ភ្នំពេញ ៖ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា ជិតផុតអាណត្ដិ តាមរយៈមូលនិធិមួយមានឈ្មោះថា “មូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសំរាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌” ហៅកាត់ថា AFCP បានផ្ដល់ប្រាក់ចំនួន ២០ម៉ឺនដុល្លារ ដល់អាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារក្នុងគោលបំណង “ជួសជុលជណ្ដើរខាងជើង នៃប្រាសាទព្រះវិហារដែលសាងសង់នៅសតវត្សទី១១”។ រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងវប្បធម៌ មានប្រសាសន៍ថា ការផ្ដល់មូលនិធិនេះ គឺជាការបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងល្អរវាងអាមេរិក និងកម្ពុជា។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍ ៖
“មូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌” ហៅកាត់ថា AFCP ដែលបានផ្ដល់ប្រាក់ចំនួន ២០ម៉ឺនដុល្លារ ក្នុងការជួសជុលជណ្ដើរខាងជើង នៃប្រាសាទព្រះវិហារនេះ គឺធ្វើឡើងស្របពេលដែលមានជំនួបរវាង រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានជួបលោក William (Bil) A,Heidt ឯកអគ្គរដ្ឋទូត នៃសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំនៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែវិច្ឆិកា នៅសារមន្ទីរជាតិកម្ពុជា។
ការផ្ដល់ទឹកប្រាក់ដើម្បីជួសជុលជណ្ដើរប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលរងការខូចខាត តាមរយៈមូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសំរាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌នេះ គឺស្របពេលដែលឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក បានចុះហត្ថលេខា បន្ដអនុស្សរណៈយោគយល់រវាងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក និងកម្ពុជា ស្ដីពី “ការដាក់កម្រិតហាមប្រាមនូវការនាំចូលបុរាណវត្ថុរបស់កម្ពុជា” រយៈពេល ៥ឆ្នាំទៅមុខទៀត។ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៨ ដល់ឆ្នាំ២០២៣។
លោក William (Bil) A,Heidt មានប្រសាសន៍ថា គម្រោងជួសជុលជណ្ដើរខាងមុខ នៃប្រាសាទព្រះវិហារនេះ នឹងជួយថវិកាដល់វិធានការបន្ទាន់មួយចំនួន ទាក់ទងនឹងការរេចសឹកដ៏ច្រើន និងការធ្វើឲ្យមានលំនឹងជណ្ដើរព្រមទាំងការវាយតំលៃពីការជួសជុល និងការអភិរក្សដែលវាត្រូវការនៅពេលអនាគត។ លោកបន្ដក្រៅពីការ ការធ្វើឲ្យមានលំនឹងជួសជុលជណ្ដើរ គម្រោងនេះ ជួយបុគ្គលិកអ្នកធ្វើការជាជនជាតិខ្មែរ នៅក្នុងការបង្កើនចំណេះដឹង និងជំនាញក្នុងការងារជួសជុលរបស់គេ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះក៏ជាការពន្លឿននៅពេលពួកគេមានសមត្ថភាព និងឯកទេសក្នុងការដឹកនាំអភិរក្ស នៅតាមទីតាំងប្រវត្ដិសាស្ដ្ររាប់ពាន់នៅទូទាំងប្រទេស។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក មានប្រសាសន៍ទៀតថា មូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌ ហៅកាត់ថា AFCP គឺជាកម្មវិធីដែលមានសារសំខាន់ និងមានតំលៃសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងអំឡុងពេលដែលលោកបំពេញការងារនៅភ្នំពេញ មូលនិធិ AFCP បានផ្ដល់ជាថវិការមកកម្ពុជា សម្រាប់អភិរក្សសម្លៀកបំពាក់របស់អ្នកទោស នៅសារមន្ទីរទួលស្លែង កែលម្អកម្មវិធីសម្រាប់សារមន្ទីរអង្គរបូរី ស្ថិតក្នុងខេត្ដតាកែវ និងបន្ដការជួសជុលប្រាសាទភ្នំបាក់ខែង នៅសួនឧទ្យានអង្គរ។ លើសពីនេះលោកបញ្ជាក់ថា លោកមានមោទនភាព ដែលគម្រោងជួសជុលប្រាសាទភ្នំបាក់ខែង គឺជាគម្រោងធំជាងគេមួយ ដែលមូលនិធិនេះ បានជួយថវិកា នៅក្នុងសាកលលោក។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្ដល់ថវិការ ៣លាន ២សែនដុល្លារ សម្រាប់គម្រោងនេះ តាំងពីឆ្នាំ២០០៤មក ដែលជាការជំរុញឲ្យមានអំណោយបន្ថែមពីវិស័យឯកជន និងសប្បុរសជននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ថ្លែងក្នុងពិធីនេះលោកស្រី ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ មានប្រសាសន៍ថា អនុស្សរណៈវប្បធម៌ និងមូលនិធិ AFCP នេះ គឺបានបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញា និងការខិតខំដើម្បីសហការ និងពង្រឹងមិត្ដភាព និងការយោគយល់គ្នារវាងកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ដើម្បីគាំទ្រការថែរក្សាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ខ្មែរ សម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនខ្មែរ សហគមអន្ដរជាតិ និងសម្រាប់អ្នកជំនាន់ក្រោយ។
សូមជម្រាបថា ជណ្ដើរបុរាណខាងជើង ជាជណ្ដើរមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងចំណោមជណ្ដើរ និងផ្លូវដើរដែលបានតភ្ជាប់ មកខ្លោងទ្វារគោរបុរៈទី០៥ នៃប្រាសាទព្រះវិហារ។ កាលពីសម័យអង្គរ ចន្លោះសតវត្សទី០៩ និងទី១២ ជណ្ដើរនេះ ប្រហែលជាមានតួនាទីសំខាន់ ទាន់ទងនិងជំនឿសាសនាហិណ្ឌូ និងបម្រើដល់សហគមន៍ខ្មែរបុរាណរស់នៅភាគខាងជើង ក្នុងការមកគោរពប្រតិបត្ដិសាសនាខាងលើ។ ជណ្ដើរបុរាណខាងជើងសណ្ដូកពីត្បូងទៅជើង ស្របតាមអ័ក្សប្រាសាទតភ្ជាប់ពីស្ពានហាល ដែលមានបង្កាន់ដៃនាគ ស្ថិតនៅពីមុខខ្លោងទ្វារគោរបុរៈទី០៥ ផ្នែកខាងជើងមានរយៈកម្ពស់ធៀប នឹងផ្ទៃទឹកសមុទ្រចន្លោះពី ៥៦៩ម៉ែត្រ និង ៥៣០ម៉ែត្រ។ ជណ្ដើរនេះស្ថិតនៅលើល្បាក់ភ្នំ ដែលមានជម្រាលពីលើទៅក្រោម ៣៩ម៉ែត្រ មានបណ្ដោយប្រវែង ១១០ម៉ែត្រ និងទទឹងមានទំហំចាប់ពី ០៩ម៉ែត្រ ទៅ ១១ម៉ែត្រ។ បន្ទាប់ពីបានបោះបង់ចោល និងគ្មានការថែរក្សាជាច្រើនសតវត្សមក បណ្ដាលឲ្យជណ្ដើរខាងជើងទទួលរងនូការខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារធម្មជាតិ និងមនុស្សនាពេលកន្លងមក៕
