លោក យូន ស៊ុក យើល បានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង នៅពេលដែលមនុស្សមួយចំនួនចាត់ទុកលោកថាជា«ជើងថ្មី»ក្នុងវិស័យនយោបាយការបរទេស។ ការណ៍នេះធ្វើឱ្យគេប្រមើលឃើញថា ជោគជ័យរបស់លោកនឹងនាំមកនូវសម្ព័ន្ធភាពរឹងមាំជាងមុនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសជប៉ុន ប៉ុន្តែមិនអាចរក្សាជំហរតឹងរ៉ឹងជាងមុនចំពោះកូរ៉េខាងជើងនិងចិនបានឡើយ នៅពេលប្រឈមមុខនឹងតថភាពនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច។

លោក ឯម មាឃ ជូនសេចក្ដីរាយការណ៍ …

លោក យូន ស៊ុក យើល ដែលជាអតីតអគ្គរដ្ឋអាជ្ញាអភិរក្សនិយម និងដែលត្រូវបានទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានអេភីហៅថា«ជើងថ្មី»ក្នុងវិស័យនយោបាយការបរទេស បានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងកាលពីពាក់កណ្ដាលសប្ដាហ៍មុន។ ជោគជ័យរបស់លោកត្រូវគេរំពឹងថានឹងនាំមកនូវសម្ព័ន្ធភាពរឹងមាំជាងមុនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយគេក៏រំពឹងដែរថា លោកនឹងប្រកាន់ជំហរតឹងរ៉ឹងជាងមុនចំពោះកូរ៉េខាងជើង។

បន្ទាប់ពីសន្លឹកឆ្នោតជាង ៩៩ ភាគរយ ត្រូវបានរាប់ហើយកាលពីព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្ដាហ៍មុន លោក យូន ដែលមកពីបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ គឺគណបក្សអំណាចប្រជាជន ទទួលបានការគាំទ្រចំនួន ៤៨,៦ ភាគរយ ទល់នឹង ៤៧,៨ ភាគរយ សម្រាប់បេក្ខជន លី ចេ មីយុង មកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យសេរី ដែលជាបក្សកាន់អំណាច។ ​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីកាលពីថ្ងៃពុធ ​មាន​ការ​ប្រជែង​គ្នា​យ៉ាង​ប្រកៀកប្រកិត​បំផុតសម្រាប់ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង។

លោក យូន នឹងចូលកាន់តំណែងប្រធានាធិ​បតីកូរ៉េខាងត្បូងនៅថ្ងៃទី ១០ ខែឧសភា ជំនួសប្រធានាធិបតីបច្ចុប្បន្ន គឺលោក មូន ចេ អ៊ីន ហើយនឹងដឹកនាំកូរ៉េខាងត្បូងដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតទី ១០ របស់ពិភពលោក សម្រាប់រយៈពេលតែមួយអាណត្តិ ពោលគឺប្រាំឆ្នាំ។

បន្ទាប់​ពីបាន​ឈ្នះ​ការ​បោះ​ឆ្នោត លោក យូន បាន​និយាយ​ថា ការប្រជែង​របស់​លោក​ទល់នឹង​លោក លី ក៏ដូចជាទល់នឹងបេក្ខជន​ផ្សេងៗ​ទៀត ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​នយោបាយ​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​ប្រសើរ​ឡើង។ លោក យូន បានថ្លែងក្នុងសម្ដីដើមថា៖ «ការប្រកួតរបស់យើងបានចប់សព្វគ្រប់ហើយឥឡូវនេះ។ យើង​គួរយក​ភាព​ខ្លាំង​របស់​យើងមកបញ្ចូលគ្នា ហើយ​ក្លាយ​ជា​មនុស្សតែ​ម្នាក់​សម្រាប់​ប្រជាជន​យើង។»

ក្រុមអ្នករិះគន់បាននិយាយថា ទាំងលោក យូន ស៊ុក យើល ទាំងលោក លី ចេ មីយុង មិនបានបង្ហាញឱ្យឃើញយុទ្ធសាស្ត្រច្បាស់លាស់ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយការគំរាមកំហែងពីកូរ៉េខាងជើងនិងពីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ប្រទេសនេះទេ។ ពួកអ្នករិះគន់ក៏បាននិយាយដែរថា អ្នកបោះឆ្នោតមានការងឿងឆ្ងល់អំពីរបៀបដែលអ្នកទាំងពីរចាត់ចែងកិច្ចការទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៅពេលដែលមានការប្រកួតប្រជែងគ្នារវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន ព្រមទាំងអំពីរបៀបដែលពួកគេនឹងដោះស្រាយវិសមភាពផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលកាន់តែរីកធំឡើង និងតម្លៃផ្ទះដែលឡើងកាន់តែខ្ពស់។

លោក យូន ស៊ុក យើល បាននិយាយថា លោកនឹងដោះស្រាយបញ្ហាយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ចំពោះការបង្កហេតុរបស់កូរ៉េខាងជើង ហើយនឹងព្យាយាមជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខត្រីភាគីជាមួយរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកនិងរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ដើម្បីលុបបំបាត់ការគំរាមកំហែងដោយអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង។ លោក យូន បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា សម្ព័ន្ធភាពដែលកាន់តែជ្រាលជ្រៅជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងក្លាយជាចំណុចស្នូលនៃគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោក។ លោក យូន បាននិយាយទៀតថា រូបលោកនឹងប្រកាន់ជំហរកាន់តែរឹងប៉ឹងថែមទៀត ចំពោះមុខប្រទេសចិន។

ក្រោយបានជាប់ឆ្នោតភ្លាមៗ លោក យូន ស៊ុក យើល បានសន្ទនាពីចម្ងាយជាមួយប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន និងជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន លោក ហ្វូមីអូ គីស្ស៊ីដា​។

ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន បានប្រាប់ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតកូរ៉េខាងត្បូងថា រូបលោកទន្ទឹងរង់ចាំធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជាមួយប្រទេសកូរ៉េខាងជើង និងបញ្ហាប្រឈមជាសកលសំខាន់ៗផ្សេងៗទៀត។ ពេលអបអរសាទរចំពោះជ័យជម្នះរបស់លោក យូន ក្នុងការបោះឆ្នោត លោក ចូ បៃឌិន ក៏បានថ្លែងអំពីកម្លាំងនៃសម្ព័ន្ធភាពទ្វេភាគីសហរដ្ឋអាមេរិក-កូរ៉េខាងត្បូង ដែលសេតវិមានហៅថាជា«សម្ព័ន្ធភាពសម្រាប់សន្តិភាព សន្តិសុខ និងវិបុលភាពនៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក»។

ទន្ទឹមនឹងនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន និងប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត​កូរ៉េខាងត្បូង ក៏បានព្រមព្រៀងគ្នា​បង្កើន​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​សហរដ្ឋអាមេរិក ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​កូរ៉េខាងជើងដែរ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន លោក ហ្វ៊ូមីអូ គីស្ស៊ីដា និងលោក យូន ស៊ុក យើល បាននិយាយថា ពួកគេបានឯកភាពគ្នាដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងត្រីភាគីជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងការគំរាមកំហែងផ្នែកយោធាដែលកំពុងវិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ដែលចេះតែបាញ់សាកល្បងឥតឈប់ឈរ នូវកាំជ្រួចផលិតបានថ្មីៗ រួមទាំងកាំជ្រួចអន្តរទ្វីបផង។

អ្នក​ជំនាញ​ខ្លះបានថ្លែង​ថា គោល​ជំហរ​នយោបាយ​ការបរទេស​របស់​លោក យូន ស៊ុក យើល នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង​ខិត​កាន់តែ​ជិតស្និទ្ធនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែ​លោកនឹង​មិន​អាច​ជៀស​វាង​ទំនាស់​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងជើងនិងរដ្ឋាភិបាលចិនបាន​ឡើយ។

លោក ឌុយយើន គីម អ្នកវិភាគជាន់ខ្ពស់នៅមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់សន្តិសុខអាមេរិកថ្មី ដែលមានទីតាំងក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន បាននិយាយតាមសម្ដីដើមថា៖ «យើងអាចរំពឹងថាសម្ព័ន្ធភាពនេះនឹងប្រព្រឹត្តទៅកាន់តែរលូន និងមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា ភាគច្រើនលើរឿងកូរ៉េខាងជើង រឿងចិន ព្រមទាំងលើបញ្ហាក្នុងតំបន់និងបញ្ហាក្នុងពិភពលោក។» លោក ឌុយយើន គីម បន្តសម្ដីរបស់លោកទៀតថា៖ «ការប្រឈមដ៏សំខាន់របស់លោក យូន ស៊ុក យើល គឺថា តើគាត់នឹងស្តាប់ទីប្រឹក្សារបស់គាត់ឬទេ ហើយតើគាត់ពិតជាអាចប្រកាន់ជំហរតឹងរ៉ឹងជាងមុនចំពោះកូរ៉េខាងជើងនិងចិនមែនឬអី នៅពេលដែលគាត់ប្រឈមមុខនឹងតថភាពនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច បន្ទាប់ពីពេលដែលគាត់បានចូលកាន់តំណែង។»

អ្នករិះគន់ចំពោះលោក យូន ស៊ុក យើល បានវាយប្រហារគាត់ ជុំវិញកង្វះខាតបទពិសោធន៍ក្នុងនយោ​បាយគណបក្ស គោលនយោបាយការបរទេស និងកិច្ចការរដ្ឋសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។ លោក យូន បានឆ្លើយតបថា រូបលោកនឹងអនុញ្ញាតឱ្យមន្ត្រីដែលមានបទពិសោធន៍ចាត់ចែងកិច្ចការរដ្ឋដែលទាមទារជំនាញខ្ពស់។

រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងបានកំណត់ឱ្យប្រធានាធិបតីកាន់តំណែងត្រឹមមួយអាណត្តិរយៈពេលប្រាំឆ្នាំ ដូច្នេះហើយលោក មូន ចេ-អ៊ីន ប្រធានាធិបតីបច្ចុប្បន្ន មិនអាចឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតឡើងវិញបានទេ។ លោក មូន បានឡើងកាន់អំណាចក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ បន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីអភិរក្សនិយម លោកស្រី ប៉ាក គឿន ហ៊ី ត្រូវបានសភាចោទប្រកាន់ និងបណ្តេញចេញពីតំណែង ជុំវិញរឿងអាស្រូវពុករលួយដ៏ធំ។

នៅពេលដែលអ្នកអភិរក្សនិយមស្ថិតក្នុងភាពរប៉ាត់រប៉ាយពីដំបូងៗក្រោយការដួលរលំរបស់លោកស្រី ប៉ាក ប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក​ មូន ចេ-អ៊ីន នៅពេលមួយ បានឡើងដល់ ៨៣ ភាគរយ ខណៈដែលរូបលោកបានជំរុញយ៉ាងខ្លាំងដើម្បីសម្រេចបាននូវការផ្សះផ្សាជាមួយកូរ៉េខាងជើង និងដើម្បីឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតអំពីអំពើពុករលួយដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់លើលោកស្រីប្រធានាធិបតីអភិរក្សនិយម។ នៅទីបំផុតលោក មូន បានប្រឈមមុខនឹងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំង នៅពេលដែលកិច្ចពិភាក្សាស្តីពីកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើងបានទទួលបរាជ័យ ហើយការប្រឹងប្រែងប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយដែលបានដាក់ចេញ ចោទជាបញ្ហាទាក់ទងនឹងសុចរិតភាព៕

—

យោង៖

១) https://apnews.com/article/business-elections-voting-campaigns-seoul-f29dd8982b18c1f7318d579b9afc83f1

២) https://english.kyodonews.net/news/2022/03/5958d3fe1810-biden-seeks-deeper-ties-with-s-korea-as-yoon-is-elected-president.html?phrase=yoon%20suk%20&words=Yoon,Suk,Yoon%27s

៣) https://www.reuters.com/world/asia-pacific/japan-pm-kishida-told-south-koreas-yoon-good-bilateral-relations-are-essential-2022-03-11/