ភ្នំពេញ ៖ មន្ដ្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើការងារសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា បានបង្ហាញទស្សនថា ពលរដ្ឋមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការសម្រេចចិត្ដ ថា ទៅបោះឆ្នោតឬក៏មិនទៅ គឺ គ្មានបុគ្គលណាម្នាក់ មានសិទ្ធិបង្គាប់បញ្ជា ឬក៏គំរាមកំហែងឲ្យពលរដ្ឋទៅបោះឆ្នោត ឬក៏មិនទៅ ដែលខុសពីឆន្ទៈរបស់ពួកគេបានឡើយ។ ត្រង់ចំណុចនេះមន្ដ្រី គ.ជ.ប មានប្រសាសន៍ថា ពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទមានសិទ្ធិក្នុងការសម្រេចចិត្ដលើកការបោះឆ្នោត ហើយមិនគួរមាក់ងាយ ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍ ៖
ប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យនៅលើពិភពលោកសុទ្ធតែមានការបោះឆ្នោតដើម្បីជ្រើសរើសតំណាងរបស់រាស្ដ្រ និងក្បាលម៉ាស៊ិនដឹកនាំប្រទេស។ ប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យលើពិភពលោកមួយចំនួនបានកំណត់ថា ការទៅចូលរួមបោះឆ្នោត គឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋ តែប្រទេសខ្លះគ្រាន់តែកំណត់ថា ការចេញទៅបោះឆ្នោតគឺជាសិទិ្ធ របស់ពលរដ្ឋតែប៉ុណ្ណោះ។សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា មានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលចែងពីសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋក្នុងការជ្រើសរើសតំណាងរបស់ខ្លួនតាមរយៈការបោះឆ្នោត ដែលថាជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ។
កាលពីពេលថ្មីៗទៅនេះ សារព័ត៌មាន Fresh news បានស្រង់សម្ដីលោកទេសរដ្ឋមន្ដ្រី អៀង មូលី ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ក្នុងឱកាសលោកជួបសំណោះសំណាលជាមួយកម្មករ នៅឃុំ ភារីមានជ័យ ស្រុកបរសេដ្ឋ ខេត្ដកំពង់ស្ពឺថា បើយើងស្រឡាញ់ប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវនាំគ្នាទៅបោះឆ្នោតទាំងអស់គ្នានៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។ លើសពីនេះលោកបញ្ជាក់ថា អ្នកដែលមិនទៅបោះឆ្នោត គឺស្មើនិងមិនស្រឡាញ់ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយស្រឡាញ់របបផ្ដាច់ការ ។ ចំពោះម្រាមដៃអ្នកមិនមានជ្រលក់ទឹកខ្មៅ ធ្វើឲ្យគេស្រួលសម្គាល់ថា ជាអ្នកគាំទ្រពួកឧទ្ទាមក្បត់ជាតិ។
ទាក់ទិនលើកឡើងដូចនេះ មន្ដ្រីរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការងារ សង្កេតការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ចាត់ទុកថា នេះជាសម្ដីដែលលាបពណ៌ទៅកាន់ពលរដ្ឋ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ ក៏នឹងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋមានអារម្មណ៍ភិតភ័យទៀតផង។
លោក កន សាវ៉ាង្ស មន្ដ្រី នៃគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ ខុមហ្វ្រែល ចាត់ទុកថា នេះគឺជាចំណុចអាក្រក់បំផុត ក្នុងនាមជាអ្នកនយោបាយមួយរូប ហើយក៏ជាអ្នកប្រត្ដបត្ដិច្បាប់ តែបែរជាប្រើសម្ដីលាបពណ៌ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា នៅក្នុងច្បាប់បោះឆ្នោត មិនទាន់មានចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវតែទៅបោះឆ្នោតនោះទេ គ្រាន់តែបានចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិទៅបោះឆ្នោត ស្របទៅតាមឆន្ទៈ តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក កន សាវ៉ាង្ស ៖«វាជាចំណុចអាក្រក់បំផុត ដែលអ្នកនយោបាយមួយ ក្នុងនាមជាអ្នកច្បាប់មួយទាំងមូល ជាអ្នកប្រតិបត្ដិច្បាប់ ហើយជាមន្ដ្រីផង លោកប្រើភាសានេះ គឺជាភាសាមួយលាបពណ៌ដល់គេ។ ព្រោះអី ក្នុងច្បាប់បោះឆ្នោត មិនមានច្បាប់ណាដែលជាកាតព្វកិច្ចប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវតែទៅបោះឆ្នោតជាចាំបាច់ទេ វាអត់ទាន់មានចែងទេ»។
ជាងនេះ លោកបន្ដទៀតថា បើច្បាប់កំណត់ឲ្យពលរដ្ឋត្រូវតែចេញទៅបោះឆ្នោត ហើយច្បាប់ចែងថា ការបោះឆ្នោតគឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប គឺរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជា គ.ជ.ប ត្រូវតែធានាឲ្យបាន ថា ពលរដ្ឋដែលគ្រប់អាយុ ១៨ឆ្នាំ គិតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត ពួកគាត់មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ហើយអាចទៅបោះឆ្នោតបាន មិនថា ពួកគាត់ស្ថិតនៅកន្លែងណា ឬក៏ទីនោះទេ។ លោក កន សាវ៉ាង្ស សំណូមពរឲ្យអ្នកនយោបាយទាំងអស់បញ្ឈប់ការប្រើពាក្យសម្ដីណាមួយ ដែលប្រៀបបានជាលាបពណ៌ ការដាក់សម្ពាធ ឬក៏កំហែងដល់អារម្មណ៍របស់ពលរដ្ឋបន្ដទៀត។
ជុំវិញករណីនេះ លោក ឌឹម សុវណ្ណរ៉ុម មន្ដ្រីនាំពាក្យ នៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប មានប្រសាសន៍ថា ពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទ មានសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ ក៏ប៉ុន្ដែមិនត្រូវបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សង្គមជាតិ។ មន្ដ្រីនាំពាក្យ បញ្ជាក់បន្ថែមថា យោងតាមច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងពីរភេទមានសិទ្ធិក្នុងការបោះឆ្នោត ឬឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោត ដូច្នេះមិនគួរមាក់ងាយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋទេ ត្រូវទុកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអនុវត្ដន៍សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនស្របទៅតាមច្បាប់។
លោក ឌឹម សុវណ្ណរ៉ុម ៖«មាត្រា ៣៤ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ១៩៩៣ ចែងយ៉ាងច្បាស់ថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ទាំងពីរភេទ មានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងមានសិទ្ធិឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោត។ ដូច្នេះមិនគួរមាក់ងាយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋទេ ត្រូវទុកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអនុវត្ដន៍សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ស្របទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ»។
ជាមួយគ្នា អ្នកនាំពាក្យ គ ជ ប អះអាងថា ស្ថាប័នរបស់លោកនឹងខិតខំរៀបចំការបោះឆ្នោត ប្រកបដោយភាពត្រឹត្រូវនិងសេរី ដោយគ្មានការបំភិតបំភ័យ។
សូមជម្រាបថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ដ្រ ឬហៅថា ការបោះឆ្នោតសភា នីតិកាល ៦ នឹងចូលមកដល់នាងថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។ សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងថានឹងមានគណបក្ស ជាង២០ចូលរួមការបោះឆ្នោត គឺច្រើនជាងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ ដែលមានគណបក្សជិត ១០ប៉ុណ្ណោះចូលរួមការបោះឆ្នោត៕
