ភ្នំពេញ៖ សម្ដេច ហ៊ុន សែន ក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាប័ត្រដល់និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ នៅមជ្ឈមណ្ឌលពិពណ៍ និងសន្និបាតកោះពេជ្រ បានថ្លែងសារទៅកាន់និស្សិតរាប់ពាន់នាក់ថា លោកមិនអត់ឱនដាច់ខាតចំពោះអ្នកដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងការសម្រេច របស់តុលាការករណីការពារបុគ្គល ។ រឿងបុគ្គលនោះ គឺបញ្ហារបស់លោក កឹម សុខា ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ករណីនាង ខុម ចាន់តារាទី ហៅស្រីមុំ ។
ជុំវិញបញ្ហានេះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានថ្លែងថា ការធ្វើបាតុកម្មរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺស្របទៅតាមគោលការណ៍ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលចែងពីការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្ដិវិធីតែប៉ុណ្ណោះ ។ គណបក្សនេះយល់ថា រឿងរ៉ាវទាំងអស់គួរតែដោះស្រាយដោយសន្ដិវិធី ។ ចំណែកអ្នកឃ្លាំឈមើលសិទ្ធិមនុស្សលើកឡើងថា ប្រសិនជា ការសម្ដែងមតិដោយសន្ដិវិធីត្រូវបាបង្ក្រាប នោះគឺសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញកាន់តែច្បាប់ថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា គ្រោះថ្នាក់ ។
សូមស្ដាប់សេចក្ដីរាយការណ៍របស់លោក លៀ ស៊ីណា ៖
នៅចំពោះមុខនិស្សិតរាប់ពាន់នាក់ មកពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ នាព្រឹកនៅថ្ងៃ ចន្ទ ទី ១៣ ខែ មិថុនា នេះ សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ដ្រីហ៊ុនសែន បានថ្លែងសារ ព្រមានមួយដោយបញ្ជាក់ថា សមត្ថកិច្ចត្រូវ ការពារសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គមហើយបាតុកម្មណាមួយ គឺមិនឱ្យមានជាដាច់ខាត ។
សម្ដេច ហ៊ុន សែន៖«រឿងខ្លះជារឿងអាស្រូវផ្លូវភេទហើយវាទាក់ទងទៅនឹងដំណើរការតុលាការ គួរតែទៅដោះស្រាយវាបន្ដិចបន្ដូចឲ្យវាចប់ទៅ តែមិនអញ្ចឹងទេ បែរទៅអំពាវនាវឲ្យធ្វើបាតុកម្មខ្ញុំប្រាប់ឲ្យហើយ អត់លើកលែងទេ សមត្ថកិច្ចត្រូវការពារសន្ដិសុខសង្គម អ្នកណាបង្កើតវិបត្ដិឲ្យអ្នកហ្នឹងទទួលខុសត្រូវទៅ» ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ សម្ដេចក៏បាន វាយប្រហារអ្នកផ្ដួចផ្ដើម ចង់ឱ្យមានការចរចាដើម្បីលោះលែង ឬទម្លាក់ចោលនីតិវិធីរបស់តុលាការ ដែលសម្ដេចថា មិនអាចទៅរួចទេ ។
សម្ដេច ហ៊ុន សែន៖ «អាសុំនៅក្រៅឃុំឡើងចុះ ឡើងចុះ ឡើងតាំងពីសាលាដំបូងទៅឧទ្ធរ ពីឧទ្ធរទៅកំពូល គេកំពុងដំណើរហើយតើ ម្ដេចចាំយកគណបក្សទៅដោះស្រាយ គណបក្សអត់មានសិទ្ធិអំណាចទេ សូមជម្រាបជួន កុំភ័នច្រឡំតួអង្គយក្ស គឺយក្ស កែណ គឺ កែណ ទេវតា គឺ ទេវាតា អាមាត្យ គឺ អាមាត្យ ភីលៀង គឺ ភីលៀង មិនអាចភ័នច្រឡំគ្នាបានទេ អញ្ចឹងទេគ្រាន់តែចំណុចទាមទារ ដាក់មកមួយជភ្លួស គណបក្សប្រជាជន និង គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គ្របដណ្ដប់លើបញ្ហាអ្នកដែលជាប់ អ្នកណាទៅណាក៏ដោយ អញ្ចឹងកាន់តែមានហេតុផល ថាគណបក្សប្រជាជនគ្មានអ្វីត្រូវនិយាយជាមួយអ្នកឯងឡើយ» ។
ចំណែកលោក អ៊េង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការនាយកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានថ្លែងទៅកាន់អ្នកគាំទ្រ និង អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីព្រឹកមិញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សូមធ្វើការបដិសេធនូវខិតិប័ណ្ណ ដែលមានជនអនាមិក បានចែកចាយ ដោយបាយសរសេរថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋឡើងមកទីស្នាក់ការបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅថ្ងៃទី ១៤ មិថុនា ស្អែកនេះ ដើម្បីធ្វើបាតុកម្មដើម្បីផ្ដួលរំលំអ្នកណា នោះគឺមិនមែនជាការពិតឡើយ ។
លោកថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋមកទីស្នាក់ការបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីឃ្លាំមើលពីដំណើរការនៃការកោះហៅរបស់តុលាការ លើលោក កឹម សុខា ប៉ុណ្ណោះ ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បញ្ជាក់ថា ស្ថានការណ៍ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ននេះគឺមានតែការចរចាគ្នាប៉ុណ្ណោះទើបអាចដោះស្រាយភាពតានតឹងនេះបាន ។
លោក អ៊េង ឆៃអ៊ាង៖ «អ្នកខ្លះគេថា រឿងនេះកើតឡើងព្រោះតែរឿងបុគ្គល រឿងស្រីស្នេហ៍ តែយើងដឹងហើយថា នេះជារឿងនយោបាយ បើសិនជារឿងបុគ្គល មិនមែន លោក បាន គីមូន សមាជិកសភា សភាពអ៊ឺរ៉ុប និង បណ្ដាប្រទេសជាមិត្ដឈឺក្បាលហាលថ្ងៃទេ អញ្ចឹងហើយដើម្បីបញ្ចប់រឿងហ្នឹងបាន មានតែការចរចារណ៍តាមរយៈនយោបាយទេ យើងមិនអាចយកតុលាការមកឡប់ឡែទេ តុលាការហ្នឹងគេយកមកដើម្បីបង្វែរសាច់រឿងទេ » ។
ជាមួយគ្នានេះនាយកប្រតិបត្ដិមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និង សិទ្ធិមនុស្ស Central លោក មឿន តុលា មានប្រសាសន៍ថា សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ដ្រីក្នុងនាមជាបុគ្គលសាធារណៈកំពូលមួយរូប ដែលថាសម្ដេចមិនគួរថ្លែង ដូចនេះទេ ព្រោះការថ្លែងបែបនេះ ប្រៀបដូចជា សារគំរាមកំហែងទៅកាន់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនទៅវិញ ។
លោក បន្ដថា ក្នុងនាមជារាជរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គួរតែលើកទឹកចិត្ដពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ឲ្យហ៊ានបញ្ចេញមតិឲ្យកាន់តែផុលផុស ហើយស្ដាប់រាល់ការចង់បានរបស់ពួកគាត់ ទើបជាការប្រសើរ ។
លោក មឿន តុលា បញ្ជាក់ទៀតថា ប្រសិនជា ពលរដ្ឋចេញមកធ្វើបាតុកម្មដោយសន្ដិវិធហើយមានការបង្ក្រាបពីអាជ្ញាធរ នោះមានន័យថា រាជរដ្ឋាភិបាលគឺកំពុងតែរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង បំពានសិទ្ធិពលរដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរ ។
លោក មឿន តុលា៖«ខ្ញុំយល់ថា នេះជាការបំបិតសិទ្ធិសេរីភាពមួយ ហើយនាកយករដ្ឋមន្ដ្រីក្នុងនាមជាបុគ្គលសាធារណៈលោកមិនគួរមានប្រសាសន៍បែបហ្នឹងទេ លោកគួរតែជម្រុញឲ្យមន្ដ្រីរបស់ខ្លួនពិនិត្យមើល ពីសំណើររបស់ពលរដ្ឋដើម្បីរកដំណោះស្រាយវិញប្រសើរជាង» ។
ចំណែកលោក អំ សំអាត ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសការិយាល័យស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ក៏បានថ្លែងដែរថា កម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសជាហត្ថលេខី នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដែលចែងពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ។ លោក យល់ថាប្រសិនជាពលរដ្ឋ ប្រមូលផ្ដុំគ្នាសម្ដែងមតិដោយសន្ដិវិធី ដែលស្របទៅតាមបទដ្ឋានច្បាប់ជាតិ និង អន្ដរជាតិ ចែងពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស តែបែរជាមានការបង្ក្រាបពីអាជ្ញាធរ បង្ក្រាបពួកគាត់ទៅវិញ បានន័យថាអាជ្ញាធររំលោភទៅសិទ្ធិពលរដ្ឋ ។
លោក អំ សំអាត៖ «មិនមែនរឿងអីដែលពិបាកទេ រដ្ឋាភិបាលបើបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ឬក៏បានផ្ដល់សច្ចាប័ន ទៅលើបទដ្ឋាននានាស្ដីពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្សហើយ រដ្ឋត្រូវប្រកាន់នូវកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ត្រូវអនុវត្ដន៍ឲ្យបានតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ត្រូវធានាឲ្យបាននៅសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ» ។
តែទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងពិធីព្រឹកមិញនេះ សម្ដេច ហ៊ុន សែន ថ្លែងថាតុលាការកំពុងដំណើរការនីតិវិធី របស់រឿងក្ដី ក្រុមប្រឆាំងនិងសង្គមស៊ីវិល ហើយករណីណេះសម្ដេចថា ត្រូវទុក សមត្ថកិច្ចទៅតុលាការជាអ្នកសម្រេច ។ ប៉ុន្តែបែបនេះក្ដី អ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យមួយចំនួនបានរិះគន់ តុលាការកម្ពុជាថា ក្រោមឥទ្ធិពល បក្សកាន់អំណាច ៕