ភ្នំពេញ៖យោងតាមសេចក្ដីស្នើច្បាប់ថ្មីស្ដីពីវិសោធនកម្មច្បាប់អំពីគណបក្សនយោបាយ ដែលត្រូវបានរដ្ឋសភាចែកចាយឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានដឹងជាសាធារណៈកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៥ កុម្ភៈនេះ គឺច្បាបនេះបានផ្ដល់សិទ្ធិអំណាច ទៅឱ្យតុលាការកំពូលជាយន្តការរំលាយបក្សនយោបាយ។
មាត្រាថ្មីនៃសេចក្ដីស្នើច្បាប់ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលាយគណបក្សនយោបាយមាន ៥មាត្រា ក្នុងចំ ណោម ២២មាត្រាដែលបានស្នើសុំ។ ប៉ុន្តែក្នុងចំណោមមាត្រាទាំងនេះ គឺមាន ២មាត្រាបានផ្ដល់អំណាចទៅក្រសួងមហាផ្ទៃមានសមត្ថកិច្ច ផ្អាកសកម្មភាពជាបណ្ដោះអាសន្នលើគណបក្សណាមួយដែលត្រូវបានចោទថា បំពានច្បាប់ ឬ ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សនោះ មានកំហុសហើយក្រសួងមានសិទ្ធិប្ដឹងទៅតុលាការកំពូល ដើម្បីរំលាយគណបក្សនយោបាយនោះក្នុងករណីមានកំហុសលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ។ ដោយមានស្ថានភាពទម្ងន់ទោស ដូចនេះជាហេតុផ្ដើមឱ្យមានការចាត់ការដោយតុលាការកំពូលចេញសាលដីការំលាយគណបក្សនយោបាយនោះជាសា្ថពរ។
យោងតាមាត្រា ៤៥ថ្មីនេះ បានចែងថា ៖«តុលាការដែលមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីពិនិត្យលើបណ្ដឹងនានា ដោយអនុវត្តតាមច្បាប់នេះគឺតុលាការកំពូល។ ដោយឡែកចំពោះមាត្រា ៤២ថ្មីនៃច្បាប់នេះវអនុវត្តស្របតាមក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌជាធរមាន។ តំណាងមហាអយ្យការ អមតុលាការកំពូល ត្រូវចូលរួមសុំឱ្យមានការគោរពច្បាប់ នៅក្នុងពេលដែលមាន បណ្ដឹងដាក់ជូនតុលាការកំពូលពិនិត្យ។ ក្នុងករណីដែលគណបក្សនយោបាយត្រូវបានរំលាយតុលាការអាចសម្រេចហាមឃាតការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនោះរយៈពេល៥ឆ្នាំបាន។ តុលាការកំពូលត្រូវសម្រេចសេចក្ដីលើអង្គហេតុនិងអង្គច្បាប់ដោយសភាពេញអង្គ។ សាលដីការបស់តុលាការកំពូលជាសេចក្ដីបិទផ្លូវតវ៉ា»។
តែយ៉ាងណាមាត្រា ៤៦ថ្មីចែងថា ៖«ការអនុវត្តជំពូកនេះ មិនរារាំងដំណើរនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌឡើយ ក្នុងករណីអំពើបំពានលើបញ្ញត្តិដែលបានចែងលើជំពូកនេះជាបទល្មើលដែលបានចែងក្នុងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ»។
បើយោងតាមមាត្រានេះ មានន័យថា ករណីព្រហ្មទណ្ឌនៅតែជាការដាក់ទម្ងន់ទោសទៅលើបក្សយោបាយឬថ្នាក់ដឹកនាំរបស់បក្សនោះ។ តែសេចក្ដីស្នើច្បាប់ថ្មីស្ដីពីគណបក្សនយោបាយនេះ ក៏បានចែងពីការដាក់កំហិតមិនឱ្យបក្សនយោបាយ ធ្វើសកម្មភាពណា ផ្ទុយនឹងច្បាប់ឬរំលោភលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញឡើយ។
មាត្រាដែលចែងករណីនេះគឺ មាត្រា ៦ថ្មី។ តាមស្មារតីរបស់មាត្រានេះ ចែងថាគ្រប់គណបក្សនយោបាយ មិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពណាមួយដូចខាងក្រោម៖
១-ធ្វើឱ្យមានអបគមន៍ដែលនាំអន្តរាយឯកភាពជាតិនិងបូរណភាពដែនដី។
២-ធ្វើវិទ្ធង្សនាប្រឆាំងនឹងរបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្សនិងរបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
3-ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខនៃ៥រដ្ឋ។
៤-បង្កើតកងប្រដាប់អាវុធ។
៥-ធ្វើការញុះញង់ដែលអាចនាំឱ្យមានការបែកបាក់ជាតិ។
បើយោងតាមមាត្រា ២៥ថ្មី ក្រសួងមាហាផ្ទៃជាស្ថាប័នមួយមានសិទ្ធិមិនចុះបញ្ជីឈ្មោះ គណបក្សនយោបាយបើករណីបក្សនេះមិនមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន។ តែក៏បើកផ្លូវឱ្យបក្សនោះប្ដឹងទៅតុលាការកំពូលដែរ ដើម្បីសុំសេចក្ដីសម្រេចជាសា្ថពរចុះបញ្ជីឡើងវិញ។ សរុបសេចក្ដីទៅ ស្ថាប័នរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិអំណាចខ្លាំងលើជោគវាសនារបស់អ្នកនយោបាយឬគណបក្សនយោបាយ មានតែ ២ស្ថាប័ន គឺតុលាការកំពូលនិងក្រសួងមហាផ្ទៃ៕
