ក្រុមតាលីបង់បានប្រកាសបិទមិនឱ្យស្ត្រីចូលរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ នេះបើយោងតាមលិខិតរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំឧត្តមសិក្សាអាហ្វហ្គានីស្ថាន។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំអាហ្វហ្គានីស្ថាននិយាយថា ការហាមស្រ្តីមិនឱ្យចូលរៀនមហាវិទ្យាល័យបែបនេះរហូតដល់មានការជូនដំណឹងជាថ្មី។សេចក្ដីជូនដំណឹងនេះគេរំពឹងថានឹងចូលជាធរមានអនុវត្តភ្លាមៗ។នេះជាការរឹតត្បិតចំពោះសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំរបស់ស្រ្តីបន្ថែមទៀត ខណៈដែលក្មេងស្រីអាហ្វហ្គានីស្ថានត្រូវបានដកសិទ្ធិមិនឱ្យរៀននៅសាលាមធ្យមសិក្សារួចហើយ។
និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យកាប៊ុលម្នាក់បានប្រាប់ BBC ថានាងយំតាំងពីនាងបានទទួលដំណឹងនេះ។កាលពីបីខែមុន ក្មេងស្រី និងស្ត្រីរាប់ពាន់នាក់បានអង្គុយប្រឡងចូលសាកលវិទ្យាល័យនៅទូទាំងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ប៉ុន្តែការរឹតត្បិតយ៉ាងខ្លាំងលើមុខវិជ្ជាដែលពួកគេអាចសិក្សាបានដូចជាវិទ្យាសាស្ត្របសុពេទ្យ វិស្វកម្ម សេដ្ឋកិច្ច និងកសិកម្ម ហើយផ្នែកសារព័ត៌មានត្រូវបានរឹតបន្តឹងយ៉ាងខ្លាំងជាទីបំផុត។
បន្ទាប់ពីក្រុមតាលីបង់ឡើងកាន់កាប់អំណាចកាលពីឆ្នាំមុន សាកលវិទ្យាល័យនានាបានណែនាំឱ្យបែងចែកថ្នាក់រៀន និងច្រកចូលដាច់ដោយឡែករវាងសិស្សប្រុសនិងសិស្សស្រី។សិស្សស្រីអាចត្រូវបានបង្រៀនដោយសាស្រ្តាចារ្យស្ត្រី ឬគ្រូជាបុរសចំណាស់ប៉ុណ្ណោះ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការហាមឃាត់ចុងក្រោយនេះ និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យមួយរូបបានប្រាប់ BBC ថា នាងគិតថាពួកតាលីបង់ខ្លាចស្ត្រី និងខ្លាចអំណាចស្រ្តី។នាងបាននិយាយថា “ពួកគេបានបំផ្លាញស្ពានតែមួយគត់ដែលអាចឆ្ពោះទៅអនាគតរបស់ខ្ញុំ” ។”តើខ្ញុំអាចប្រតិកម្មដោយរបៀបណា? ខ្ញុំជឿថាខ្ញុំអាចសិក្សា និងផ្លាស់ប្តូរអនាគតរបស់ខ្ញុំ ឬនាំមកនូវពន្លឺដល់ជីវិតរបស់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែពួកគេបានបំផ្លាញអស់ហើយ”។
វិស័យអប់រំរបស់ប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបន្ទាប់ពីការកាន់កាប់របស់ពួកតាលីបង់ ហើយមានការបណ្តេញចេញអ្នកសិក្សាដែលបានបណ្តុះបណ្តាលដោយរដ្ឋាភិបាលដែលគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។
ស្ត្រីម្នាក់ទៀតបាននិយាយថាមាន “ការលំបាកយ៉ាងខ្លាំង” ដោយគ្រាន់តែចង់បន្តការសិក្សាបន្ទាប់ពីពួកតាលីបង់ចូលកាន់កាប់ប្រទេស។នាងបានប្រាប់ BBC ថា “យើងបានប្រយុទ្ធជាមួយបងប្អូនរបស់យើង ជាមួយឪពុករបស់យើង ជាមួយសង្គម និងជាមួយរដ្ឋាភិបាល។«យើងបានឆ្លងកាត់ស្ថានភាពលំបាកមួយដើម្បីអាចបន្តការអប់រំរបស់យើង។”នៅពេលនោះ យ៉ាងហោចណាស់ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តដែលខ្ញុំអាចបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាកលវិទ្យាល័យ និងសម្រេចក្តីសុបិនរបស់ខ្ញុំ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ តើខ្ញុំអាចលួងលោមខ្លួនឯងដោយរបៀបណា?”
វិធានការចុងក្រោយនេះទំនងជាបង្កក្តីបារម្ភពីសហគមន៍អន្តរជាតិបន្ថែមទៀត។សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសលោកខាងលិចផ្សេងទៀតទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលតាលីបង់បានលុះត្រាតែក្រុមតាលីបង់ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដល់ការអប់រំស្ត្រីនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរងអង្គការសហប្រជាជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក Robert Wood បានថ្កោលទោសចំពោះសកម្មភាពចុងក្រោយនេះរបស់ពួកតាលីបង់។លោកបាននិយាយថា “ពួកតាលីបង់មិនអាចរំពឹងថានឹងក្លាយជាសមាជិកស្របច្បាប់នៃសហគមន៍អន្តរជាតិរហូតដល់ពួកគេគោរពសិទ្ធិជនជាតិអាហ្វហ្គានីស្ថានទាំងអស់”។ជាពិសេសសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពមូលដ្ឋានរបស់ស្ត្រី និងកុមារី។កាលពីខែវិច្ឆិកា អាជ្ញាធរអាហ្វហ្គានីស្ថានបានហាមប្រាមស្ត្រីចូលកំសាន្តក្នុងសួនឧទ្យានក្នុងរដ្ឋធានីកាប៊ុល ដោយអះអាងថាច្បាប់អ៊ីស្លាមមិនត្រូវបានអនុញាតឱ្យស្រ្តីនៅទីនោះ។
ប្រភព៖ BBC ចុះថ្ងៃទី២១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២
