ក្រោយពីកម្ដៅនយោបាយនៅកម្ពុជាបានកើនឡើង ដោយសារការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងអ្នកនយោបាយនៃគណបក្សធំៗទាំងពីរនៅក្នុងសភា អំពីបញ្ហាផែនទី និងព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាមនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានស្នើសុំខ្ចីផែនទីពីប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួន រួមទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិផង ។ ពេលនេះ ផែនទីបានមកដល់កម្ពជាជាបណ្ដើរៗ ដើម្បីធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ហើយ ហើយបើមើលជំហររដ្ឋាភិបាល ក៏បើកចំហរឲ្យបក្សប្រឆាំងចូលរួមផ្ទៀងផ្ទាត់ផងដែរ ។ ប៉ុន្តែក្នុងពេលធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីនោះ មិនមានវត្តមានមន្ត្រីជំនាញព្រំដែនមកពីបក្សប្រឆាំងទេ ព្រោះម្នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារ ឯម្នាក់ទៀតបានទៅក្រៅប្រទេស ចំណែកឯតំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានចូលរួមផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីនោះ មិនមានមតិយោបល់អ្វីនៅឡើយ ។ តើការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីដែលកំពុងធ្វើនេះ អាចបញ្ចប់ការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងអ្នកនយោបាយខ្មែរបានទេ?
ក្រោយពេលមានភាពចម្រូងចម្រាសរឿងផែនទីនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានសរសេរលិខិតសុំខ្ចីផែនទីពីប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួនដូចជា បារាំង អង់គ្លេស សហរដ្ឋអាមេរិក និងអង្គការសហប្រជាជាតិជាដើម ។
ជាការឆ្លើយតបចំពោះការស្នើសុំខ្ចីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន អង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ជូនមន្ត្រីរបស់ខ្លួនពីររូប ឲ្យកាន់ផែនទីកម្ពុជាដែលខ្លួនមានចំនួន១៨ផ្ទាំង មកប្រគល់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ។ ក្នុងការទទួល និងផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីដែលមន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិកាន់មកឲ្យកម្ពុជាខ្ចីនោះ រដ្ឋាភិបាលបានបង្ហាញពីតម្លាភាព ដោយបានអញ្ជើញតំណាងរាស្ត្រ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភានៃបក្សទាំងពីរ រួមទាំងតំណាងគណបក្សចំនួនបីចូលរួម ក្នុងនោះមានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចផងដែរ ។
ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃទទួល និងផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីនោះ មន្ត្រីជំនាញព្រំដែនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិពីររូបបានអវត្តមាន គឺលោកហុង សុខហួរ និងលោកអ៊ុំ សំអាន ។ ក្នុងនោះលោកហុង សុខហួរ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចាប់ខ្លួន ដោយមិនបានដកអភ័យឯកសិទ្ធិសមាជិកព្រឹទ្ធសភារបស់លោកជាមុន ចំណែកឯលោកអ៊ុំ សំអាន បានគេចចេញពីកម្ពុជាដោយស្ងាត់កំបាំង រហូតពេលលោកទៅដល់សហរដ្ឋអាមេរិក ទើបលេចឮព័ត៌មានថា លោកមានបេសកកម្មផ្ទាល់ខ្លួន និងស្វែងរកផែនទីកម្ពុជាជាដើម ។
នៅថ្ងៃទទួល និងផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីរបស់រដ្ឋាភិបាល ជាមួយនឹងផែនទីយកមកពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ទាំងមន្ត្រីគណៈកម្មាធិការព្រំដែន ទាំងក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវផែនទីនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា សុទ្ធតែប្រកាសថា ផែនទីទាំងនោះដូចគ្នា គឺខ្នាត១/១០០.០០០ដូចគ្នា ហើយបើខុសគ្នា គឺខុសត្រង់ថា មួយជាផែនទីបោន ឯមួយទៀតជាផែនទីUTM ។ ចំណែកឯមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងដែលបានចូលរួមក្នុងពិធីទទួល និងផ្ទៀងផ្ទាត់នោះមិនមានយោបល់អ្វីទេ ព្រោះអ្នកទាំងនោះមិនមែនជាអ្នកជំនាញខាងព្រំដែន ។
ក្រោយការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិរួចហើយ រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសបិទមាត់អ្នកប្រឆាំង ដោយព្រមានថា នឹងធ្វើទោសអ្នកដែលបន្តរិះគន់ថារដ្ឋាភិបាលប្រើផែនទីក្លែងក្លាយ ឬផែនទីចោរ ។
តើការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីដែលបានធ្វើមកនេះ អាចនឹងបញ្ចប់ការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងអ្នកនយោបាយខ្មែរបានទេ?
ភ្លាមៗក្រោយការបញ្ចប់ការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ អ្នកវិភាគមួយរូបបានប្រដូចការផ្ទៀងផ្ទាត់នោះទៅនឹងការលេងប៉ាហ៊ី ឬការសម្ដែងសៀករហ័សកម្ម បើអ្នកទស្សនាមើលមិនទាន់ទេ នោះនឹងមានការឆ្ពិនភ្នែក ។
ទាក់ទងនឹងពាក្យថា តើខ្វែងគំនិតគ្នា ឬចុះសម្រុងគ្នារវាងអ្នកនយោបាយខ្មែរនោះ សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យសាស្ត្រនយោបាយ លោក រស់ រ៉ាវុធ មានប្រសាសន៍ថា តាមការសង្កេតទៅលើចរិតលក្ខណៈខ្មែរ គឺចូលចិត្តយកឈ្នះគ្នា មិនហ៊ានទទួលស្គាល់ការពិត និងចូលចិត្តលើកតម្កើងអ្វីដែលត្រូវនឹងផលប្រយោជន៍ខ្លួន ។
លោករស់ រ៉ាវុធ អំពាវនាវឲ្យអ្នកនយោបាយខ្មែរ បញ្ឈប់ការគិតពីប្រយោជន៍ខ្លួន និងបក្សខ្លួន ហើយងាកមកគាំទ្រប្រយោជន៍រួមរបស់ជាតិវិញ ។ លោកថា អ្នកនយោបាយដែលគិតថា អ្វីដែលខុសពីគំនិតរបស់ខ្លួន សុទ្ធតែខុសនោះ គឺជាអ្នកនយោបាយមិនទទួលស្គាល់ការពិត និងមិនមែនជាអ្នកនយោបាយសម្រាប់ជាតិទេ ។ «យើងគួរតែទទួលស្គាល់ការពិត សុខចិត្តថយមួយជំហាន ដើម្បីខ្មែរសុខចិត្តចាញ់ខ្មែរ តែខ្មែរមានគំនិតរួបរួម តែបើសិនណាជាយើងយកការពិតទៅបំលែងខុសពីសេចក្ដីពិត អ៊ីចឹងវាអត់មានអ្វីដែលជាចំណុចរួម វានៅតែខ្វែងគំនិតគ្នា»។
លោកសាស្ត្រាចារ្យរស់ រ៉ាវុធ បន្ថែមថា បើគ្រាន់តែផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទី អ្នកនយោបាយខ្មែរមិនអាចរកការឯកភាពគ្នាបានផង តើខ្មែរមានអ្វីទៅនិយាយជាមួយប្រទេសជិតខាង ដែលតែងតែរំលោភខ្មែរនោះបានទៅ ។
ចំណែកឯសាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវនយោបាយលោកឯម សុវណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីនេះពិបាកនឹងបញ្ចប់ការខ្វែងគំនិតគ្នា បើគណបក្សនយោបាយនីមួយៗគិតពីផលប្រយោជន៍បក្ស ជាងផលប្រយោជន៍រួម ។ លោកសាស្ត្រាចារ្យបន្តថា «វាៗចប់ លុះត្រាតែគ្រប់ភាគីទាំងអស់ទទួលស្គាល់ថា ផែនទីដែលប្រើប្រាស់សម្រាប់ រដ្ឋាភិបាលដែលប្រើប្រាស់សម្រាប់បោះបង្គោលព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ជាផែនទីតែមួយដែលចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយគណបក្ស គេហៅថាគណបក្សមិនកាន់អំណាច ឬគណបក្សប្រឆាំង ឬគណបក្សផ្សេងទៀត ដែលមាន មិនមានអាសនៈ ឬក៏សំឡេងនៅក្នុងរដ្ឋសភាហ្នឹង អាចដឹងឮថា គួរតែប្រកាន់យកគោលការណ៍ណាមួយ អាចថាវាត្រឹមត្រូវសម្រាប់ជាតិ ប្រើប្រាស់ជាផែនទីជាប្រយោជន៍ជាតិ កុំឲ្យឈរទៅលើទស្សនៈក្រុម បក្ខពួក អាហ្នឹងគឺវាអត់ចប់ទេ»។
លោកសាស្ត្រាចារ្យឯម សុវណ្ណរ៉ា បន្តថា ដើម្បីបញ្ចប់ការខ្វែងគំនិតគ្នា គណបក្សកាន់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវបើកចិត្តឲ្យទូលាយ ទទួលឲ្យគណបក្សប្រឆាំង និងគណបក្សផ្សេងៗទៀតចូលរួមដឹងឮទាំងអស់គ្នា និងបើកសិទ្ធិឲ្យគេក្នុងផ្ទៀងផ្ទាត់ផងដែរ ។ មួយទៀតលោកថា អ្នកចូលរួមផ្ទៀងផ្ទាត់នោះ ត្រូវតែមានសមត្ថភាពក្នុងការងារនេះ ហើយបើខុសថាខុស បើត្រូវថាត្រូវ កុំទុកបញ្ហាជាតិជាចំណុចរសើបរៀងខ្លួន ។
ផ្អែកលើសាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយទាំងពីរឃើញថា ការផ្ទៀងផ្ទាត់ផែនទីនេះអាចនឹងបញ្ចប់ការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងអ្នកនយោបាយខ្មែរទៅបាន លុះណាតែគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ឈប់គិតពីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ផលប្រយោជន៍បក្ស ហើយងាកមកគិតពីផលប្រយោជន៍រួមរបស់ជាតិវិញ ៕
