ភ្នំពេញ ៖ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្ដិធម៌បានថ្លែង ក្នុងកម្មវិធីកិច្ចពិភាក្សាតុមូលនៅរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២១ វិច្ឆិកានេះ ថា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាការការពារឆន្ទៈពលរដ្ឋ ហើយការរំលាយនេះមិនមែនជាការនាំលទ្ធិប្រជា ធិបតេយ្យ ដើរថយក្រោយនោះដែរ។
លោក គឹម សន្ដិភាព អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្ដិធម៌បានថ្លែងដូចនេះក្នុងកម្មវិធី កិច្ចពិភាក្សាតុមូលនៅរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ក្រោមប្រធានបទ “ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ក្រោយអវត្ដមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ”។ លោកបានបញ្ជាក់ពីការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយសំអាងហេតុថា ដោយសារតែលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សនេះ បានប្រព្រឹត្ដិបទល្មើសដែលមានចែងក្នុងមាត្រា ៦ថ្មី មាត្រា ៧ និងមាត្រា មួយចំនួន ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ។
បន្ថែមលើនេះអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្ដិធម៌ថ្លែងថា លោក កឹម សុខា បានប្រព្រឹត្ដល្មើសច្បាប់ហើយមិនអាចចាប់យកប្រជាពលរដ្ឋដែលបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សនេះ ជាង ៣លាននាក់មកធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង រារាំងដល់ការអនុវត្ដច្បាប់នោះទេ។ លោក គឹម សន្ដិភាព ៖«ផ្ទុយទៅវិញការរំលាយនេះ គឺជាការការពារឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋត្រូវការនៅសេចក្ដីសុខ សម្រាប់ក្នុងសង្គម និងការអភិវឌ្ឍក្នុងប្រទេស ដូច្នេះការអនុវត្ដច្បាប់គឺជាការធានាបាននូវគោលបំណងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
ថ្លែងក្នុងពិធីនេះដែរ លោក សុខ ឥសាន្ដ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានគាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្ដិធម៌។ លោកបន្ថែមថា សាលដីការបស់តុលាការកំពូលពុំមែនជាការរំលោភលើឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ ផ្ទុយទៅវិញគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ ដែលបានរំលោភលើឆន្ទៈពលរដ្ឋ ដោយលោកលើហេតុកាលពីឆ្នាំ២០១៣ ដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបដិសេធលទ្ធផលបោះឆ្នោតហើយបង្កឲ្យមានបាតុកម្ម។
ជាងនេះអ្នកនាំពាក្យបក្សប្រជាជនបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺមិនមែនជាការសម្លាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ឬក៏នាំលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើរថយក្រោយនោះទេ។ លោក សុខ ឥសាន្ដ៖«បរិបទដែលគណបក្ស ប្រឆាំងត្រូវបានរំលាយ គឺថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអត់មានស្លាប់ អត់មានតូចចង្អៀត អត់មានដើរថយក្រោយ ដូចអ្នកខ្លះនិយាយនោះទេ»។
មិនខុសគ្នាដែរ ប្រធានរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាលោកបណ្ឌិត សុខ ទូច បានថ្លែងក្នុងកិច្ចពិភាក្សានេះថា ប្រទេសនីមួយៗគឺមានច្បាប់ដែលសម្រាប់គ្រប់គ្រងប្រទេស ហើយចំពោះនិយមន័យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យប្រទេសលើពិភពលោកបានឲ្យនិយមន័យខុសគ្នា។ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច អះអាងថា បើទោះជារំលាយគណបក្សប្រឆាំងមួយ គឺមានគណបក្សប្រឆាំងជាច្រើនទៀត ហើយការអនុវត្ដច្បាប់គឺមិនមែនជាការសម្លាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះឡើយ។
លោក សុខ ទូច ៖«បើសិនជាកម្ពុជា ដើរលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យថយក្រោយ វាដរាបណា កម្ពុជាលុបរដ្ឋធម្មនុញ្ញចោល ជា ឯកបក្ស បើកម្ពុជានៅលទ្ធិសេរីពហុបក្សទេ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅតែដើរ»។
ដោយឡែកលោក កន សាវាង្ស មន្ត្រីអង្កេតជាន់ខ្ពស់ នៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ខុមហ្វ្រែល មិនយល់ស្របតាមការបកស្រាយរបស់មន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចនោះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា ការរំលាយបក្សប្រឆាំងដែលមានពលរដ្ឋគាំទ្រ ជាង ៣លាននាក់នោះគឺជាការរំលោភ ធ្ងន់ធ្ងរឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋ ហើយការយកអាសនៈបក្សប្រឆាំង ក៏មិនស្របច្បាប់ដែរ។
លោក កន សាវាង្ស ៖«ជាធម្មតាតំណាងរាស្ដ្រទាំងអស់ត្រូវកើតឡើង ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកបោះឆ្នោតជួន អញ្ចឹងបានន័យថា ការទម្លាក់វិញ ក៏ដោយប្រជាពលរដ្ឋដែរ»។
ករណីនយោបាយនៅប្រទេសកម្ពុជានេះ សហគមន៍អន្ដរជាតិមានដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប ប្រទេសអូស្ត្រាលី ប្រទេសស៊ុយអែត អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តេរជាតិ Human Rights Watch អង្គការសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស អង្គសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំង ដោយចាត់ទុកការរំលាយបក្សសង្គ្រោះជាតិ ថា ជាការធ្វើឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើរដល់ចំណុចគ្រោះថ្នាក់។
សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបប្រកាសថា នឹងមានវិធានការ ដាក់ទណ្ឌកម្ម លើប្រទេសកម្ពុជា បើកម្ពុជា មិនផ្ដល់ឱកាសឲ្យបក្សប្រឆាំងរស់ឡើងវិញ។ តែបែបនេះក្ដី ប្រទេស ចិន បានគាំទ្រ គោលនយោបាយ របស់បក្សកាន់អំណាច ដែលប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនដើម្បីស្ថិរភាពសង្គម ។ ក្រុងប៉េកាំងសង្ឃឹមថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំក្រោយនេះ នឹងមានភាពរលូត៕