ភ្នំពេញ ៖ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា(CPP) បានសម្រេចឲ្យមន្ត្រីទាំងអស់បើកយុទ្ធនាការចុះជួបជាប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋានផ្ទាល់ ដើម្បីទាក់ ទាញសន្លឹកឆ្នោតសម្រាប់ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ ២០១៧ ខាងមុខនេះ។ គណបក្សកាន់អំណាចក៏បានកំណត់យកសេវាសា ធារណៈជាអាទិភាពសម្រាប់ប្រកួតប្រជែកសន្លឹកពីគណៈបក្សនយោបាយដទៃទៀត។ គណៈបក្សកាន់អំណាចសម្រេចដូចនេះ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សន្និបាតរយៈ ពេលពីរថ្ងៃ កាលពីថ្ងៃទី ១៨ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៦ កន្លងមក។
តែអ្នកវិភាគមានទស្សនថា យុទ្ធនាការចុះមូលដ្ឋានរបស់គណបក្សកាន់អំណាចនេះ ហាក់មិនសូវទទួលផលវិជ្ជៈមានប៉ុន្មានទេ លុះត្រាតែរាជ រដ្ឋាភិបាលធ្វើការកែរទម្រង់សេវាសាធារណៈ និងប្រព័ន្ធតុលាការឲ្យមានយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដសម្រាប់អ្នកទន់ខ្សោយ។ តែមន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចមិនទទួលយកការរិះគន់របស់អ្នកវិភាគឡើយ។
ការចុះមូលដ្ឋាននេះដើម្បី ផ្សះផ្សាផ្លូវចិត្តប្រជាពលសំដៅទាក់ទាញ សន្លឹកឆ្នោតសម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ ២០១៧ ខាងមុខនេះ។
តើយុទ្ធសាស្ត្រនេះ អាចទាញសន្លឹកបានពីពលរដ្ឋ នៅតាមមូលដ្ឋានបានវិញឬទេ?
អ្នកវិភាគសង្កេតយល់ថា យុទ្ធនាការចុះមូលដ្ឋានរបស់គណបក្សប្រជាជនទំនងជាទទួលបានផលតិចតួចឬអាចថាគ្មានក៏ថាបានដែរ ។ អ្នកវិភាគគិតថា ដើម្បីស្តារប្រជាប្រិយភាពរបស់ខ្លួនឡើងវិញបានលុះត្រា គណបក្ស ដែលបានកាន់អំណាចអស់រយៈពេលជាង ៣០ ឆ្នាំមួយនេះ កែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនយល់ថា ជាប្រព័ន្ធអយុត្តិធម៌មួយសម្រាប់ពលរដ្ឋទូទៅ។
លោក គឹម សុខ អ្នកឃ្លាំមើលការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងនយោបាយ មានទស្សនៈថា យុទ្ធនាការចុះមូលដ្ឋាននេះ អាចនឹងទទួលបានផលខ្លះ ប៉ុន្តែមិនជោគជ័យធំដុំប៉ុន្មានឡើយ។ លោកថា ប្រសិនបើគណបក្សកាន់អំណាច ធ្វើការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ និងសេវាសាធារណៈស៊ីជម្រៅ ទំនងជាបក្សកាន់អំណាចនេះទទួលបានជោគជ័យតែបើមិនអាចធ្វើបានគឺគ្មានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋច្រើនឡើយ។
លោក មាស នី អ្នកស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម ពិនិត្យឃើញថា កន្លងមកដោយសារអំពើពុករលួយ បានធ្វើឱ្យមន្ត្រីថ្នាក់មូលដ្ឋានបាត់បង់ប្រជា ប្រិយភាព។ លោកថា បើសិនបើការចុះទៅជួបហើយ ប៉ុន្តែការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនៅតែបន្តថា នោះក៏គ្មានប្រយោជន៍អ្វីដែរ។ ម្យ៉ាងទៀត មន្ត្រីខ្លះដែលធ្លាប់មានប្រវត្តិជម្រិតយកលុយពីប្រជាពលរដ្ឋ បើទោះបីជាបង្កើតសកម្មភាពចុះមូលដ្ឋានជួបជាមួយពលរដ្ឋផ្ទាល់ ក៏មិនទទួលបានស្វាគ មន៍ពីប្រជាពលរដ្ឋដែរ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកយល់ថា ប្រព័ន្ធតុលាការ និងសុខាភិបាល គឺជាមូលហេតុមួយដែលធ្វើឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបាត់បង់ទំនុកចិត្តពីប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកថា បើចង់បានប្រជាប្រិយឡើងវិញគួរតែកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធទាំងពីរនេះដោយស៊ីជម្រៅ។ លោក មាស នី ៖«ប្រព័ន្ធតុលាការនឹងមួយ ហើយមួយទៀតគឺប្រព័ន្ធសុខាភិបាលដែលជារឿងធំគឺប្រព័ន្ធពីរហ្នឹងឯងដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋហាក់ដូចជានៅតែសំលឹងឃើញថារដ្ឋា ភិបាលមិនទាន់ផ្តល់យុត្តិធម៌ត្រឹមត្រូវ ហើយផ្តល់នូវសុវត្តិភាពជីវិតរស់នៅ ។កាលណាការស់នៅកាលណាតែឈឺហើយដឹងតែពីអស់លុយ ដឹងតែពីលក់ដីហិចហោចដោយសារសេវាកម្មវាថ្លៃពេក។»
តែសម្រាប់អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សួស យ៉ារ៉ា មិនយល់ស្របនឹងការយល់ឃើញរបស់អ្នកវិភាគនោះទេ។ លោកបានពន្យល់ថា រឿងតុលាការគឺជាអំណាចឯករាជ្យរបស់តុលាការ មិនមានពាក់ព័ន្ធអ្វីនឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានោះទេ។ លោក សួស យ៉ារ៉ា៖ «អ្វីដែលពង្រឹងគឺជានយោបាយរបស់គណបក្សប្រជាជន ជាមួយនឹងប្រជាជន អញ្ចឹងវាអត់មានពាក់ព័ន្ធអ្វីនឹងរឿងតុលាការមកចូលក្នុងរឿងពង្រឹងចលនាគណបក្សនយោបាយទេវាខុសគ្នា អញ្ចឹងការវិភាគរបស់គាត់ បើគាត់វិភាគទៅលើប្រសិទ្ធិភាពនៃការចុះប្រហែលជាត្រូវជាងនឹងវិភាគរវាងគណបក្សប្រជាជន និងប្រព័ន្ធតុលាការ។»
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ នឹងប្រព្រឹត្តិទៅថ្ងៃទី០៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ខាងមុខ។ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប បានឲ្យដឹងថា ចាប់ពីថ្ងៃទី០៣ ដល់ថ្ងៃទី ០៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧ គ.ជ.បនឹងចាប់ទទួលចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោ បាយឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់។ គណបក្សនយោបាយទាំងអស់នឹងចាប់ផ្តើមធ្វើការឃោសនាបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ រយៈពេល ១៤ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២០ ខែឧសភា ដល់ថ្ងៃទី០២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។
លោក យ៉ែម បុញ្ញាឬទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានមានប្រសាសន៍ថា គណបក្សជំនាស់ស្វាគមន៍ចំពោះយុទ្ធនាការចុះជួបប្រជាពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋានដោយផ្ទាល់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ព្រោះលោកថា ប្រទេសប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ត្រូវមានសេរីភាពក្នុងការឃោសនាទាក់ទាញសន្លឹកឆ្នោត។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះរំពឹងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងទទួលបានអាសនៈកាន់ច្រើនឡើងនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ ២០១៧ ខាងលើ។
សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានកិត្តិយសនៃបក្សកាន់អំណាច បានថ្លែងនៅក្នុងពិធីសន្និបាតកណ្តាលគណបក្សកាលពីថ្មីនេះដោយបង្ហាញជំនឿថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅតែបោះឆ្នោតគ្រាំគណបក្សកាន់អំណាច ខណៈដែលប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងនិរទេសក្រៅប្រទេសលោក សម រង្ស៊ី រំពឹងថា គណបក្សប្រឆាំងនឹងឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំប្រទេសសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០១៨ តែគណៈបក្សកាន់អំណាចថា មិនអាចទៅរួចឡើយ។
សម្រាប់លោក សួស យ៉ារ៉ា បានឱ្យដឹងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់សម្រាប់គណបក្ស ដែលភាពច្បាស់លាស់នេះ នឹងធ្វើឱ្យគណបក្សទទួលបានការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋ។ លោក សួស យ៉ារ៉ា ៖«ដូច្នេះភាពច្បាស់លាស់របស់យើងនេះ បានចែករំលែកទៅតាមមន្ត្រីដែលចុះទៅមូលដ្ឋាន និងមន្ត្រីបម្រើការងារមូលដ្ឋាន។គឺថាយើងចុះទៅហ្នឹង ជាបញ្ហាគឺយើងក្តាប់ជាប់គ្នារវាងប្រជាជននឹងមន្ត្រី អញ្ចឹងដូច្នេះហើយអ្វីដែលយើងធ្វើកិច្ចការ ក្នុងន័យមួយដែលចង់បានសារពិតប្រាកដរបស់ប្រជាជនដើម្បីកសាងទៅជាគោលនយោបាយ គោលនយោបាយទៅជាផែនការសកម្មភាព ហើយបើគណបក្សប្រជាជនកាន់អំណាចនឹងត្រូវបានអនុវត្ត»។
បើតាមអ្នកវិភាគ បើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចង់បង្កើនប្រជាប្រិយភាពឡើងវិញ គណបក្សនេះគួរតែកុំព្យាយាមឈប់លាបពណ៌ និងបង្កើនសត្រូវច្រើនពេក ករណីដូចជាប្រជាពលរដ្ឋខ្លះ គ្រាន់តែតវ៉ាដើម្បីយុត្តិធម៌ និងតវ៉ារឿងដីធ្លី ក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចោទថា ក្រុមបក្សប្រឆាំងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ ត្រូវសាងទំនាក់ទំនងឱ្យល្អឡើងវិញ តាមរយៈការផ្តល់សេវាកម្មសមស្របត្រឹមត្រូវ និងការផ្តល់យុត្តិធម៌ ដែលជារឿងសំខាន់សម្រាប់គណ បក្សកាន់អំណាចទាញប្រជាប្រិយភាពឡើង។
តាមអ្នកវិភាគអ្វីដែលអាចធ្វើឱ្យបក្សកាន់អំណាច ធ្លាក់ការគាំទ្រមួយទៀតនោះ គឺបញ្ហា អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដីនិងការគ្រប់គ្រងជន អន្តោប្រវេសន៍ មករស់នៅកម្ពុជា ព្រោះជារឿងរស៊ើបដែលបក្សនេះ មានការលំបាកជាខ្លាំងក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រជាប្រិយភាពរបស់ខ្លួនឡើងវិញ៕