ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងបាតុកម្មទាមទារដកតំណែងអនុប្រធានទី១ នៃរដ្ឋសភា ពីលោក កឹម សុខា កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៥ មានបាតុករម្នាក់រុញច្រាន បណ្ដេញព្រះសង្ឃមួយអង្គដែលនិមន្តថតរូបក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បាតុកម្មនោះ ។
ករណីនេះ អ្នកវិភាគសង្គមយល់ឃើញថា ការប្រើពាក្យពេចន៍ពុំគប្បីទៅលើព្រះសង្ឃ គឺជាទង្វើគ្មានសីលធម៌និងជាសញ្ញាបញ្ជាក់ថា សីលធម៌នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ កំពុងធ្លាក់ចុះ ដែលបញ្ហាត្រូវបាននេះអ្នកវិភាគសង្គម ក៏ដូចជាព្រះសង្ឃយល់ឃើញថា សីលធម៌ក្នុងសង្គមកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្នកំពុងធ្លាក់ចុះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ខណៈប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យលោកស្រី ជា វណ្ណាត មានប្រសាសន៍ថា ការចូលរួមសកម្មភាពរបស់ព្រះសង្ឃ ធ្វើកិច្ចការផ្សេងៗនៅក្នុងសង្គម ដើម្បីសង្គម មិនមែនជាទង្វើខុសឆ្គងសម្រាប់ព្រះសង្ឃ ឬជាទង្វើបង្កឱ្យមានប៉ះពាល់ដល់សង្គមនោះទេ។
លោកស្រី ជា វណ្ណាត បានបន្តថា នៅក្នុងសង្គមមួយដែលមានឈ្មោះថាជាសង្គមល្អ ជាសង្គមត្រឹមត្រូវ ការគោរព ការប្រកាន់សីលធម៌ បុគ្គលគ្រប់រូបតែងមានចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកជានិច្ច។ លោកស្រី បានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា ព្រះសង្ឃមានសិទ្ធិដូចជាពលរដ្ឋធម្មតាដែរ ក្នុងការទាមទារ ឬតវ៉ាក្នុងរឿងអ្វីមួយ ដើម្បីភាពយុត្តិធម៌ ហើយរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជាក៏បានការពារសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាសិទ្ធិរបស់ព្រះសង្ឃផងដែរ។
ចំណែកនាយកប្រតិបត្តិអង្គការធម្មទានសង្គមព្រះភិក្ខុ ងិត សៅសំខាន់ មានសង្ឃដីកាជាមួយវិទ្យុស្រី្តនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២៩ ខែតុលានេះថា ការប្រើប្រាស់ពាក្យអសុរោះ ពាក្យពុំគប្បីរបស់ពលរដ្ឋ កំឡុងពេលធ្វើបាតុកម្មនៅមុខរដ្ឋសភា ទៅលើព្រះសង្ឃ ខណៈព្រះសង្ឃកំពុងបំពេញតួនាទីនាពេលថ្មីៗនេះ ជាទង្វើមួយបង្ហាញឱ្យឃើញថា សីលធម៌របស់មនុស្សនៅសង្គមខ្មែរមួយចំនួនកំពុងមានការធ្លាក់ចុះ ដែលផ្ទុយពីសីលធម៌របស់មនុស្ស សីលធម៌សង្គម និងការគោរពប្រត្តិបត្តិក្នុងពុទ្ធសាសនា។
ព្រះតេជគុណ ងិត សៅសំខាន់ មានសង្ឃដីកាបន្តថា រាល់ទង្វើរបស់មន្ត្រីនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ពុំគប្បីទៅលើព្រះសង្ឃក្នុងពេលកន្លងទៅ មិនស័ក្តិសមជាមន្ត្រីរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលធ្វើការបម្រើសង្គមជាតិនោះទេ។ ព្រះតេជគុណចាត់ទុករាល់ទង្វើអសីលធម៌ទៅលើព្រះសង្ឃថា ជាការប្រព្រឹត្តមួយ កំពុងនាំសង្គមជាតិទៅរកការបាត់បង់តម្លៃសីលធម៌ ជាពិសេសតម្លៃនៃការគោរពព្រះពុទ្ធសាសនានៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ហើយនាពេលនេះ ក្រសួងធម្មការ និងសាសនា ក៏ហាក់មិនបានអើពើចំពោះការប្រមាថដល់ព្រះសង្ឃនេះដែរ ។
សូមជម្រាបថា នៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅជំពូកទី៥ ត្រង់មាត្រា ៥១៦ បានកំណត់ពីបទល្មើសប្រមាថចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី និងតាជី បានចែងថា ការប្រមាថដែលប្រព្រឹត្តឡើងចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃមុខងារ ឬនៅក្នុងឱកាសនៃការបំពេញមុខងារ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ថ្ងៃដល់ ៦ ថ្ងៃ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០០ រៀល ដល់ ១ សែនរៀល។
ផ្អែកតាមមាត្រា ៥០២ នៃក្រមដដែលនេះ ការប្រមាថចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី គឺសំដៅទៅលើការប្រើ វាចា កាយវិការ សំណេរ គំនូរ ឬវត្ថុ ដែលប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរនៃបុគ្គលមានព្រះសង្ឃ ដូនជី តាជីជាដើម។
មាត្រា ៥១៣ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌដដែលបានចែងថា ជនណាដែលប្រើអំពើហិង្សាដោយចេតនាចំពោះ ព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ២ ឆ្នាំ ដល់ ៥ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ៤ លានទៅ ១០ លានរៀល។ ប្រសិនបើមានអំពើហិង្សាដែលប្រព្រឹត្តដោយចេតនា ចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី ឈានដល់មានការកាត់អវយវៈ ឬពិការភាពអចិន្ត្រៃយ៍ ដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៧ ឆ្នាំ ទៅ ១៥ ឆ្នាំ។ ជាងនេះទៅទៀតមាត្រា ៥១៤ និងមាត្រា ៥១៥ ចែងថា អ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវជាប់ទោសពី ១០ ដល់ ២០ ឆ្នាំ កាលបើអំពើហិង្សានេះ បណ្តាលឱ្យព្រះសង្ឃសុគត បើទោះគ្មានចេតនាសម្លាប់ក៏ដោយ៕
