ភ្នំពេញ ៖ រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលមិនអាចជួយសម្ព័ន្ធស្រូវអង្គរនិង វិស័យឯកជនទេ រឿងតម្លៃស្រូវចុះថោកបានទេ បើសិនជាមិនសហការជាមួយសហគមន៍កសិកម្ម។
តែលោក សុខ ពុទ្ធិវុធ ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាហាក់មិនយល់ស្របការលើកឡើងនេះទេ។ លោកពន្យល់ថា មានកត្តាច្រើនយ៉ាងដែល បណ្ដាលឱ្យមានការធ្លាក់ចុះតមម្លៃស្រូវនៅកម្ពុជា។
ស្តាប់សំឡេង៖
លោក វេង សាខុន រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានលើកឡើងដូចនេះ នៅក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ថ្នាក់ជាតិ ស្ដីពី «ច្បាប់ដីកសិកម្ម» ដែលបានធ្វើឡើងនៅពីថ្ងៃទី ១៩ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ នៅសណ្ឋាគារ អ៊ីនធ័រខនធីណង់ថល ដែលមានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល អង្គការដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ កសិករ ក្រុមហ៊ុនវិស័យឯកជន ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល និងជនជាតិដើមភាគតិចប្រហែលជា ៣០០នាក់។
នៅក្នុងសិក្ខាសាលាថ្នាក់ជាតិនោះ លោក វេង សាខុន បានលើកឡើងក្រសួងបានជួយច្រើនមកហើយ តែអ្វីធ្វើឱ្យមានបញ្ហាមកពីការខ្វះការសហ ការគ្នា និងការបែងចែងផល់ប្រយោជន៍ជាមួយគ្នារវាងកសិករនិងអ្នកបញ្ជាទិញក្នុងស្រុក។ លោក វេង សាខុន ៖ «ប្រសិនបើវិស័យឯកជន សម្ព័ន្ធស្រូវអង្គរ មិនធ្វើការជាមួយនឹងសហគមន៍កសិកម្មទេ គឺ ក្រសួងកសិកម្មមិនធ្វើការជាមួយ។ ទីមួយ.ត្រូវចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយសហគមន៍កសិកម្ម ទីពីរ.ត្រូវតែអនុវត្តតាមអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញកសិកម្ម តាមកិច្ចសន្យា ដែលយើងបានចេញតាំងពីថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១២មកម្ល៉េះ យើងមិនព្រមអនុវត្ត»។
លោក វេង សាខុន បានលើកឡើងបន្ដថា កន្លងមកសហគមន៍កសិកម្មមួយចំនួនធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយនិងវិស័យឯកជន ឬអង្គការណាមួយ គឺ ស្រូវអង្គរមានតម្លៃខ្ពស់ ដល់ ១០.៣០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ ប៉ុន្ដែដោយឡែក កសិករមួយចំនួនដែលមិនមានកិច្ចសន្យាជាមួយសហគមន៍កសិកម្ម គឺ តម្លៃស្រូវអង្គរលក់ចេញ បានត្រឹម ៧០០រៀល ទៅ៨០០រៀល តែប៉ុណ្ណោះ។ លោក ថា បើចង់ឱ្យកិច្ចការទាំងនេះដំណើរការបានល្អប្រសើរ លុះ ត្រាតែឆ្លើយតបទៅនឹងអ្វីដែលខ្លួនបានធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយនិងក្រសួងកសិកម្ម។ លោក វេង សាខុន បានលើកឡើងបន្ដដូចនេះ ៖ « ទីមួយ. ត្រូវចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយសហគមន៍កសិកម្ម ទីពីរ.ត្រូវតែអនុវត្តតាមអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញកសិកម្ម តាមកិច្ចសន្យា ដែលយើងបានចេញតាំងពីថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១២មកម្ល៉េះ យើងមិនព្រមអនុវត្ត»។
ទាក់ទងនឹងរឿងនេះ លោក សុខ ពុទ្ធិវុធ ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានលើកឡើងថា រឿងនេះ សហព័ន្ធស្រូវអង្ករ ក៏ធ្លាប់បានចុះជួយធ្វើការដោយផ្ទាល់ជាមួយខាងសមាគមកសិកនៅតាមតំបន់ និងតាមជនបទពីមុនដែរ ។ លោក សុខ ពុទ្ធិវុធ ៖ «តាមពិតតាមរយៈកាលប្រជុំជាមួយក្រ សួងកសិកម្មកាលពីមុនតាមរយៈគណៈកម្មាការទី៩ យើងបានឯកភាពគ្នា ក្នុងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធ ពី ខាងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករ ដើម្បីជួយធ្វើការផ្ទាល់ជាមួយខាងសមាគមកសិករ នៅតាមតំបន់ និងតាមខេត្ត»។
លោក សុខ ពុទ្ធិវុធ បានបន្ដទៀតថា មិនមានតែការមិនសហការតែម្យ៉ាងនោះទេ ប៉ុន្ដែ កន្លងមកលោក សង្កេតឃើញថា តម្លៃស្រូវអង្ករ ធ្លាក់ថ្លៃគឺមានកត្តាសំខាន់ជាច្រើន មានដូចជា កត្តាទីផ្សារ កត្តាខាងរោងម៉ាស៊ីន កត្តាប្រទេសជិតខាង និងការប្រកួតប្រជែងការដាំដុះរបស់សហគមន៍កសិករ ជាដើម។ លោក សុខ ពុទ្ធិវុធ ៖ «ដូចនេះកត្តាមួយៗនេះ ខាងសហព័ន្ធក៏បានយល់ច្បាស់ពីឬសគល់នេះដែរ ប៉ុន្ដែដើម្បីដោះស្រាយ គឺ យើងត្រូវមានការរៀបចំ ការអភិវឌ្ឍន៍ និងការផ្លាស់ប្ដូរចំនុចមួយចំនួន តាំងពីពូជ តាំងពីរបៀបដាំ តាំងពីការរៀបចំដើម្បីឱ្យមានការដឹកជញ្ជូន សម្ងួតឃ្លាំង សុទ្ធតែជាកត្តាសំខាន់ៗដែលវាប៉ះពាល់និងតម្លៃស្រូវ ក៏ដូចជាទីផ្សារអន្ដរជាតិ…»។
ចំណែកលោក សម វិទូ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសេដាក ដែលធ្វើការងារផ្ដោតលើកសិកម្មយល់ឃើញថា ការលើកឡើងរបស់លោករដ្ឋមន្ដ្រីក្រ សួងកសិកម្ម គឺជា ចំនុចល្អមួយ។តែលោកថាទីផ្សារស្រូវគឺជាកត្តាធំជាងគេ។ លោក សម វិទូ ៖«ចំនុចនេះជាចំនុចមួយដែលល្អហើយ ព្រោះថា សម្រាប់ដែលឈ្មួញដែលគាត់រកស៊ីផ្នែកស្រូវអង្ករ គឺ គាត់ត្រូវការនូវប្រភេទផលិតផលស្រូវអង្គរនេះច្រើន ។ ចឹងដើម្បីបានច្រើនសមស្របទៅតាមតម្លៃនៃទីផ្សារ ត្រូវការប្រមូលផ្ដុំច្រើនពីកសិករចូលរួម និងផលិតឱ្យបានទៀតទាត់ នៅក្នុងកម្រិត និងបរិមាណដែលសមស្របទៅតាមការកុម្មង់ទិញ…»។
កាលពីមុនខែមុននេះ កសិករនៅខេត្តបាត់ដំបងបានផ្ទុះបាតុកម្មព្រមៗគ្នា ដោយពួកគេបានដឹកស្រូវដាក់គរចោលនៅលើផ្លូវ ដោយបង្ហាញថា ស្រូវទាំងនេះ គឺ មិនអាចរកទីផ្សារបានឡើយហើយ គេបានដាក់ការទទួលខុសត្រូវទៅលើរដ្ឋាភិបាល។
ក្នុងករណីនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់វិបត្តិលក់ស្រូវ រដ្ឋាភិបាលបានចេញកញ្ចប់ថវិការជាបន្ទាន់ ប្រមាណជាជិត ៣០លានដុល្លារ ជួយដល់រោងម៉ាស៊ីនកិន ស្រូវ សមាគមកសិកម្ម និងក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនឱ្យជួយទិញស្រូវរបស់កសិករ។តែអ្នកជំនាញកសិកម្មមិនបានសាទរវិធានការរបស់រាជរដ្ឋា ភិបាលដូចនោះទេ ដោយពួកគេទទូចឱ្យមានយន្ដការច្បាស់លាស់ និងជាអចិន្ដ្រៃយ៍ ក្នុងការស្វែងរកទីផ្សារសម្រាប់ផលិតផលស្រូវរបស់កសិករ៕