ភ្នំពេញ ៖ នាយិកាប្រតិបត្ដិ របស់អង្គការ ដែលធ្វើការងារ ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ដ្រី ឲ្យស្មើមុខស្មើមាត់ជាមួយបុរស និងជំរុញឲ្យមានតួនាទីស្ដ្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ ក្នុងការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ដផ្សេងៗ បានសម្គាល់ឃើញថា ស្ដ្រី និងក្មេងស្រី ត្រូវបានរងការចាប់រំលោភផ្លូវភេទ ច្រើនជាង មួយករណី ក្នុងមួយថ្ងៃ។ ការលើកឡើងនេះស្របពេលដែល មានរបាយការណ៍សង្កេតបឋមមួយ ធ្វើឡើងដោយសម្ព័ន្ធបងប្អូនស្រី បង្ហាញថា យ៉ាងហោចណាស់ ស្ដ្រី និងកុមារី ត្រូវបានរំលោភបំពានផ្លូវភេទជាមធ្យម មួយករណីក្នុងមួយថ្ងៃ។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍ ៖
របាយការណ៍របស់សម្ព័ន្ធបងប្អូនស្រី ដែលជាបណ្ដុំអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៤ ធ្វើការងារលើកស្ទួយសិទ្ធិស្ដ្រី បានធ្វើការអង្កេតយៈពេល ០៦ ខែ ចាប់ពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៧ រហូតដល់ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ តាមរយៈកាសែតមានវ័យចំណាស់នៅក្នុងប្រទេស បណ្ដាញសង្គម និងរបាយការណ៍ពីអង្គការជាដៃគូររបស់ខ្លួន បានរកឃើញថា ជាមធ្យម ស្ដ្រី និងកុមារី ត្រូវបានរងអំពើរំលោភ មួយករណី ក្នុងមួយថ្ងៃ។ ស្របពេលដែលមានការបង្ហាញរបាយការណ៍សង្កេតបឋមមួយនេះ នាយិកាអង្គការ សីលការ គិតថា ស្ដ្រី និងកុមារី នៅតែទទួលរងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ ជារឿងរាល់ថ្ងៃ ហើយអាចច្រើនជាង មួយករណី។
លោកស្រី ធីតា ឃឹះ នាយិកាប្រតិបត្ដិអង្គការ សីលការ ដែលជាស្ដ្រីដ៏ល្បីឈ្មោះមួយរូប ក្នុងកិច្ចការសង្គម ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ដ្រី ឲ្យស្មើមុខស្មើមាត់ជាមួយបុរស និងជំរុញឲ្យមានតួនាទីស្ដ្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ និងការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ដផ្សេងៗ មានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីជឿជាក់ថា ការចាប់រំលោភស្ដ្រី និងកុមារី នៅតែកើតមាន ហើយមានច្រើនជាង មួយករណីក្នុងមួយថ្ងៃ។
មូលហេតុដែលលោកស្រី អះអាងដូច្នេះ ពីព្រោះតែលោកស្រីយោងទៅលើផ្នត់គំនិតសង្គម និងការធ្វើការងារជាក់ស្ដែងរបស់លោកស្រី ជាមួយសហគមន៍។ លោកស្រីបន្ដថា ជាទូទៅជនរងគ្រោះ និងក្រុមគ្រួសារ តែងតែព្យាយាមលាក់បាំងព័ត៌មាន នៅពេលដែលខ្លួន ឬសមាជិកគ្រួសាររបស់ខ្លួន ត្រូវបានរំលោភបំពានផ្លូវភេទ ៖«ខ្ញុំជឿថា មានច្រើនជាងនេះចាស ។ គាត់មើលឃើញថា ក្នុងមួយថ្ងៃមានមួយ ខ្ញុំថា ប្រហែលជាមានច្រើនជាងនេះ ដោយសារនៅក្នុងសង្គមយើងគេមិនសូវនិយាយទេ រឿងហ្នឹង ដោយសារវាជារឿងខ្មាស់អៀន»។
បន្ថែមពីនេះ លោកស្រីនាយិកា អង្គការ សីលការ សង្កេតឃើញថា ភាគច្រើននៃជនល្មើស ដែលបានចាប់រំលោភស្ដ្រី ឬកុមារី ពួកគេទាំងនោះ គឺជាសាច់ញាតិ អ្នកនៅក្នុងផ្ទះជាមួយ មិត្ដភក្ដិ ឬក៏ជាអ្នកភូមិផងរបងជាមួយជាដើម។ លោកស្រី ធីតា ឃឹះ ផ្ដល់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីលុបបមបាត់ និងទប់ស្កាត់ ករណីរំលោភសេពសន្ថវៈនេះ រដ្ឋាភិបាលគួរតែអប់រំសង្គម ឲ្យចេះគោរពសិទ្ធិស្ដ្រី និងដឹងថា អំពើរំលោភនេះ គឺខុសនឹងច្បាប់ ហើយជនប្រព្រឹត្ដត្រូវតែមានទោស ៖«ត្រូវអប់រំទៅដល់សង្គម ដើម្បីឲ្យមានការគោរពទៅដល់ស្ដ្រី ហើយដឹងថា នៅពេលដែលមានការរំលោភ វាមានការប៉ះពាល់ខ្លាំងទៅដល់ស្ថិតអារម្មណ៍របស់ក្មេងស្រី ហើយវាប៉ះពាល់សតិអារម្មណ៍នេះពេញមួយជីវិតរបស់ស្ដ្រី»។
ក្រៅតែពីការចង់ឃើញយន្ដការអប់រំសង្គម ពីការលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ដ្រី លោកស្រី នៅចង់ឃើញការរឹតបន្ដឹងការអនុវត្ដច្បាប់ ក្នុងការផ្ដន្ទាទោសជនល្មើស ឲ្យបានធ្ងន់ធ្ងរថែមទៀត។ ជាងនេះលោកស្រី សំណូមពរ ដល់ជនរងគ្រោះ ឬក៏ក្រុមគ្រួសារ ត្រូវតែផ្ដល់ព័ត៌មានដល់អាជ្ញាធរ បើមានករណីរំលោភផ្លូវភេទកើតឡើង គឺមិនត្រូវលាក់បាំងព័ត៌មាននោះទេ។
ដោយឡែកលោកស្រី រស់ សុភាព នាយិកាប្រតិបត្ដិអង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា GAD/C ទទួលស្គាល់ថា ស្ដ្រី និងកុមារី បានរងអំពើបំពានផ្លូវភេទ មានការកើនឡើង ជាងឆ្នាំកន្លងទៅ បើទោះជាលោកស្រីមិនទាន់អាចបង្ហាញពីតួលេខក៏ដោយ។ ក៏ប៉ុន្ដែលោកស្រីមើលឃើញថា ស្ដ្រី និងកុមារី ទទួលរងអំពើរំលោភផ្លូវភេទពិតជាមានការកើនឡើង។ លោកស្រី បន្ដថា មានចំណុចពីរដែលលោកស្រី មើលឃើញពីការរកឃើញ ចំនួននៃអំពើរំលោភផ្លូវលើស្ដ្រី និងកុមារី មានការកើនឡើង គឺទីមួយ អាចមកពីស្ដ្រី និងក្រុមគ្រួសារ ចាប់ផ្ដើមបើកចំហព័ត៌មាន និងធ្វើការរាយការណ៍ពីករណីរំលោភ និងទីពីរ អាចចំនួន នៃការប្រព្រឹត្ដអំពើរំលោភបំពានផ្លូវភេទលើស្ដ្រី និងកុមារី មានការកើនឡើង។
លោកស្រី រស់ សុភាព សង្កត់ធ្ងន់ថា បើសិនករណីរំលោភបំពានផ្លូវភេទលើស្ដ្រី និងកុមារី នៅតែមានការកើតឡើង ហើយនឹងកើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃទៀតនោះ វានឹងបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់សីលធម៌សង្គម និងប្រទេសជាតិ ត្រូវបាត់បង់ធនធានមនុស្សជំនាន់ក្រោយ ៖«ប្រសិនជាឲ្យធនធានរបស់យើងបាត់បង់ទៅវិញទាំងគាត់ ទាំងដែលគាត់មិនទាន់បានធ្វើការងារជួយសង្គមផង ស្រាប់តែគាត់មានបញ្ហាសម្រាប់ជីវិតគាត់អញ្ចឹង។ អាចអ្នកខ្លះរហូតដល់បាត់បង់ជីវិត អ្នកខ្លះអាចបន្សល់នូវជំងឺផ្លូវចិត្ដ ហើយកាលណាសង្គមយើងមានជំងឺផ្លូវចិត្ដច្រើន នឹងធ្វើឲ្យរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ»។
សម្រាប់នាយិកាប្រតិបត្ដិអង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា ផ្ដល់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីលុបបំបាត់ និងទប់ស្កាត់អំពើ អសីលធម៌សង្គមនេះ ទាំងបុរស ទាំងស្ដ្រី ទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងជាពិសេសអាជ្ញាធរ ត្រូវរួមគ្នាអប់រំ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ដ្រី ហើយត្រូវយកច្បាប់មកអនុវត្ដឲ្យច្បាស់លាស់ ឥតលម្អៀង។
ទាក់ទិន ករណីរំលោភបំពានផ្លូវភេទលើស្ដ្រី និងកុមារីនេះ របាយការណ៍បឋម របស់សម្ព័ន្ធបងប្អូនស្រី ស្ដីអំពី “ហិង្សាផ្លូវភេទលើស្ដ្រី និងកុមារី” បញ្ជាក់ថា ក្នុងមួយថ្ងៃមានករណីហិង្សាផ្លូវភេទ កើតឡើងយ៉ាងតិច មួយករណី ហើយវាបានកើតឡើងទៅលើអនិតិជនភាគច្រើន ក្រោមអាយុ ១៥ឆ្នាំ។ បន្ថែមពីនេះជនល្មើស គឺសុទ្ធតែធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងជាមួយជនរងគ្រោះ ដែលពួកគេ ជា សាច់ញាតិ មិត្ដភក្ដិ ឬក៏ជាគូសង្សាជាដើម។ រយៈពេល ០៦ ខែ ចាប់ពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៧ រហូតដល់ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ សម្ព័ន្ធបងប្អូនស្រី រកឃើញថា ស្ដ្រី និងកុមារី បានរងហិង្សាផ្លូវភេទរហូតដល់ ១៩៩ករណី។
បើទោះជារបាយការណ៍របស់សម្ព័ន្ធបងប្អូនស្រី មិនទាន់បានសម្រេចផ្សព្វផ្សាយជាផ្លូវការក្ដី ក៏ប៉ុន្ដែយោងទៅលើចំនួន ករណីរំលោភផ្លូវភេទលើស្ដ្រី និងកុមារី នេះជាចំនួនច្រើនមួយ ដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងសម្រាប់សុវត្ថិភាពស្ដ្រី និងកុមារី ក្នុងការដើរហើរ។
សូមជម្រាបថា អំពើរំលោភផ្លូវភេទ គឺជាអំពើដែលខុសនឹងច្បាប់។ យោងតាមច្បាប់ស្ដីពីការរំលោភផ្លូវភេទ ត្រង់មាត្រា ៣៩ បានចែងថា ជនដែលប្រព្រឹត្ដការចាប់ ឬ បង្ខំរំលោភផ្លូវភេទ ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ ពី ៥ឆ្នាំ ទៅដល់ ១០។ លើសពីនេះ ជនប្រព្រឹត្ដ ការចាប់រំលោភ ហើយសម្លាប់ ដោយគ្មានចេតនា នៅក្នុងច្បាប់ ត្រង់មាត្រា ២៤៤ បានចែងថា ត្រូវផន្ទាទោសជននោះដាក់ពន្ធនាគារ ពី ១៥ ទៅ ៣០ឆ្នាំ តែចំពោះករណីរំលោភសម្លាប់ដោយចេតនា ជនប្រព្រឹត្ដត្រូវផ្ដន្ទាទោស ដាក់គុកអស់មួយជីវិត ស្របទៅតាមមាត្រា ២០៥ ។ ដោយឡែកចំពោះករណីបៀតបៀនកេរិ៍្ដភេទ ច្បាប់បានចែងថា ត្រូវផ្ដន្ទាទោសពី ១ឆ្នាំ ទៅ ៣ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២ ទៅ ៦លានរៀល ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា ២៤៦៕
