ភ្នំពេញ ៖ ស្ថាបនិក ដែលជាអ្នកកែច្នៃសំណល់ដបទឹកសុទ្ធ និងបំពង់បឺត ទៅជាចាប៉ីដងវែង បញ្ជាក់ថា ការច្នៃនេះ គឺក្នុងគោលបំណង ផ្ញើសារទៅជនរួមជាតិ ឲ្យចូលរួមអភិរក្សសម្បត្ដិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី នៃមនុស្សជាតិពិភលោក និងចូលរួមទាំងអស់គ្នាដើម្បីសម្អាតបរិស្ថាន។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍ ៖
លោក រៀម មុនីស៊ីឡុង សិល្បៈកែច្នៃសំរាម ដែលជាស្ថាបនិក កែច្នៃសំណល់ដប់ទឹកសុទ្ធ ទៅជាចាប៉ីដងវែង បានប្រាប់វិទ្យុស្ដ្រីនៅថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកាថា មូលហេតុដែលលោកប្រមូលដបទឹកសុទ្ធដែលប្រើរួចយកមកធ្វើជាចាប៉ីដងវែងនេះ ដោយឈរលើ ៣ចំណុច។ ទី១ ចាប៉ីដងវែង គឺជាសម្បត្ដិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី នៃមនុស្សជាតិពិភពលោក ដែលបានចុះបញ្ជីនៅអង្គការយូណេស្កូ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ ហើយសម្បត្ដិបេតិកភណ្ឌដ៏មានតម្លៃរបស់ជាតិនេះ ហាក់កំពុងតែបានរសាត់ពីបេះដូង និងការចងចាំរបស់ពលរដ្ឋ។ ចំណែកទី២ លោកសង្កេតឃើញថា កាកសំណល់ប្លាស្ទិក នៅកម្ពុជាហាក់កើនឡើង ហើយប្រជាពរដ្ឋ ហាក់មានការយកចិត្ដទុកដាក់បានតិចតូច ក្នុងការទុកឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ពពួកប្លាស្ទិក និងទី៣ គឺដឹងពីផងលវិបាលក្រោយពេលដែលពពួកបា្លស្ទិកបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងទឹក។
កាកសំណល់ប្លាស្ទិក ជានិច្ចកាលត្រូវបានឃើញថា ចោលពាសវាពាសកាលនៅតាមដងផ្លូវ និងនៅតាមសួរច្បារនានា។ ពពួកប្លាស្ទិកទាំងនោះ គឺមិនងាយរលាយឡើយ ហើយមានអាយុកាលរហូតដល់ទៅ ១ពាន់ឆ្នាំ។ លោក មុនីស៊ីឡុង បន្ដថា ពពួកប្លាស្ទិកទាំងនោះ កាលណាទុកដាក់មិនបានត្រឹមត្រូវ នៅពេលភ្លៀងធ្លាក់វានឹងហូរចូលទៅក្នុងទឹកដែលបង្កជាផលប៉ពាល់ក្នុងរយៈពេលវែងដល់សត្វរស់នៅក្នុងទឹក។
តាមរយៈសមិទ្ធផលដែលលោករួមជាមួយគ្រួសារ និងសិស្ស របស់លោកដែលមានគ្នាចំនួន ០៦នាក់ បានបង្កើតនាពេលនេះ លោករំពឹងថា នឹងក្លាយជាសារដាស់តឿនស្មារតី ពលរដ្ឋខ្មែរ ឲ្យងាកមកគាំទ្រសម្បត្ដិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី នៃមនុស្សជាតិពិភពលោកឡើងវិញ ហើយក៏ភ្ញាក់រលឹកចូលរួមទុកដាក់សំរាមឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ៖«ដល់អញ្ចឹងខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្ដយកដបទឹកសុទ្ធដាក់ធ្វើជាចាប៉ីដងវែង ព្រោះចាប៉ីដងវែងគេបានស្គាល់ទូទាំងពិភពលោកទៅហើយ។ ដល់ពេលអញ្ចឹងខ្ញុំធ្វើអីឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងហើយក៏ធ្វើជាសារមួយសម្រាប់ឲ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយគាត់យល់ដឹងថា ប្រភេទប្លាស្ទិកនេះ វាយកមកច្នៃធ្វើជារបស់ប្រើប្រាស់ និងជាគ្រឿងលម្អបានហើយក៏ជាសារមួយក្នុងការកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក»។
ចាប៉ីដងវែងនេះ ត្រូវធ្វើឡើងដោយដបទឹកសុទ្ធចំនួន ៦០០០ដប បំពង់បឺតចំនួន ១ម៉ឺន ៦ពាន់ ដែលបានពីការប្រមូលខាងក្រៅខ្លះៗ និងទទួលបានពីផ្ដល់ឲ្យដោយសណ្ឋាគារសុខាសៀមរាប។ ក្រៅពីយកដបទឹកសុទ្ធ និងបំពង់បឺត មកធ្វើជាចាប៉ីដងវែងនេះ ក៏មានការយកថង់ប្លាស្ទិកជាង ៦គីឡូក្រាម និងពោះវៀនឡានខ្លះៗផងដែរ។ លោក មុនីស៊ីឡុង បន្ដថា តាមពិតបំណងរបស់លោកគឺចង់ធ្វើចាប៉ីដងវែង ចំនួនដបទឹកសុទ្ធ ១ម៉ឺនដប ក៏ប៉ុន្ដែដោយសារតែលោកបារម្ភថា មិនទាន់ពេលវេលា នៃការរៀបចំអបអរ ថ្ងៃដែលអង្គការយូណេស្កូ ចុះបញ្ជីចាប៉ីដងវែងជាសម្បត្ដិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី នៃមនុស្សជាតិពិភលោក នៅថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨នេះ ទើបលោកបន្ថយមកត្រឹមតែ ៦ពាន់ដបវិញ។
លោក មុនីស៊ីឡុង បន្ដថា ចាប៉ីដងវែងនេះ គឺមានប្រវែង ៦,៥ម៉ែត្រ ហើយនឹងត្រូវយកទៅដាក់តាំងបង្ហាញសាធារណជន នៅមហោស្រពចាប៉ីដងវែងនៅក្នុងបរិវេណវត្ដរាជបូណ៌ ក្នុងខេត្ដសៀមរាប ចាប់ពីថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី០២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨។
មន្ដ្រីនាំពាក្យ នៃក្រសួងវប្បធម៌ លោក ថៃ នរៈសត្យា ធ្លាប់បានផ្ដល់សម្ភាសកាលពីពេលកន្លងទៅថា ក្រសួងវប្បធម៌បានស្នើទៅអង្គការ យូណេស្កូ ដាក់បញ្ជូលចាប៉ីដងវែង ទៅជាសម្បត្ដិបេតិកភណ្ឌអរូបី កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៥ ស្របពេលដែលក្រសួងមើលឃើញថា សិល្បៈវប្បធម៌អរូបីនេះ បានប្រឈមនឹងការបាត់បង់។
ដោយឡែកករណីសំរាម នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំសំរាមបានកើនឡើង ១០ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ ជាងនេះសំរាមត្រូវបានបង្កើតឡើងមួយម៉ឺនតោនជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយសំរាមប្រមាណ ៣លាន ៦សែនតោន ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ តាមការសិក្សានៅក្នុងសំរាម ១០០ភាគរយ ក្នុងនោះមាន ៦៥ភាគរយជាសំរាមសើម ២០ភាគរយ ជាថង់ប្លាស្ទិក និងជាង ១០ភាគរយជាសំណល់រឹង។ នេះបើតាមរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត ភក្ដ្រា។
លោក រៀម មុនីស៊ីឡុង បានចាប់ផ្ដើមរើសសំរាមដោយផ្ដោតទៅលើពពួកប្លាស្ទិកមកកែច្នៃជារបស់ប្រើប្រាស់ និងវត្ថុអនុស្សាវរីយ តាំងពីឆ្នាំ២០០៩។ ការងាររបស់លោកអំឡុងពេលនៃការចាប់ផ្ដើមថ្មីថ្មោង ហាក់ត្រូវបានមនុស្សភាគច្រើនបានមើលរំលង។ ក៏ប៉ុន្ដែក្រោយពីមានការផ្សព្វផ្សាយច្រើន ហើយពលរដ្ឋបានយល់ដឹងកាន់តែប្រសើរចំពោះការរក្សាអនាម័យ ដើម្បីសុខភាព និងសោភ័ណភាពទីក្រុង ការងាររបស់ក៏មានការគាំទ្រច្រើន ក្នុងអំឡុងពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
លោក រៀម មុនីស៊ីឡុង សំណូមពរឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ គ្រប់រូបមិនថា នៅក្រៅប្រទេស ឬក្នុងប្រទេសនោះទេ សូមឲ្យចូលរួមគាំទ្រថែមទៀតដល់សិល្បៈកែច្នៃ និងកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ពពួកប្លាស្ទិកដែលមិនចាំបាច់ ដើម្បីឲ្យប្រទេសកាន់តែមានសោភ័ណភាពស្អាត៕