ភ្នំពេញ៖ កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែតុលា ប្រធានាធិបតី នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន លោក ស៊ី ជីនភីង បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋនៅកម្ពុជារយៈពេល២ថ្ងៃ ដែលគេថា ជាទស្សនកិច្ច ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៌ ។
ដំណើរទស្សនៈកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីចិននេះ ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គម សង្កេតឃើញថា នឹង ធ្វើឱ្យកិច្ចសហប្រតិការទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងចិន កាន់តែល្អជាងមុន។
យ៉ាងណាមិញ ពួកគាត់បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភ ពីបញ្ហាបំណុលរបស់កម្ពុជា ដែលជំពាក់ចិនកាន់តែច្រើនឡើងៗ។
អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គម បានលើកឡើងថា បើទោះបីជាកម្ពុជា-ចិន មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា ជាច្រើនជំនាន់មកហើយក្តី ប៉ុន្តែកម្ពុជាមិនដែលទទួលផលល្អពី ចិន ច្រើននោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញបើកម្ពុជានៅតែបន្តទទួលយកជំនួយពីចិន ទាំងមានសំណង នឹងឥតសំណង នោះកម្ពុជា នឹងជួបហានីភ័យ ក្នុងកាលៈទេសៈណាមួយ។ តែអ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាចមិនយល់ស្របនឹងមតិរិះគន់នេះទេ។ កញ្ញា ឆេង ណាតា លម្អិតព័ត៌មាននេះ៖
ប្រទេស ចិន បានដាក់ទុនវិនិយោគ ជាមួយកម្ពុជា ជាច្រើនពាន់លានដុលា្លរ ហើយសន្ទុះនៃការវិនិយោគ ពីប្រទេសធំមួយនេះ មានការកើនឡើងជាលំដាប់ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដែលកើនជាង១០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ របស់រដ្ឋាភិបាល។
វិនិយោគទុនរបស់ អ្នកជំនួញចិន មានទៅលើ វិស័យកសិកម្ម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន ផលិតផលកាត់ដេរ និងធនធានរ៉ែជាដើម។
ក្នុងមួយឆ្នាំៗ គេសង្កេតឃើញ ចិន ដែលជាប្រទេសមហាអំណាច ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក បានផ្តល់ជំនួយ មកដល់កម្ពុជាជាច្រើន មានទាំងជំនួយឥតសំណង និងមានសំណង។
ជំនួយទាំងនោះភាគច្រើនកម្ពុជា យកមកអភិវឌ្ឍ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន ស្ពានថ្នល់ជាដើម។ក្រៅពីផ្ដល់ជំនួយលើវិស័យទាំងនេះក្រុងប៉េកាំងក៏បានផ្ដល់ ជំនួយលើវិស័យយោធាផងដែរ។
ទំនាក់ទំនងចិន -កម្ពុជា មានច្រើនជំនាន់មកហើយ
នៅសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ចិនគឺជាមហាមិត្តរបស់ ព្រះករុណា សម្ដេចឪ នរោត្តមសីហនុ។ ទំនាក់ទំនងសម័យនោះ គឺទសវត្ស ១៩៦០ គឺចំពេល ពិភពលោក ផ្ទុះសង្គ្រាមត្រជាក់ ដែលជាយុគ្គ នៃការប្រជែង ឥទ្ធិពល រវាងប្លុកកុម្មុយនិស្ត ដឹកនាំដោយចិន-រុស្ស៊ី និង ប្លុក សេរី ដឹកនាំដោយអាមេរិក។ បន្ថែមលើ នេះ នៅពេលពួក ប៉ុលពត ឡើងកាន់អំណាច ក៏ គ្រានោះ កម្ពុជា-ចិន បានក្លាយជាមហាមិត្តដែរ ទោះជារបប កម្ពុជា ប្រជាធិបតេយ្យ ឡើងកាន់អំណាចដោយ សង្គ្រាម និងសម្លាប់ពលរដ្ឋខ្លួនឯងជិត២លាននាក់ក៏ដោយ។
នៅពេល ប៉ុលពត និងរបបអាវខ្មៅ រលំរលាយភ្លាម ចិន មិនទាន់ ផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយ របបនេះទេ ដោយក្រុងប៉េកាំងបានលួច ជួយផ្ដល់អាវុធ ទៅទ័ពព្រៃខ្មែរក្រហមនេះដែរ។ផុតពី របប កម្ពុជា ប្រជាធិបតេយ្យទៅ ក្រុងប៉េកាំង ក៏បាន មកភ្ជាប់ចំណងមិត្តភាព ជាមួយ រាជាណាចក្រ ទី២ ដែល សម្ដេចឪ មិត្តចាស់របស់ ចិនបានឡើងសោយរាជ្យ ជាថ្មីម្ដងទៀត ។
អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់ គឺពេលនេះ កម្ពុជា ដឹកនាំដោយ សម្ដេច ហ៊ុន សែន ក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលអ្នកសង្កេតការណ៍ថា មានឥទ្ធិពលយ៉ាខ្លាំង ឃើញថា ក្រុងប៉េកាំង កាន់តែបង្ហាញភាពស្និទ្ធសា្នល ជាងមុខទៅ ទៀត។
ការបង្ហាញចំណងសាមគ្គីភាព ស្អិតរមួតតាមរយៈ ផ្ដល់ឱ្យកម្ពុជា នូវជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីជាច្រើនរយលានដុល្លារ នេះ ត្រូវបានអ្នកវិភាគយល់ថា មានហេតុផលចំណេញ ផងនិង គ្រោះថ្នាក់ផងចំពោះកម្ពុជា បើគេពិនិត្យមើលរឿងរ៉ាវអតីត ច្រើនជំនាន់មកនេះព្រោះចិន ផ្ដល់ជំនួយ ផង គឺកេងចំណេញ លើ កម្ពុជាផង។
តាមតួរលេខ របស់រដ្ឋាភិបាល គឺកម្ពុជា បានជំពាក់ បំណុលចិន ជាង ៣០០០លានដុល្លារហើយ។ អ្នកវិភាគព្រមានថានៅពេលបំណុលចិន កាន់តែច្រើន គឺកម្ពុជា នឹងកាន់តែជួបហានិភ័យ ទៅថ្ងៃខាងមុខ។
លោក ចាន់ វិបុល អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គម យល់ថា ប្រសិនបើកម្ពុជានៅតែបន្តទទួលជំនួយពីប្រទេសចិន នោះកម្ពុជានឹងជួបហានិភ័យខ្ពស់ ព្រោះប្រទេសចិន តែងគិតពីផលប្រយោជន៍ របស់ជាតិខ្លួនជាធំ។
លោកបន្តថា បើទោះបីជាបំណុល និងជំនួយរបស់ចិន ជួយកម្ពុជា ក្នុងការពង្រឹងសក្តានុពល ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច របស់ខ្លួនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែកម្ពុជា នឹងជួបហានីភ័យមួយចំនួន ដូចជាធ្វើឱ្យបំណុលកាន់តែកើនឡើង ការគម្រាមកំហែង ទៅលើការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិ កាន់តែច្រើន។
លោក ចាន់ វិបុល ពន្យល់បន្ថែមថា បើក្រឡេកមើលពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ កម្ពុជាមិនដែលទទួលបានផលល្អ ពីទំនាក់ទំនងល្អរវាងកម្ពុជា និងចិនឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និតនេះ បានធ្វើឱ្យកម្ពុជា ជួបបញ្ហានានា ដូចជាធ្លាក់ចូលក្នុងសង្គ្រាម ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាដើមទៅវិញ។ លោកបន្ថែមថា ជំនួយទាំងនោះមិនបានជួយពង្រឹងខឿនសេដ្ឋកម្ពុជារឹងមាំនោះទេ ហើយ ចិន ថែមទាំងអាចមានឥទ្ធិពល លើការដឹកនាំជាតិរបស់កម្ពុជាផងដែរ។
តែបែបនេះក្ដី មន្ត្រីកម្ពុជា មិនយល់ស្រប នឹងការព្រមានរបស់អ្នកវិភាគនោះទេ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា កម្ពុជា មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចិន តាំងពីសម័យអង្គរមកម្លេះ ហើយការដែលសម្តេច ហ៊ុន សែន បន្តទំនាក់ទំនងនេះ គឺតពីសម័យបុរាណមក។
ចំពោះបញ្ហាបំណុលលោកប្រាប់ថា បំណុលដែលកម្ពុជាជំពាក់គេរាល់ថ្ងៃនេះ គឺនៅត្រឹមតែ៣០%នៃផលទុនជាតិសរុប(GDP) តែប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា បំណុលនេះមើលទៅឃើញច្រើន ប៉ុន្តែតាមពិតវាមិនច្រើនទេ បើប្រៀបធៀបនឹងផលទុនជាតិសរុប។
ចំពោះការបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ មានប្រសាសន៍ថា មិនមែនមានតែក្រុមហ៊ុនចិនទេ ដែលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា គឺមានក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀត ដូចវៀតណាម បារាំងជាដើម ហើយមានក្រុមហ៊ុនខ្លះមិនគោរពច្បាប់។ លោកថា ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនក៏មានចំណែកក្នុងការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិផងដែរ។ សំលេង
តែបែបនេះក្ដី លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានប្រសាន៍ថា បំណុលដ៏ច្រើ់នេះ ក៏ជារឿងចំលែកមួយដែរ ដែល បញ្ហានេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះថវិកាទាំងនោះ ដើម្បីធានានូវប្រសិទ្ធភាព និងតម្លាភាពនៃការប្រាស់ប្រាស់ជំនួយ។ លោកថាសំណង់ ស្ពានថ្នល់ជាជំនួនឬ ប្រាក់កម្ចីរបស់ចិន ច្រើនតែមិនសូវមានតម្លាភាព ។
តែយ៉ាងណា ក៏ដោយ ក្នុ្ងងដំណើរទស្សនកិច្ច ជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ មេដឹកនាំចិន ស៊ីជីន ពីង នៅ ថ្ងៃទី ១៣ តុលានេះ រដ្ឋាភិបាលចិន បានសម្រេច លុបប្រាក់បំណុល ៦០០លានយ័ន ដែលគិតថាស្មើនឹង ៦០លាន ដុល្លារ ខណៈចិន បន្តបន្ថែមជំនួន ១០០លានយ័ន ជួយកម្ពុជា លើ វិស័យយោធា។ តាមរយៈជំនួយ និងបំណុលកម្ពុជាជំពាក់ចិន ជាច្រើនពាន់លានដុល្លារនេះ ត្រូវបានអ្នកវិភាគ គិតថា គឺជាឧបករណ៍មួយ របស់ចិន ប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពល របស់ខ្លួន លើ កម្ពុជា ដើម្បីទប់ទល់ ជម្លោះក្នុងតំបន់ និង មនោគមន៍វិជ្ជា នយោបាយ បរទេស របស់ចិន៕
