ភ្នំពេញ ៖ គណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល បានស្នើដោយលើកជាអនុសាសន៍ ទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គ.ជ.ប កែលម្អបទបញ្ជា និងនីតិវិធីបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ដោយផ្តោតទៅលើការឃោសនា ការបិទការិយាល័យក្នុងកាលៈទេសៈអាសន្ន និង ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ។
១. យន្តការសម្របសម្រួល និងពិនិត្យក្នុងការអនុវត្តន៍គោលការណ៍ស្មើភាព និងការកំណត់ រៀបចំបញ្ជីទីសាធារណៈ ពិសេសសកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋ ដែលគណបក្សនយោបាយចុះឈ្មោះប្រកួតប្រជែងប្រើប្រាស់ ឬ ជួលក្នុងតម្លៃទាបសមរម្យមួយ។
២. ហិរញ្ញវត្ថុឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយ ដែលមានសមត្ថកិច្ចរបស់ គ.ជ.ប ក្នុងការប្រកួតពិនិត្យ និងការបើកជំហររបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុរបស់គណបក្សនយោបាយ ក្នុងពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត។
៣. ការស៊ើបអង្កេតលើពាក្យបណ្តឹងក្នុងរយៈពេលសបស្របមួយ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទទួលពាក្យបណ្តឹង។
៤. សវនាការត្រូវធ្វើឡើងដោយសាធារណៈ និងបើកចំហរគ្រប់សវនាការ។
៥. ការសម្រេចដាក់ទោស និងពិន័យលើអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស ត្រូវបង្កើតនីតិវិធីនៃការសម្រេចព្រមាន ដោយផ្តល់កាតលឿង បើល្មើសអំណាច និងក្រមសីលធម៌ ត្រូវពិន័យកាតក្រហមជាមួយវិន័យមកបោះឆ្នោតជាក់ស្តែង ដោយអាចឈរនៅពីក្រោយលេខាធិការ ដើម្បីពិនិត្យរកឈ្មោះ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ឈ្មោះអ្នកចូលទៅបោះឆ្នោត និងបញ្ជីបោះឆ្នោត។
៦. ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ត្រូវតែបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតនៅក្នុងបញ្ជា និង នីតិវិធី អំពីសិទ្ធិក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យថតបានក្នុងពេលរាប់ និងកំណត់ហេតុផលរាប់សន្លឹកឆ្នោតបណ្តោះអាសន្ន អាចជារូបភាព ឬ វីដេអូ និងគួរឲ្យមានការបើកចំហររបង ក្នុងបរិវេណនៃទីតាំំងការិយាល័យបោះឆ្នោត និងមានអនុសាសន៍មួយចំនួនទៀត។
ចំណែកការបិទការិយាល័យបោះឆ្នោតក្នុងកាលៈទេសៈអាសន្ន និងការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដែលបញ្ជាក់នៅក្នុងលិខិតរបស់អង្គការខុមហ្វែល ដែលវិទ្យុស្ត្រីទទួលនៅថ្ងៃអាទិត្យនេះថា គ.ជ.ប ត្រូវកំណត់ភាពមិនប្រក្រតីកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ ដែលចាំបាច់តម្រូវឲ្យបោះឆ្នោតឡើងវិញ រួមមានកំណត់អំពីកម្រិត និងប្រភេទនៃភាពមិនប្រក្រតីជាប្រព័ន្ធ ដែលឈានទៅដល់ការបដិសេធលទ្ធផលបោះឆ្នោតបណ្តោះអាសន្ននៅក្នុងមណ្ឌលបោះឆ្នោតមួយ ដែលនឹងធ្វើការបោះឆ្នោតសាជាថ្មី ដូចជាករណី៖
• កំហុសបច្ចេកទេសធ្ងន់ធ្ងរក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត ឬកំហុសបច្ចេកទេសធ្ងន់ធ្ងរក្នុងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត
• ការទិញសន្លឹកឆ្នោតក្នុងភូមិ ចាប់គិតពីដំណើរការយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត រហូតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត
• ការបំភិតបំភ័យ គំរាមកំហែង និងអំពើហិង្សាកើតមានក្នុងភូមិ
ការរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌការិយាល័យបោះឆ្នោត ឬឃុំសង្កាត់នីមួយៗ ដោយឃុំសង្កាត់ណាដែលមានកម្រិតលម្អៀងយ៉ាងច្រើន ០.៥ ភាគរយ រវាងបញ្ជីបេក្ខជនពីរ ឬច្រើនអាចត្រូវត្រួតពិនិត្យ និងរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញ ក៏ប៉ុន្តែ ឃុំ សង្កាត់ ដែលមានកម្រិតភាពមិនប្រក្រតីធ្ងន់ធ្ងរជាប្រព័ន្ធ ទាក់ទិនការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ក៏ត្រូវបានរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញដែរ។
ទាក់ទងទៅនិងអនុសាសន៍ខាងលើនេះ លោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការ គណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា (ខុមហ្វ្រែល) បានមានប្រសាសន៍ថា អនុសាសន៍ទាំងនេះ លោកសង្ឃឹមថា ស្ថាប័ន គ.ជ.ប នឹងទទួលយកអនុសាសន៍ទាំំងនោះ ក្នុងកែលម្អនៅក្នុងបទបញ្ជា និង នីតិវិធីបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ឆ្នាំ ២០១៧។ លោក គល់ បញ្ញា៖«យើងចង់ឲ្យអនុសាសន៍ធ្វើយ៉ាងណាបញ្ចូនកំណត់ហេតុលទ្ធផលបោះឆ្នោតនៃការិយាល័យមកដាក់នៅវ៉ែបសាយ(គ.ជ.ប) ដែលជារឿងធំណាស់ ដើម្បីទប់ស្កាត់រឿងទំនាស់ទាក់ ទិនលទ្ធផលបោះឆ្នោតផង ហើយយើងបើទូលាយតម្លាភាព ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជាម្ចាស់ឆ្នោតនិងគេបានបោះឆ្នោតហើយគេចង់ដឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែយប់ពេកនៅថ្ងៃបោះឆ្នោតពេលរាប់ចប់ គេអត់បានទៅមើលនៅការិយាល័យ ហើយអាចឲ្យគ្នាអាចទៅមើលក្នុងវ៉ែបសាយ ឬ ហ្វេសប៊ុករបស់ គជបទៅ អូ ការិយាល័យរបស់គេ លទ្ធផល បានដូចតទៅនេះ»។
បញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដំបូង គឺបានចាប់ផ្តើមបិទផ្សាយចាប់ពីថ្ងៃទី ០៣ ដល់ថ្ងៃទី ១៤ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៧ នៅគ្រប់ឃុំ សង្កាត់ ចំនួន ១៦៣៣ នៅទូទាំងប្រទេស។ ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ក្នុងរយៈពេលខែ ៣ កាលពីឆ្នាំ២០១៦ មានចំនួនជាង ៧ លាន ៨ សែននាក់។
ឈ្មោះដែលត្រូវលុបចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូងមានចំនួនជាង ៨ ពាន់នាក់។ ចំណែកឈ្មោះអ្នកដែលត្រូវបានលុបចេញពីទិន្នន័យរួចរាល់ គឺមានចំនួនជិត ៣ ពាន់៕
