ភ្នំពេញ ៖ នាយិកាប្រតិបត្ដិ អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា កត់សម្គាល់ថា រយៈពេលមួយឆ្នាំមកនេះចំនួនស្ដ្រីមានកើនឡើង ក្នុងកិច្ចការសង្គម និងនយោបាយ ក៏ប៉ុន្ដែស្ដ្រីនៅតែឈរលេខរៀងក្រោយបុរស ដាច់ឆ្ងាយនៅឡើយ ទាំងការបង្ហាញសកម្មភាព សមត្ថភាព និងការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ដ។
លោក លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍៖
នាយិកាប្រតិបត្ដិ អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា ហៅកាត់ថា GADC លោកស្រី រស់ សុភាព មានប្រសាសន៍ថា គិតមកដល់ចុងឆ្នាំ២០១៧នេះ អង្គការរបស់លោកស្រី បានធ្វើការងារមួយចំនួន ក្នុងលើកទឹកចិត្ដស្ដ្រីវ័យក្មេង ឲ្យចូលរួមការងារសង្គម និងវិស័យនយោបាយ នៅខេត្ដចំនួន ០៣ ដែលមានដូចជា ខេត្ដកំពង់ឆ្នាំង ខេត្ដពោធិ៍សាត់ និងខេត្ដព្រៃវែង។
តាមការសង្កេតរបស់លោកស្រី រស់ សុភាព ស្ដ្រីវ័យក្មេងបានឈានជើងចូល ប្រឡូកការងារសង្គម មានការកើនឡើងជាងឆ្នាំមុនៗ ក៏ប៉ុន្ដែស្ដ្រី នៅតែមិនទទួលបានការផ្ដល់សិទ្ធិស្មើ នឹងបុរស ដើម្បីធ្វើការសម្រេចចិត្ដ ទៅលើរឿងអ្វីមួយឡើយ មានដូចជា «ការដឹកនាំ និងការកំណត់ទិសដៅសកម្មភាពការងារ ជាដើម។ មូលហេតុដែលនាំឲ្យស្ដ្រី មិនទទួលបានការផ្ដល់ឱកាសក្នុងការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ដដូចនេះ ព្រោះតែផ្នត់គំនិតសង្គម នៅតែមើលមិនឃើញ ពីសមត្ថភាពរបស់ស្ដ្រី ហើយការផ្ដល់ឱកាសឲ្យស្ដ្រីបានទទួលតួនាទី ឬមុខតំណែងក្នុងអង្គភាព នីមួយៗនៅមានកម្រិតទាប។
លោកស្រី រស់ សុភាព ៖«ដោយសារសង្គមយើង គឺជាសង្គម ហាក់ដូចជា មិនទាន់ឲ្យតម្លៃស្ដ្រីគ្រប់គ្រាន់ អញ្ចឹងការផ្ដល់ឱកាសឲ្យស្ដ្រីចាប់ពីតួនាទីតូចឡើងទៅហ្នឹងគឺនៅមានកម្រិត។ ដល់អញ្ចឹងទៅមិនអាចធ្វើឲ្យស្ដ្រីឈានទៅឈោងចាប់បាននៅតួនាទីធំ ដល់អញ្ចឹងពេលរកស្ដ្រីសម្រាប់ដំឡើងតួនាទីហ្នឹង យើងតែងតែឮហើយថា រកស្ដ្រីមិនបាន។ តាមពិតទៅធនធានស្ដ្រីមាន ប៉ុន្ដែមិនសូវដាក់បញ្ចូលគាត់ទៅក្នុងតួនាទីដែលមានស្រាប់ហ្នឹង»។
នាយិកាប្រតិបត្ដិ អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា នៅតែយល់ថា គម្លាតការសិក្សារវាងស្ដ្រី និងបុរស គឺមានភាពពីគ្នាឆ្ងាយនៅឡើយ។ ស្ដ្រីតែងតែបោះបង់ការសិក្សានៅពេលដែលពួកគេ បញ្ចប់ថ្នាក់វិទ្យាល័យដោយសារថ្នាក់ឧត្ដមសិក្សាស្ថិតនៅឆ្ងាយពីលំឋានរបស់គេ និងមួយវិញទៀត ព្រោះតែជីវភាពគ្រួសារ។ លើសពីនេះ លោកស្រី បានបន្តឲ្យដឹងថា កូនស្រីភាគច្រើន តែងតែគិតពីជីវភាព និងភាពស្រណុករបស់ ឪពុក ម្ដាយ ច្រើនជាងក្ដីសុខរបស់ខ្លួន។
លោកស្រី រស់ សុភាព៖«កូនស្រីភាគច្រើន គឺគាត់បានលះបង់ការសិក្សា លះបង់ភាពសុខដុមរមនារស់នៅជាមួយឪពុក ម្ដាយហ្នឹង មកទីក្រុងដើម្បីធ្វើការយកលុយ ផ្ញើលុយទៅឲ្យឪពុក ម្ដាយ ចាត់ចែងការរស់នៅ។ អញ្ចឹងស្ដ្រីហ្នឹងភាគច្រើនបានមកធ្វើការរោងចក្រ ហើយម្យ៉ាងទៀតកូនស្រីភាគច្រើន តែងតែគិតពីបន្ទុករបស់គ្រួសារ និងឪពុក ម្ដាយ»។
យ៉ាងណាគេ តែងតែឮជារឿយៗ នូវប្រសាសន៍របស់ប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលពីការអំពាវនាវឲ្យមានការលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ដ្រី និងផ្ដល់ឱកាសការងារដល់ស្ដ្រី នៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋ និងនៅតាមស្ថាប័នឯកជននានា រួមផ្សំនឹងការបង្កើតគោលនយោបាយនារីរតនៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលផង។ ក៏ប៉ុន្ដែទាក់ទិនចំណុចនេះ លោកស្រី សុភាព មើលឃើញថា ទាំងប្រសាសន៍ និងគោលនយោបាយនេះ មិនទាន់បានអនុវត្ដបានល្អប្រសើរនៅឡើយទេ។
លោកស្រី រស់ សុភាព៖«គោលនយោបាយ យេនឌ័រ គឺមាន ប៉ុន្ដែកន្លែងខ្លះមាន កន្លែងខ្លះអត់មាន មានតែគោលនយោបាយជារួមដូចជានារីរតនៈអីជាដើម។ ប៉ុន្ដែមិនទាន់មានគោលនយោបាយឲ្យគ្រប់កន្លែងនៅឡើយ ដូចជាគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតជាដើម ដែលយើងមើលឃើញថា ឥឡូវហ្នឹងអត់មានស្ដ្រី ដល់អញ្ចឹងទៅតើគោលនយោបាយនារីរតនៈហ្នឹត្រូវអនុវត្ដបែបម៉េច! គឺអនុវត្ដអត់បាន។ ប្រទេសកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខីជាមួយ ស៊ីដ ផង ហើយរើសអើងនៅតែរើសអើង បើនិយាយពីការអនុវត្ដគឺមានការរើសអើងដដែល ហើយជាគ្រឹះស្ដីយើងដឹងហើយ ការយល់ដឹងយើងដឹងហើយ ក៏ប៉ុន្ដែហាក់ដូចនៅតែព្រងើយកន្កើយ»។
លោកស្រី រស់ សុភាព ពន្យល់ថា មូលហេតុដែលមានគោលនយោបាយហើយបែរជា មិនអាចអនុវត្ដបានពីព្រោះតែគោលនយោបាយបិតាធិបតេយ្យបានចាក់ឬសជ្រៅពេក ក្នុងបេះដូងបុរស ដែលមិនជឿជាក់លើការដឹកនាំរបស់ស្ដ្រីនិង មិនជឿជាក់លើការងាររបស់ស្ដ្រី ដែលចំណុចនេះហើយ នាយិកាប្រតិបត្ដិអង្គការ GADC យល់ថា ជាដើមចមនាំឲ្យស្ដ្រី មិនអាចទទួលបានឱកាសកាន់តួនាទី ជាអ្នកសម្រេចចិត្ដបញ្ហាផ្សេងៗ។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់ស្ដ្រីនាពេលនេះ លោកស្រី សំណូមពរដល់រាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើនសកម្មភាពជាក់ស្ដែងរបស់ខ្លួន ឲ្យខ្លាំងជាងមុន ដោយមិនត្រូវមានតែត្រឹមតែការអំពាវនាវហើយមិនអនុវត្ដនោះទេ។
អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍដើម្បីកម្ពុជា ហៅកាត់ថា GADC គឺជាអង្គការមិនស្វែងរកប្រាក់ចំណេញ និងជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងមួយ។ អង្គការ GADC បានធ្វើការសហការជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសមាជិកនានាក្នុងកម្មវិធីសីលធម៌អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល សម្រាប់ការអនុលោមទៅតាមបទដ្ឋានទាំងអស់ នៅក្នុងក្រម នៃគោលការណ៍លីធម៌ និងបទដ្ឋានអប្បបរមា សម្រាប់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ២០១១។ អង្គការ អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍដើម្បីកម្ពុជា ធ្វើការតស៊ូមតិលើភាពពាក់ព័ន្ធ នឹងយេនឌ័រ នៅក្នុងច្បាប់ និងគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធ នឹងការសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការផ្លាស់ប្ដូរ ពីការយកចិត្ដទុកដាក់លើតួនាទីរបស់ស្ដ្រីក្នុងការអភិវឌ្ឍ ឆ្ពោះទៅរកការពិចារណា លើទំនាក់ទំនង នៃអំណាច រួមទាំងលទ្ធភាពទទួល និងការគ្រប់គ្រងលើធនធាន និងការសម្រេចចិត្ដរបស់ស្ដ្រី និងបុរស៕