញ្ជាក់ថា ការបរិភោគសាច់សត្វព្រៃ ដែលមានផ្ទុកសារធាតុពុល នឹងនាំឲ្យគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាព៕