ភ្នំពេញ៖ សម្ដេច ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំសភាពេញអង្គកាលពីថ្ងៃទី ២៦ ធ្នួ ថាគោលនយោបាយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតាំងតែពីឆ្នាំ ១៩៩១ មក គឺមិនយកពន្ធដីកសិកម្មនោះទេ ហើយតទៅថ្ងៃមុខក៏នៅតែមិនយកពន្ធលើដីកសិកម្មដែល។
ជុំវិញរឿងនេះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏មានគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនមិនយកពន្ធដីកសិកម្មដូចគ្នាដែរ ក៏ប៉ុន្ដែបក្សនេះអះអាងថា ប្រសិនបើខ្លួនបានដឹកនាំប្រទេសក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ខ្លួននឹងរៀបចំការងារកសិកម្មឲ្យបានល្អប្រសើ ស្របតាមឈ្មោះជាប្រទេសកសិកម្ម។ ប៉ុន្តែបើតាមអ្នក ជំនាញផ្នែកកសិកម្មវិញយល់ឃើញថា រាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែយកពន្ធដីកសិកម្ម ព្រោះមានអត្ថប្រយោជន៍ទាំងពលរដ្ឋ និងបង្កើនថវិកាជាតិ។
ការថ្លែងរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលធ្វើឡើងនៅពេល សភាប្រជុំធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ហើយក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ សម្ដេច ហ៊ុន សែន បានប្រកាសមិនអោយពលរដ្ឋធ្វើ កាតគ្រីបើកបរ លើទោចក្រយាន្តក្រោមកម្លាំងម៉ាស៊ីន ១២៥សេសេ។
ទំនងចង់អះអាងរឿងខាងលើនេះហើយ ដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីចូលវ័យ ៦៥ឆ្នាំ ជាអ្នកនយោបាយជើងចាស់កាន់អំណាចអស់រយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំ អះអាងមិនយកពន្ធដីពីកសិករ។ សម្ដេច ហ៊ុន សែន៖«នៅក្នុងក្របខណ្ឌគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនតាំងពីសន្និបាតឆ្នាំ ៩១ នឹងរហូតមកដល់ពេលនេះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅតែមិនយកពន្ធដីកសិកម្ម ដដែល»។
កម្ពុជាគឺជាប្រទេសកសិកម្មដែលមានប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររហូតដល់ទៅជាង ៨០ភាគរយ ប្រកបរបបកសិកម្ម។ ក៏ប៉ុន្ដែរយៈពេលជាងប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ កសិករខ្មែរមានបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនជុំវិញការធ្វើកសិកម្ម មានទាំងបញ្ហាកង្វះទឹក បញ្ហាកង្វះទុន បញ្ហាកង្វះបច្ចេកទេស និងកង្វះការយកចិត្ដទុក ដាក់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលចំពោះការផ្ដល់ទីផ្សារផលិតផលកសិកម្ម។
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតាមរយៈបទសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុស្ដ្រីអេហ្វអឹម១០២ មានប្រសាសន៍ថា គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ គ្មានគោលការណ៍យកពន្ធដីកសិកម្មពីប្រជាពលរដ្ឋដែលជាកសិករនោះទេ។
លោកពន្យល់ថា ការមិនយកពន្ធពីដីកសិកម្មនេះ ព្រោះតែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមើលឃើញចំណុចមួយចំនួន ដូចជា កសិករនៅក្រ កសិកម្មកម្ពុជានៅអន់ថយ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះវិស័យកសិកម្មនេះជាវិស័យរីកចម្រើនក្រោយគេ។ អ្នកនាំពាក្យបន្ដថា កសិករសព្វថ្ងៃរកចំណូលពីកសិកម្មរបស់ខ្លួនបានតិចតូចណាស់ ហើយស្ទើតែមិនរួចថ្លៃចំណាយរបស់ខ្លួនផង។ លោក យឹម សុវណ្ណ៖«មិនមែនមានន័យថា មិនយកពន្ធហើយជួយបានទេគឺមិនមែនអញ្ចឹងទេ គឺយើងត្រូវមានគោលនយោបាយអត្រាការប្រាក់ ដែលគាត់ខ្ចីយកមកប្រកបរបកសិកម្មហ្នឹងមិនត្រូវឲ្យលើសពី ១ ភាគរយក្នុងមួយខែដែរ»។
តែជាមួយគ្នានេះលោក យឹម សុវណ្ណ សង្កត់ធ្ងន់ថា បើការបោះឆ្នោតខាងមុខគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឈ្នះឆ្នោតគណបក្សនឹងសិក្សាពីដីសិកម្មពិត ប្រាកដ និងដីកសិកម្មសិប្បនិមិ្មតដែលមានគម្លាតឆ្ងាយពេកពីរវាងកសិករក្រីក្រនិងឈ្មួញដែលមានដីច្រើនរយហិចតា។
ទោះជាគណបក្សនយោបាយធំៗនៅកម្ពុជាដែលមានអាសនក្នុងរដ្ឋសភា បានអះអាងថា មិនយកពន្ធដីកសិកម្មពីប្រជាពលរដ្ឋនេះក៏ត្រូវបានអ្នក ជំនាញផ្នែកកសិកម្មសម្ដែងក្ដីសាទរដែរ ក៏ប៉ុន្ដែអ្នកជំនាញបញ្ជាក់ថា ការមិនយកពន្ធក៏មានផលល្អ និងការយកពន្ធក៏មានផលដែរ។
លោក សម វិទូ ប្រធានអង្គការសេដាកមានប្រសាសន៍ថា ការមិនយកពន្ធដីកសិកម្មពីប្រជាកសិករគឺជាប្រការល្អ ក៏ប៉ុន្ដែការយកពន្ធដីកសិកម្មក៏មានផលល្អសម្រាប់ពលរដ្ឋផងដែរ។ លោកពន្យល់ថា ការមិនយកពន្ធដីកសិកម្មពីប្រជាកសិករ គឺជួយសម្រួលការចំណាយរបស់កសិករ។ចំណែកចំណុចល្អនៃការយកពន្ធដីកសិកម្ម គឺជួយឲ្យពលរដ្ឋមានសុវត្ថិភាពផ្នែកកម្មសិទ្ធិដីធ្លី។
តែជាមួយគ្នានេះ លោក សម វិទូ បង្ហាញការយល់ឃើញថា រាជរដ្ឋាភិបាលគួរយកពន្ធដីកសិកម្មទើបជាការប្រសើរព្រោះការយកពន្ធដីកសិកម្ម គឺអាចបង្កើនចំណូលរដ្ឋ ជាពិសេសគឺនឹងធ្វើឲ្យឈ្មួញដែលទិញដីយកទៅទុក នឹងមិនបន្ដទិញដីទុកបន្ថែមទៀតនោះទេ។ លោក សម វិទូ៖«ការបង់ ពន្ធកសិករគឺចំណាយប៉ុន្ដែជាទូទៅប្រសិនបើជម្រុញឲ្យមានការបង់ពន្ធដីកសិកម្ម សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលគឺមានចំណុចល្អច្រើនដែរ ទី១ រាជរដ្ឋា ភិបាលរកចំណូល ទី២គឺធ្វើឲ្យអ្នក ទិញដីកសិកម្មយកទៅទុកបញ្ឈប់ការធ្វើបែបនេះទៀត ព្រោះការទិញដីកសិកម្មយក ទៅទុកគឺធ្វើឲ្យរាជរដ្ឋា ភិបាលខាតទៅវិញទេ»។
មិនថាឡើយគណបក្សធំពីរនេះទេ ដែលប្រកាសមិនហូតពន្ធដីកសិកម្មពីកសិករ សូម្បីបក្សនយោបាយជាច្រើនទៀត ដែលមិនមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភា ក៏មិនបានចែងពីគោលនយោបាយនេះដែរ ព្រោះជាប្រយោជន៍នៃការទាក់ទាញសន្លឹកឆ្នោត ។ ប៉ុន្តែជារឿយៗ កសិករតែងតែឡើងមកតវ៉ានៅភ្នំពេញ ពីរឿងដីធ្លីដំណាំរបស់ពួកគេត្រូវបានពួកអ្នកមាន និង ក្រុមហ៊ុនកសិកម្មរឹបអូសយកដីពួកគេ៕