ភ្នំពេញ ៖ នៅថ្ងៃចន្ទ័នេះប្រទេសកម្ពុជាបានលើកទឹកចិត្តដល់ប្រទេសក្រីក្រឲ្យចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក។ តំណាងថៅកែរោងចក្រនៅកម្ពុជាបានលើកឡើងថាការនាំចេញរបស់កម្ពុជាប្រហែលច្រើនជាងបីដងនៃការនាំចេញរបស់ប្រទេសក្រីក្រដែលមិនមែនជាសមា ជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំនៃការចែករំលែកបទពិសោធន៍អំពីការចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក សម្តេចហ៊ុន សែន បានផ្ញើសារដល់ប្រទេសអ្នកមានឲ្យផ្តល់ការអនុគ្រោះដល់ប្រទេសក្រីក្រសំរាប់ចូលជាសមាជិកថ្មីនៃអង្គការនេះ។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវដល់ក្រុមប្រទេសអ្នកមានធនធានឲ្យមានការយោគយល់ដល់ប្រទេសក្រីក្រក្នុងការទទួលយកប្រទេសទាំងនោះជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក(WTO)។
មានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំតុមូលចិនលើកទី៥ នៅខេត្តសៀមរាបនៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ័នេះ (កិច្ចប្រជុំ)ដើម្បីពិភាក្សាអំពីការចរចាររបស់ប្រទេសដែលអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចដើម្បីចូលជាសមាជិក WTO និងការចែករំលែកបទពិសោធន៍ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ថាប្រទេសក្រីក្រគោរពវិធាននៃអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកបានប្រសើរជាងប្រទេសអ្នកមាន។ «យើងក៏អំពាវនាវដល់ប្រទេសអ្នកមានទាំងឡាយផ្តល់នូវការយោគយល់។បើនិយាយពីលក្ខខណ្ឌ័នៃការអនុវត្តវិញ ប្រទេសដែលអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច ហើយដែលចូលក្នុងអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភព លោក គោរពវិធានពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកជាងប្រទេសដែលប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ទៅទៀត។»
កិច្ចប្រជុំតុមូលចិនលើកទី៥នៅថ្ងៃនេះផ្តួចផ្តើមឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិន សហការជាមួយអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក( WTO)។កិច្ចប្រជុំដែលមានរយៈពេល៣ថ្ងៃនេះធ្វើឡើងដើម្បីចែករំលែកចំណេះដឹង និងបទពិសោធន៍ល្អៗ ជូនដល់ក្រុមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដទៃទៀត ដែលបានស្នើសុំចូលជាសមាជិកភាពនៃ WTO ឲ្យជោគជ័យដូចកម្ពុជា។កិច្ចប្រជុំក៏នឹងពិភាក្សាអំពីការចរចារបស់ប្រទេសអភិវឌ្ឍតិចតួច ដើម្បីចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានវាយតម្លៃថាការចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកអាស្រ័យលើសមានចិត្តរបស់ក្រុមប្រទេសអ្នកមានផងដែរដែលចង់បើកទ្វារឲ្យប្រទេសក្រីក្រចូលជាសមាជិកអង្គការនេះឬយ៉ាងណា។ប៉ុន្តែសម្តេចហ៊ុន សែន លើកឡើងថាពិភពលោកនេះមិនគួរបែង ចែកប្រទេសមានឬក្រនោះទេ។ «មិនអាចមានពិភពលោកបែងចែក ហើយដែលទុកឲ្យអ្នកក្រនៅបន្តក្រនិងទទួលនូវផលវិបាកដោយសារការរារាំងពីប្រទេសអ្នកមាននោះទេ។ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា ពិភពលោកបើកចំហ ពិភពលោកចំណុះឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ពិភពលោកត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមក។»
កម្ពុជាបានក្លាយជាសមាជិកនៃអង្គការ WTO នៅថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៤បន្ទាប់ពីមានការចរចាយ៉ាងស្វិតស្វាញអស់រយៈពេល ៥ឆ្នាំ ជាមួយ នឹងបណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ខ្ពស់។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរ លោកវ៉ាន់ ស៊ូអ៊ាង ប្រធានសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជាហៅកាត់ថា GMAC បានកត់សម្គាល់ពីការរីកចម្រើននៃការនាំចេញក្នុងវិស័យវាយនភន្ត័ក្រោយពីកម្ពុជាចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក។ «ដោយយកប្រទេសកម្ពុជាជាឧទាហរណ៍ ការនាំចេញរបស់ប្រទេសកម្ពុជារីកចម្រើនពី ២,៨ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០០៤ នៅពេលដែលកម្ពុជាចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកទៅដល់១២ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០១៥។»
ជាមួយគ្នានេះ លោកវ៉ាន់ ស៊ូអ៊ាង បញ្ជាក់ថាអត្រាកំណើននៃការនាំចេញផលិតផលវាយនភន្ត័របស់ប្រទេសកម្ពុជាជាមធ្យមស្ថិតក្នុងរង្វង់ ១៤,១ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំគឺជិតស្មើនឹងបីដងនៃការនាំចេញរបស់ប្រទេសក្រីក្រដែលមិនមែនជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក៕