ភ្នំពេញ ៖ អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បានជួបពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការទេសកម្ពុជា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី ១៧ តុលានេះ។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការទេសបានបញ្ជាក់ថា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ចង់ឲ្យគណបក្សជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចាប់ផ្តើមវប្បធម៌សន្ទនាឡើងវិញ។
ទាក់ទិនការស្នើសុំរបស់មន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិ មន្ត្រី CPP ថា គណបក្សកាន់អំណាច មិនទាន់ដល់ពេលចរចា តែ CNRP ចង់ឲ្យជួបជជែកគ្នាឆាប់ៗ។
នៅថ្ងៃចន្ទ ទី១៧ តុលានេះ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ប្រេសិតពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សបានជួបពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងកាបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន នៅទីស្តីការក្រសួងកាបរទេស។ បន្ទាប់ពីជំនួបនេះអ្នកនាំពាក្យក្រសួងកាបរទេស លោក ជុំ សន្ទរី បានបញ្ជាក់ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បានលើកឡើងទៅកាន់ លោក ប្រាក់ សុខុន ថា ចង់ឲ្យគណបក្សធំៗពីរដែលមានអា សនៈនៅរដ្ឋសភាកសាងវប្បធម៌សន្ទនាឲ្យរស់ឡើងវិញ បន្ទាប់ពីគណបក្សកាន់អំណាច និង គនបក្សប្រឆាំងខកខានជួបគ្នាជាច្រើនខែមក។ លោក ជុំ សន្ទរី៖«ចង់ឲ្យមានការធ្វើការរួមគ្នារវាងគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងនៅក្នុងសភា ដើម្បីពង្រឹងវប្បធម៌ សន្ទនា។ ហើយឯកឧត្តម ទេសរដ្ឋមន្ត្រី គូស បញ្ជាក់ការសារៈសំខាន់វប្បធម៌ សំខាន់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទៅលើវប្បធម៌សន្ទនា និងបានគូសបញ្ជាក់ថា វត្តមានរបស់គណបក្ស ប្រឆាំងចូលរួមធ្វើការជាមួយគ្នា ក្នុងសភានេះគឺ ពុំមែនរដ្ឋាបាលមិនមែនជាឧបសគ្គទេ»។
ជុំវិញការលើកឡើងរបស់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន្ត បានបញ្ជាក់ថា គណបក្សកាន់អំណាចមិនដែលបិទផ្លូវចរចាទាំងស្រុងជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើយ។
លោកបន្តថា វប្បធម៌សន្ទនាប្រហែលអាចនឹងរស់ឡើងវិញ នៅពេលណានីតិវិធីរបស់តុលាការបានចប់ស្របគ្រប់ ក្នុងសំណុំរឿងក្តីក្តាំងរបស់ប្រធាន និង អនុប្រធានគណបក្សប្រឆាំង រួមទាំងអ្នកតំណាងរាស្ត្រ និង សកម្មជន។ លោក សុខ ឥសាន្ត៖«នេះជាយោបល់គាត់ យើងក៏អត់មានជំទាស់យោបល់គាត់ដែរ ប៉ុន្តែគោលជំហររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តាំងពីដើមមកថា ក្នុងខណៈដែលតុលាការកំពុងដំណើរការនីតិវិធីចំពោះមន្ត្រីរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួនកំពុង ប្រឈមមុខច្បាប់ ចប់សបគ្រប់សិន ទើបពិនិត្យមើលលទ្ធភាពក្រោយ យើងមិនមែនបិទទ្វាទាំងស្រុងទេ»។
រីឯអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យ៉ែម បុញ្ញឬទ្ធិ បានគាំទ្រការលើកឡើងរបស់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ដោយចង់ឲ្យមានការជួបចចារគ្នាឲ្យបានឆាប់ជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចដើម្បីឯកភាពជាតិ។ លោក យ៉ែម បុញ្ញឬទ្ធិ៖«គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគាំទ្រនូវគោលជំហរ ឬសំណើររបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ព្រោះយើងយល់ឃើញថា វប្បធម៌សន្ទនារវាងខ្មែរ និងខ្មែរអាចដោះស្រាយបញ្ហាបានតាមរយៈការជួបជជែកគ្នា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាមានសព្វថ្ងៃនេះ»។
ចំពោះ បញ្ហាឡើងកំដៅនយោបាយនៅកម្ពុជា អ្នកវិភាគយល់ថា គេគួរបញ្ចប់ឱ្យបានឆាប់ដោយពួកគេទទូចថា ការពង្រឹងនីតិរដ្ឋ ត្រូវធ្វើដាច់ដោយឡែក តែការឯកភាពជាអាទិភាពបំផុតពេលនេះ។
លោក ឡុង គឹមឃន អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយកាបរទេស និងច្បាប់អន្តរជាតិ យល់ថា ការលើកឡើងរបស់ប្រេសិត UN នេះគឺ ជាការសម្តែងក្តីបារម្ភរបស់អន្តរជាតិអំពីបញ្ហានយោបាយ។ លោក គឹមឃន យល់ថា គណបក្សកាន់អំណាចចង់ឲ្យមានការជួបពិភាក្សាជាមួយគណបក្ស ប្រឆាំងនេះ ក៏ព្រោះតែ CPP មានប្រៀបនយោបាយជាង CNRP។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយកាបរទេស និងច្បាប់អន្តរជាតិរូបនេះ យល់ថា ការអូសបន្លាយបញ្ហានយោបាយយូរពេក អាចធ្វើឲ្យខាត់ប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោក ឡុង គឹមឃន៖«ខ្ញុំយល់ថា ការអូសបន្លាយជម្លោះកាន់តែវែងឆ្ងាយទៅគឺ គ្មាននរណាម្នាក់ចំណេញទេ គឺអ្នកដែលខាតមានបីនាក់គណបក្សកាន់អំណាចក៏ខាត គណបក្សជំនាស់ក៏ខាត ហើយអ្នកដែលខាតជាងគេគឺប្រជាពលរដ្ឋ»។
ចំណែក លោក គឹម សុខ អ្នកសង្កេតការណ៍ ការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងនយោបាយ គិតថា គណកបក្សទាំង ២ គួរអនុវត្តតាមការស្នើសុំរបស់តំណាង អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាធំរបស់ជាតិបានទាន់ពេលវេលា។ លោក គឹម សុខ៖«ជជែគ្នាងាករកវប្បធម៌សន្ទនាដែលស្នើឡើងដោយលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីតវិញ នេះទើបដោះស្រាយបញ្ហាសង្គមជាតិបាន»។
លោកស្រី រ៉ូណា ស្មិត មកធ្វើទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជារយៈពេល ១០ ថ្ងៃនេះ គឺបន្ទាប់ពីក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានចេញសេច ក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ដោយមានជិត ៤០ ប្រទេសបានថ្កោលទោសកម្ពុជាដែលពួកគេថា បានរំលោភសិទិ្ធមនុស្សគួរព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង៕
