ភ្នំពេញ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រី សម្តេច ហ៊ុន សែន បានថ្លែងអំពាវនាវឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល រួមទាំងសកម្មភាពការពារបរិស្ថានទាំងអស់ ត្រូវរួមសហការគ្នាជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលសម្ដេចថា សកម្មជនបរិស្ថាន ក៏ជាផ្នែកមួយជួយការពារបរិស្ថានល្អ និងព្រៃឈើបានគង់វង្សដែរ។
ចំណែកអ្នកវិភាគយល់ថា គេត្រូវកំណត់ផែនការនេះជាយុទ្ធសាស្ត្រថា្នក់ជាតិ គឺមិនត្រូវធ្វើឱ្យតែល្អស្ដាប់នោះទេ ហើយថ្នាក់ក្រោមមិនគោរពតាមនោះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាលមិនយល់ស្របនឹងការយល់ឃើញរបស់អ្នកវិភាគនោះទេ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីសម្ដេច ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ក្រុមសកម្មជនបរិស្ថានគឺជាផ្នែកមួយជួយការពារបរិស្ថាន ឱ្យបន្តគង់វង្ស ហើយបញ្ហានេះគេត្រូវឱ្យមានកិច្ចសហការគ្នារវាងអាជ្ញាធររដ្ឋ សកម្មជនបរិស្ថាន និងសង្គមស៊ីវិលពាក់ព័ន្ធ។
សម្តេច ហ៊ុន សែន ថ្លែងដូចនេះ នៅក្នុងពិធីអបអរទិវាមច្ឆជាតិកាលពីថ្ងៃទី១ កក្កដា នៅអាងទឹកអន្លង់ជ្រៃ ឃុំប្រាំបីមុំ ស្រុកថ្ពង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ។
សម្តេច ហ៊ុន សែន ថ្លែងបន្តថា ស្ថាប័នរដ្ឋ អង្គការសង្គមស៊ីវិល សកម្មជនការពារធនធានធម្មជាតិ ហាក់មើលមុខគ្នាមិនចំ ក្នុងករណីនេះសម្តេចសូមអំពាវនាវឲ្យស្ថាប័នរដ្ឋត្រូវសហការគ្នាឲ្យល្អជាមួយសកម្មជនបរិស្ថាន ព្រោះពួកគេមានគោលដៅរួមគ្នា។ សម្តេច ហ៊ុន សែន៖«ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះអំពាវនាវ ឲ្យទាំងផ្នែករដ្ឋ សង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ចូលរួមនៅក្នុងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិរបស់យើង។ មុននេះវាហាក់ដូចជានៅម្ខាងម្នាក់ រវាងសង្គមស៊ីវិល ឬសកម្មជនការពារព្រៃឈើ ជាមួយនិងម្ខាងទៀត ខាងផ្នែករដ្ឋមើលមុខគ្នាមិនត្រង់ទៅវិញ គោលដៅដូចគ្នាក៏ប៉ុន្តែនៅម្ខាងម្នាក់»។
ជុំវិញការលើកឡើងរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន អ្នកវិភាគសម្តែងការសាទរ តែពួកគាត់យល់ថា អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ មិនបានអនុវត្តប្រសាសន៍របស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។
អ្នកសិក្សាពីការអភិវឌ្ឍសង្គមលោកបណ្ឌិត មាស នី យល់ថា រាជដ្ឋាភិបាលគួរតែចេញជាលិខិតមួយផ្ញើទៅថ្នាក់ក្រោម មន្ត្រីមូលដ្ឋានរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋទាំងអស់ឲ្យបានដឹង ដើម្បីអនុវត្តតាមអនុសាសន៍របស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ទើបផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកបណ្ឌិត មាស នី បន្តថា គណបក្សកាន់អំណាចទំនងនឹងបន្តបាត់បង់សន្លឹងឆ្នោតបន្តទៀត ប្រសិនបើមន្ត្រីក្រោមឱវាទធ្វើផ្ទុយពីអនុសាសន៍រាជរដ្ឋាភិបាល។ លោកបណ្ឌិត មាស នី៖«បើសិនណាជាមានជាលាយលាក់អក្សរខ្ញុំគាត់ថាល្អ។ ឧបមាក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី ហើយចេញទៅជាឯកសារមួយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយអំពាវនាវទៅមន្ត្រីគ្របើជាន់ថ្នាក់ខាងក្រោម ធ្វើកិច្ចសហការណ៍ជាមួយសង្គមស៊ីវិល ជាមួយពលរដ្ឋទៅ ពលរដ្ឋអាចមានឯកសារជាភស្តុតាំង ដើម្បីធ្វើការជាមួយអាជ្ញាធរខាងក្រោម»។
ចំណែកអ្នកវិភាគមួយរូបទៀតគឺលោក កែម ឡី បានសាទរប្រសាសន៍សម្តេចដែលសន្យាការពារអភិរក្សធនធានជាតិ ។ លោកបន្តថា សម្តេចគួរតែមានយន្តការ និងផែនការច្បាស់លាស់ដើម្បីផ្តល់ស្វ័យភាព ទាំងថវិកា ទាំងបច្ចេកទេស និងការសម្រេចចិត្តពេញលេញ ដល់សកម្មជនការពារបរិស្ថានទាំងអស់។ លោក កែម ឡី៖«រវាងរដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហគម យើងសហគមនេសាទ ព្រៃឈើ សហគមសហគមអភិរក្សសត្វព្រៃ ជាដើម ត្រូវផ្តល់ស្វ័យភាព ទាំងស្វាយភាពថវិការ ទាំងបច្ចេកទេស ទាំងការធ្វើសេចក្តីចិត្ត ចំណែងរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែត្រួតពិនិត្យ តាមដាន ផ្តល់យោបល់ ហើយផ្តល់បច្ចេក ទេសបន្ថែមទៀត អាហ្នឹងបានជោគជ័យ»។
ទោះបីយ៉ាងណាលោក កែម ឡី បន្ថែមថា ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាលយល់ថា សកម្មភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឬសកម្មជនការពារបរិស្ថានដែលធ្វើសកម្មភាព មានប្រយោជន៍ដូចករណី សកម្មជនការពារបរិស្ថានអារ៉ែង៣រូប ដែលជាប់ឃុំអស់រយៈជាង ១០ខែ ដោយសារការពារធនធានធម្មជាតិ រាជរដ្ឋាភិបាលគួរត្រូវលើទឹកចិត្តពួកគាត់។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន្ត បានទទួលស្គាល់ថា មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិមួយចំនួនតូចពិតជាមិនបានអនុវត្តតាមអនុសាសន៍របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល។ លោក សុខ ឥសាន្ត៖«យើងខ្ញុំមិនជឿដូចគាត់ទេ កាល ណាតែប្រមុខរដ្ឋាភិបាលលោកអំពាវនាវ លោកដាក់ជូនទៅ ខាងថ្នាក់ក្រោមគាត់ធ្វើឲ្យ គ្រាន់តែវាមិនបាន ១០០ភាគរយ អ្នកខ្លះក៏មានគំនិតខូច ដែរ ហើយយើងក៏ត្រូវទទួលស្គាល់ តែអ្នកគំនិតខូចវាច្រើនទេ តិចតូច ក៏ប៉ុន្តែការអំពាវនាវរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលគឺជាការយកចិត្តទុកដាក់ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការថែរក្សាធនធានធម្មជាតិ»។
ស្របពេលសម្ដេច ហ៊ុន សែន អំពាវនាវសុំឱ្យមានកិច្ចសហការគ្នា ទាំងអាជ្ញាធររដ្ឋនិង សកម្មជនបរិស្ថានដើម្បីការពារបរិស្ថានឱ្យបានគង់វង្ស កាលព្រឹកមិញនេះ ក្រុមអង្គការព្រះពុទ្ធសាសនាដើម្បីសន្តិភាព ដឹកនាំដោយព្រះអង្គ ប៊ុត ប៊ុនតិញ ត្រូវបានអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ បានឃាត់ព្រះកាយព្រះអង្គ និងសង្ឃ៣អង្គទៀត ជិត ៣ម៉ោង ដើម្បីសាកសួរអំពីសកម្មភាពរបស់ព្រះអង្គនិមន្តចែកអាវយឺតជូនសហគមព្រៃឡង់ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ។
ចំណែកតុលាការសាលាដំបូងខេត្តកោះកុង កាលពីព្រឹកមិញនេះបានប្រកាសសាលក្រមផន្ទាទោសសកម្មជនការពារបរិស្ថាន ៣រូប ស្ថិតនៅតំបន់អារ៉ែងឲ្យជាប់គុក ១ ឆ្នាំ ៦ខែ និង សងជំងឺចិត្តទៅដើមបណ្ដឹង ចំនួន១០២លានរៀល ដែលសកម្មជនការ ពារបរិស្ថានថាជារឿងអយុត្តិធម៌៕
