ភ្នំពេញ ៖ មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ នៃក្រសួងកិច្ចការនារី បានលើកឡើងថា អ្នកសារព័ត៌មាន គួរសរសេរអត្ថបទនិយាយពីទោសទណ្ឌជនប្រព្រឹត្ដហិង្សាលើស្ដ្រី ជាជាងការសរសេរ អត្ថបទ ឬការនិយាយ ដាក់បន្ទុក ឬចំអកទៅលើស្ដ្រីជាជនរងគ្រោះ។ ទាក់ទិនករណីនេះ ប្រធានអង្គការស្ដ្រីមួយរូប សំណូមពរឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន អ្នកអត្ថាធិប្បាយ និងប្រជាពលរដ្ឋ បញ្ឈប់ការដាក់កំហុសលើស្ដ្រី ជាជនរងគ្រោះបន្ដទៀត។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍ ៖
អគ្គនាយករង នៃអគ្គនាយកដ្ឋានសមភាពយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច នៃក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី ចាន់ សុធាវី មានប្រសាសន៍ក្នុងសិក្ខាសាលា “ពង្រឹងការអនុវត្ដក្រមប្រតិបត្ដិប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ សម្រាប់អ្នករាយការណ៍អំពើហិង្សាលើស្ដ្រី” កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨ ថា នៅលើបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយ និងលើបណ្ដាញសង្គមសព្វថ្ងៃនេះ ចំណងជើងនៃអត្ថបទព័ត៌មាន មួយចំនួនធំ បានសរសេរដាក់បន្ទុកលើស្ដ្រី និងជាពិសេស បានធ្វើឲ្យស្ដ្រីរងគ្រោះ រងភាពអាម៉ាស់ជាខ្លាំង។
លោកស្រីបន្ថែមថា ព្រោះតែការសរសេរអត្ថបទព័ត៌មាន ដែលដាក់បន្ទុកលើស្ដ្រីនេះ បាននាំឲ្យស្ដ្រី ជាជនរងគ្រោះមិនហ៊ានប្រាប់ពីទុក្ខលំបាកខ្លួនថែមទៀត ៖«ពេលខ្លះគាត់ (ស្ដ្រី) មិនហ៊ានបង្ហាញការរងគ្រោះដោយសារអំពើហិង្សាទេ ។ ជួនកាលគាត់ជាអ្នករងគ្រោះ ប៉ុន្ដែដោយសារគាត់ខ្លាចខ្លាំងពេកទៅ ការរងគ្រោះរបស់គាត់ហ្នឹងអត់អាចបង្ហាញទៅនណាបានថា គាត់មានបន្ទុកខ្លាំងរឿងអំពើហិង្សាហ្នឹងទេ។ គាត់ត្រូវបានលាក់ព័ត៌មាន និងមិនឲ្យអ្នកណាដឹងសោះឡើយ។ អញ្ចឹងត្រលប់មកវិញមក យើងគួរតែធ្វើយ៉ាងម៉េចក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានហ្នឹង យើងធ្វើឲ្យគាត់ទទួលបាននូវភាពក្លាហាន ក្នុងការឆ្លើយតប ប្រឈមនិងអ្វីដែលជាការរងទុក្ខ»។
មន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី បន្ដថា អ្នកសរសេរអត្ថបទសារព័ត៌មាន និងអ្នកអត្ថាធិប្បាយព័ត៌មានទាំងអស់ត្រូវដឹងថា សារព័ត៌មាន គឺជាអាវុធមុខពីរ ទីមួយអាចធ្វើឲ្យស្ដ្រីជាជនរងគ្រោះ បានទទួលយុត្ដិធម៌តាមផ្លូវច្បាប់ តែផ្ទុយទៅវិញក៏អាចធ្វើឲ្យស្ដ្រីកាន់តែទទួលរងភាពអាម៉ាស់កាន់តែខ្លាំងផងដែរ ៖«អញ្ចឹងការផ្សព្វផ្សាយគឺជាចំណុចទូលំទូលាយមួយ អញ្ចឹងការផ្សព្វផ្សាយនេះវាក៏ជាអាវុធមុខពីរដែរ ទី១ អាចធ្វើឲ្យស្ដ្រីរងគ្រោះលោកទទួលបានយុត្ដិធម៌ ទី២ អាចធ្វើឲ្យស្ដ្រីរងគ្រោះលោកកាន់តែទទួលរងនូវភាពអាម៉ាស់ថែមទៀតផងដែរ។ អញ្ចឹងធ្វើយ៉ាងម៉េចមានតែអនុវត្ដធ្វើយ៉ាងម៉េចទៅតាមក្រមដែលយើងបានចែង ទៅតាមច្បាប់ដែលយើងបានចែង»។
បន្ថែមលើនេះលោកស្រី ចាន់ សុធាវី សំណូមពរថា អ្នកសារព័ត៌មានទាំងអស់ គួរផ្លាស់ប្ដូរពីការសរសេរដាក់បន្ទុក ដាក់កំហុស ឬក៏បង្ហាញពីរបៀបប្រព្រឹត្ដហិង្សា មកជាការបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ៗថា ការប្រព្រឹត្ដអំពើហិង្សាលើស្ដ្រី គឺជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ដែលត្រូវផ្ដន្ទាទោស ៖«នាងខ្ញុំនៅតែមានគំនិតមួយចង់ ផ្ដាំផ្ញើទៅដល់បងប្អូនអ្នកសារព័ត៌មានយើងទាំងអស់ថា ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានយើង យើងគ្រាន់ចង់បង្ហាញថា អ្នកហ្នឹងគាត់រងគ្រោះអំពើហិង្សា ប៉ុន្ដែយើងធ្វើយ៉ាងណាកុំបង្ហាញគាត់ ពីរបៀបនៃការប្រើអំពើហិង្សា យើងគួរតែប្រាប់គាត់អំពី ការប្រព្រឹត្ដអំពើហិង្សាគឺជាបទល្មើស គឺជាអំពើដែលខុសនឹងច្បាប់ អញ្ចឹងអ្នកដែលប្រព្រឹត្ដអំពើហិង្សាគាត់ត្រូវតែទទួល នូវទណ្ឌកម្ម ទៅតាមកម្រិតដែលគាត់បានប្រព្រឹត្ដ»។
ជាការកត់សម្គាល់ស្ដ្រី តែងតែត្រូវរងការរិះគន់ខ្លាំងជាងបុរស គឺមិនថា ក្នុងករណីអ្វីនោះទេ បើស្ដ្រីត្រូវប្ដីវាយដំ មតិសាធារណៈមួយចំនួនធំ នាំគ្នានិយាយថា មកពីស្ដ្រី មិនល្អ ស្ដ្រីមិនគោរពប្ដី ទើបប្ដីវាយដំដូច្នេះ។ តែប្រសិនបើស្ដ្រី រងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ អ្នកទាំងនោះបាននិយាយថា មកពីស្ដ្រីជាអ្នកបើកដៃឲ្យប្រុស មកពីស្ដ្រីស្លៀកពាក់ខើចខ្លី ឬក៏មកពីស្ដ្រីនោះចូលចិត្ដទៅណាមកណាតែម្នាក់ឯង ពេលយប់ស្ងាត់ ឬទីស្ងាត់ជាដើម។
ដោយឡែកសម្រាប់ក្រុមអ្នកសរសេរអត្ថបទព័ត៌មានមួយចំនួនវិញ កាលណាមានករណីរំលោភ ករណីហិង្សាក្នុងគ្រួសារកើតឡើង ពួកគេតែងតែសរសេរ ដោយប្រើពាក្យលេបខាយ និងចំអក ដាក់ស្ដ្រីដោយគ្រាមភាសាមួយចំនួន ដែលមិនសមនឹងការផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈនោះទេ។ ចំណែកក្រុមអ្នកអត្ថាធិប្បាយមួយចំនួនវិញ ក៏តែងតែផ្ទុះសំណើចពេលដែលពួកគេ អានអត្ថបទព័ត៌មាន ទាក់ទិនករណីរំលោភ និងករណីហិង្សាក្នុងគ្រួសារមួយចំនួន។
លោកស្រី រស់ សុភាព នាយិកាអង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា ហៅកាត់ថា GAD/C មើលឃើញថា ក្រមសីលធម៌អ្នកសរសេរអត្ថបទព័ត៌មាន និងអ្នកអត្ថាធិប្បាយព័ត៌មាន ភាគច្រើននៅតែចាត់ទុកថា ករណីហិង្សា ករណីរំលោភជារឿងធម្មតា ហើយជានិច្ចកាលពួកគេមិនត្រឹមតែសើចករណី ស្ដ្រីរងគ្រោះប៉ុណ្ណោះទេ ពួកគេថែមទាំងស្ដីបន្ទោសស្ដ្រីដែលជាជនរងគ្រោះថែមទៀត ៖«ការយល់ដឹងគឺដឹងហើយ បើគាត់មិនយល់ដឹងថា វាខុសគាត់មិនសរសេរទេ។ តែគាត់បានដឹងថា វាខុសហើយ តែគាត់ព្យាយាមរកហេតុផលថា ដោយសារតែស្ដ្រីហ្នឹងខ្លាំងពេកទើបគេវ៉ៃ គឺគាត់ព្យាយាមរកថាមូលហេតុ ដែលថាឲ្យវ៉ៃហ្នឹង ហេតុផលហ្នឹង។ ដោយសារអ្នកឯងខ្លាំងទើបប្ដីគេទ្រាំមិនបានទើបគេវ៉ៃ ប៉ុន្ដែគាត់អត់បានដឹងពិតប្រាកដទេ ទោះមូលហេតុអីក៏ដោយក៏មិនត្រូវវ៉ៃគេដែរ»។
ព្រោះតែការសរសរ និងការអត្ថាធិប្បាយ បានក្លាយជាការដាក់បន្ទុក ការស្ដីបន្ទោស លើស្ដ្រីរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរ ទើបក្រសួងកិច្ចការនារី និងក្រសួងព័ត៌មាន បានបង្កើតក្រមប្រតិបត្ដិប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់ការរាយការណ៍ព័ត៌មានអំពើហិង្សាលើស្ដ្រី ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខាកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧។ ក្រមប្រតិបត្ដិនេះមាន ១៥ប្រការ ដែលក្រសួងទាំងពីរ រំពឹងថា ទាំងអ្នកសរសេរ និងអ្នកអត្ថាធិប្បាយ នឹងព្យាយាមបញ្ឈប់ការលេបខាយ ពាក្យសម្ដី ដែលនាំឲ្យរងគ្រោះកាន់តែមានភាពអាម៉ាស់ និងឈឺចាប់កាន់តែខ្លាំង។
សម្រាប់លោកស្រី រស់ សុភាព បានមើលឃើញថា ចាប់តាំងតែពីក្រមប្រតិបត្ដិនេះអនុម័តមក គឺគ្មានការអនុវត្ដអ្វីឡើយ ៖«ខ្ញុំមិនមានឃើញថា មានការអនុវត្ដស្អីទេ ព្រោះនៅប្រទេសកម្ពុជាខ្ញុំមើលឃើញថា ពូកែខាងអនុវត្ដនូវ ទី១ កាលណាមានបញ្ហា ដោះស្រាយករណីតាមករណីគឺគេបង្កើតគណៈកម្មការ ទី២គេបង្កើតជាបទដ្ឋាន ទី៣ គេបង្កើតជាច្បាប់ អញ្ចឹងហើយច្បាប់និងការអនុវត្ដ វាអត់ស៊ីមេទ្រីគ្នា ហើយការបង្កើតច្បាប់ ឬក៏បទដ្ឋានហ្នឹងអត់បានមើលទៅលើអ្វីដែលមានហើយ ជូនកាលទៅធ្វើបទដ្ឋានថ្មីទៅវាជាន់អាចាស់ ហើយវាអត់អាចអនុវត្ដបាន អញ្ចឹងបានធ្វើឲ្យច្របូកច្របល់ពេលមានបញ្ហាដោះស្រាយអត់ចេញ»។
នាយិកាអង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា សំណូមពរឲ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយ និងអនុវត្ដតាមក្រមប្រតិបត្ដិរបស់ខ្លួនឲ្យបានជាក់ស្ដែង ទៅលើអ្នកដែលបំពានលើក្រមនេះ ប្រសិនបើចង់ឲ្យក្រុមអ្នកសរសេរអត្ថបទ និងអត្ថាធិប្បាយពីហិង្សាលើស្ដ្រី ប្រកាន់ខ្ចប់នូវក្រមសីលធម៌ករណីហិង្សាលើស្ដ្រីនេះ។
ហិង្សា គឺជាអំពើដែលខុសនឹងច្បាប់ បើទោះជាជនរងគ្រោះមិនប្ដឹង ជនល្មើសក៏ត្រូវតែទទួលទោសដែរ។ យោងតាមក្រមព្រហ្មទណ្ឌ អំពើហិង្សាមិនថា ប្រព្រឹត្ដដោយសហព័ន្ធ ឬអនីតិសង្វាសនោះទេ គឺត្រូវផ្ដន្ទាទោសជនល្មើស ដាក់ពន្ធនាគារចាប់ពី ២ឆ្នាំទៅដល់ ៥ឆ្នាំ៕
