ភ្នំពេញ៖ របាយការណ៍ថ្មីមួយរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក(WHO)និងគណៈកម្មការជាន់ខ្ពស់ឯករាជ្យនៃសុខភាពអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងសុខាភិបាលនៅលើពិពភលោលដោះស្រាយជាបន្ទាន់ចំពោះជំងឺមិនឆ្លង។ ក្រសួងសុខា ភិបាលកម្ពុជាថា កំពុងពិនិត្យចុងក្រោយលើសេចក្តីព្រាងផែនការសកម្មភាពពហុវិស័យស្តីពីការបង្ការ និងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមិនឆ្លង។
របាយការណ៍ថ្មីមួយរបស់អង្គការសុខភាពពិពភលោក(WHO) និង គណៈកម្មការជាន់ខ្ពស់ឯករាជ្យជំងឺមិនឆ្លង (NCDs) ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៨ បានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលនៅលើពិភពលោក រួមទាំងកម្ពុជាផង ឲ្យមានសកម្មភាពជាបន្ទាន់ដោះស្រាយជំងឺមិនឆ្លង និងជំងឺផ្លូវចិត្ត ព្រោះជំងឺនេះសម្លាប់មនុស្សរាប់លាននាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
អង្គការសុខភាពពិពភលោក (WHO) ថា ដើម្បីដោះស្រាយការរីករាលដាលនៃជំងឺមិនឆ្លងដោយទាមទារការប្តេជ្ញាចិត្តផ្នែកនយោបាយកម្រិតខ្ពស់ និងការបង្កើនសកម្មភាពភាព ព្រោះជំងឺនេះជាមូលហេតុនៃការស្លាប់និងបញ្ហាសុខភាពនាំមុខគេបំផុត។
ក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ ២០១៧ របស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ទឹកនោមផ្អែម មហារីក និងជំងឺផ្លូវដង្ហើមរាំរៃ កំពុងមានអត្រាអ្នកជំងឺកើនឡើងខ្ពស់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ការកើនឡើងនេះ ក្រសួងសុខាភិបាលមើលឃើញថា ការផ្តល់សេវាបង្ការដំណាក់កាលបឋម ហើយការផ្តល់សេវាបង្ការដំណាក់កាលទី២ និងការផ្តល់សេវាជំងឺមិនឆ្លងដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។
ការប្រើថ្នាំជក់ គ្រឿងស្រវឹង មិនធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចំា និងរបបអាហារគ្មានសុខភាព ជាកត្តាបង្កហានិភ័យ នៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺមិនឆ្លង។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកទទួលស្គាល់ថា ការបំពុលខ្យល់គឺជាកត្តាហានិភ័យខ្ពស់នៃជំងឺមិនឆ្លង។
របាយការណ៍នេះពន្យល់ថា ជំងឺមហារីក ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺសួត ឬជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងជំងឺបេះដូង បានសម្លាប់មនុស្ស ៤១ លាននាក់ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយអ្នកជំងឺស្លាប់លើសកលលោកប្រមាណ ៧១ ភាគរយ ឬ ១៥ លាននាក់ដែលមានអាយុចន្លោះពី ៣០ ឆ្នាំ ដល់ ៧០ ឆ្នាំ។
តាមរបាយការណ៍ក្រសួងសុខាភិបាលបង្ហាញថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំកន្លងមក មានការកើនឡើងពី ២៥.៣០១ ករណី ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ដល់ ៥៦.១៥២ ករណីក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។
អ្នកជំងឺលើសឈាមសម្រាកព្យាបាលចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៤ ដល់ ២០១៧ មានការកើនឡើងពី ១៣.៩៦០ ករណី ដល់ ២១.៣០៩ ករណី។ រីឯអ្នកជំងឺបេះដូងមានការកើនឡើងពី២១.១០៣ ករណី ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ទៅ២៤.៨៤៦ ករណី ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។
អង្គការសុខភាពពិពភលោក (WHO) និងគណៈកម្មការជាន់ខ្ពស់ឯករាជ្យជំងឺមិនឆ្លង(NCDs)ផ្តល់អនុសាសន៍ចំនួន ៦ ចំណុចណែនាំឲ្យប្រមុខរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋាភិបាលត្រូវយកចិត្តទុកលើរបៀបវារៈជំងឺមិនឆ្លងសហការជាមួយក្រសួងសុខាភិបាលបន្ថែមទៀត។ រដ្ឋាភិបាលត្រូវអនុវត្តភាពជាក់លាក់ក្នុងរបៀបវារៈជំងឺមិនឆ្លង និងសុខភាពផ្លូវចិត្តដោយផ្អែកលើតម្រូវការសុខភាពសាធារណៈ។
ជាមួយគ្នានេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធវិស័យសុខាភិបាល ដើម្បីទប់ស្កាត់ជំងឺមិនឆ្លង និងសេវាសុខភាពផ្លូវចិត្តនៅក្នុងគោលនយោបាយ និងផែនការគ្របដណ្តប់សុខភាពជាសាកល ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរបង្កើនការសហការណ៍ជាមួយវិស័យឯកជន និងសង្គមស៊ីវិល ឬសហគមន៍។
លើសពីនេះរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍អន្តរជាតិ គួរបង្កើតគំរូសេដ្ឋកិច្ចថ្មីសម្រាប់សកម្មភាពមូលនិធិលើជំងឺមិនឆ្លង និងសុខភាពផ្លូវចិត្ត។ មួយវិញទៀត រដ្ឋាភបាលចាំបាច់ត្រូវពង្រឹកគណនេយ្យភាពដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីចាត់វិធានការលើជំងឺមិនឆ្លង និងយន្តការគណនេយ្យភាពអន្តរជាតិដែលមានស្រាប់។
បើតាមរបាយការណ៍ពិពភលោកបង្ហាញថា អ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺមិនឆ្លងនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំមុនមាន ៦១ ភាគរយ ហើយ ២៣ ភាគរយ ស្លាប់មុនអាយុដោយជំងឺនេះ។របាយការណ៍នេះរកឃើញថា បុរសកម្ពុជា១ភាគ៣ ប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ ហើយនៅឆ្នាំ ២០១៧ មនុស្សពេញវ័យជាង ១៧ ភាគរយលើសទម្ងន់ ៣.២ ភាគរយជាមនុស្សធាត់ និង៨.២ ភាគរយបង្កើនជាតិស្ករក្នុងឈាម ហើយ២១.១ភាគរយបង្កើនសម្ពាធឈាម។
ដើម្បីឆ្លើយតបជំងឺមិនឆ្លងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ក្រសួងសុខាភិបាលកំពុងពិនិត្យចុងក្រោយលើសេចក្តីព្រាងផែនការសកម្មភាពពហុវិស័យស្តីពីការបង្ការ និងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមិនឆ្លង ឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ ២០២៧៕
