ភ្នំពេញ ៖ បញ្ហាសំរាម សំណល់រឹង និងបរិស្ថាននៅទីប្រជុំជន/ក្រុង ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាកង្វល់ចំបងមួយ ក្នុងចំណោមបញ្ហានានាផ្សេងទៀត ហើយបញ្ហាសំរាមនេះទៀតសោតបានបង្កជាបញ្ហាប្រឈមមួយទៅដល់សង្គមកម្ពុជា ព្រោះថាសំរាមបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់បរិស្ថានក្រុង និងសុខាមាលភាពប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ ។ នេះបើតាមការបង្ហាញនៅក្នុងរបាយការណ៍មួយរបស់សម្ព័ន្ធភាពជាតិ ក្រុមប្រឹក្សាមូលដ្ឋាន ដែលធ្វើទ្បើងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយអំពី លទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិស្តីពីការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងសំរាម-សំណល់រឹង នៅព្រឹកថ្ងៃទី ២៦ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦ នេះ នៅសណ្ឋាគារកាំបូឌីយ៉ាណា ភ្នំពេញ ។ លោក ជួន សារ៉េត រាយការណ៍ ៖
ផ្អែកលើការស្រាវជ្រាវរបស់សម្ព័ន្ធភាពជាតិ ក្រុមប្រឹក្សាមូលដ្ឋានបានបង្ហាញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ការគ្រប់គ្រងសំរាម-សំណល់រឹងនៅតែជាបញ្ហាប្រឈមនៅទ្បើយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ ហើយបញ្ហាប្រឈមទាំងនោះដោយសារតែយន្តការគ្រប់គ្រងការងារតាមបែបមជ្ឈការ (អំណាចនៅថ្នាក់លើ) ក្របខណ្ឌគតិយុត្តមិនគ្រប់គ្រាន់ និងមិនសមរម្យ ការពង្រឹងច្បាប់មិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាពជាដើម ។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍លទ្ធផលនៃការអង្កេតស្តីពីការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងសំរាម និងសំណល់រឹង នៅរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក របស់សម្ព័ន្ធភាពជាតិក្រុមប្រឹក្សា ក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌ ឃុំ សង្កាត់ (NLC/S) ។
អគ្គលេខាធិការ សម្ព័ន្ធភាពជាតិក្រុមប្រឹក្សា ក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌ ឃុំ សង្កាត់ លោក ប៉ុក សុគន្ធដារ៉ា បានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាននៅថ្ងៃនេះថា បញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដូចជា កង្វះធនធានមនុស្ស ការផ្ទេរអំណាចពីថ្នាក់លើមិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់ ការពង្រឹងច្បាប់មិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាពជាដើម ។ បញ្ហានេះធ្វើឱ្យមានការរាំងស្ទះទៅលើការគ្រប់គ្រងបញ្ហាសំរាម-សំណល់រឹង ។ ជាងនេះទៅទៀត ដោយសារតែមន្ត្រីរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ មិនទាន់ទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលគ្រប់គ្រាន់នៅទ្បើយ ។
លោក ប៉ុក សុគន្ធដារ៉ា បានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមក្នុងការគ្រប់គ្រងសំរាម-សំណល់រឹងឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះ រាជរដ្ឋាភិបាល និងដៃគូរពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតត្រូវតែចូលរួមទាំងអស់គ្នា ។ «ជំហ៊ានដំបូងជាការចាំបាច់ត្រូវមានការបណ្តុះបណ្តាលការបណ្តុះបណ្តាលហ្នឹងមែនសំខាន់តែលើមុខអ្នកការមន្ត្រីរាជការនោះទេ សូម្បីតែប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងហ្នឹងក៏ត្រូវមានការអប់រំដែរធ្វើម៉េចដើម្បីឱ្យគាត់រស់នៅក្នុងបរិស្ថានមួយស្អាត..» ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះដែរ អ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យទៅលើបញ្ហាសំរាម-សំណល់រឹង និងជាអ្នកជំនាញសរសេររបាយការណ៍ លោក មិន មុន្នី មានប្រសាសន៍ថា ការអភិវឌ្ឍន៍ និងវិវឌ្ឍផ្នែកនគរូបនីយកម្មដ៏គំហុកក៏បាននាំមកនូវបញ្ហាមួយចំនួនផងដែរ ជាពិសេសបញ្ហាគ្រប់គ្រងសំរាមនៅទីប្រជុំជន ។ អ្នកស្រាវជ្រាវរូបនេះបន្តថា ដើម្បីឱ្យការគ្រប់គ្រងសំរាមកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពនោះ លុះត្រាតែមានការផ្ទេរអំណាចពីថ្នាក់ខេត្ត រាជធានី ឱ្យទៅក្រុង ស្រុកឱ្យបានពេញលេញ ទើបការគ្រប់គ្រងសំរាមមានប្រសិទ្ធភាពទៅបាន ។ «ចង់គ្រប់គ្រងសំរាមឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពយើងគិតថាត្រូវផ្ទេរឱ្យបានដល់ក្រុង ស្រុក អញ្ចឹងការរកឃើញរបស់យើងកន្លងទៅហ្នឹងមានតិចតួចណាស់ក្នុងចំណោម៣៦ហ្នឹងមាន៧ក្រុង ស្រុកដែលគាត់មានការពាក់ព័ន្ធចុះហត្ថលេខាផ្ទាល់ឱ្យទៅអ្នកទទួលខុសត្រូវប្រមូលសំរាមហ្នឹង..»។
ចំណែកអនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក លេង វី មានប្រសាសន៍ថា ដើម្បីឱ្យការគ្រប់គ្រងសំរាមកាន់តែមានភាពល្អប្រសើរនោះ ក្រសួងកំពុងរៀបចំយន្តការរបស់ខ្លួនជាមួយក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីផលប៉ះពាល់នៃការចោលសំរាម ។ លោក លេង វី បានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានប្រកាសអន្តរក្រសួងស្តីពីការផាកពិន័យទៅលើបុគ្គលណាដែលចោលសំរាមឥតសណ្តាប់ធ្នាប់ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានអនុវត្តនៅទ្បើយ ។ ការមិនទាន់អនុវត្តនេះ ដោយសារក្រសួងពាក់ព័ន្ធធ្វើនៅការបណ្តុះបណ្តាលឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ បានយល់ដឹងឱ្យច្បាស់សិន មុនពេលផាកពិន័យទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ ។ «យើងកំពុងរៀបចំដើម្បីឱ្យមានជាការផ្សព្វផ្សាយសាធារណៈពីផលប៉ះពាល់ សហការជាមួយនឹងបណ្តាក្រសួងស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចទាំងអស់ហ្នឹងតាមរយៈរដ្ឋបាល នៅថ្នាក់ក្រោមជាតិទាំងអស់..» ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់សម្ព័ន្ធភាពជាតិក្រុមប្រឹក្សាមូលដ្ឋានបានឱ្យដឹងថា ភាពរាំងស្ទះក្នុងការអនុវត្តការងារទៅលើការគ្រប់គ្រងសំរាម-សំណល់រឹងដោយសារ ប្រជាពលរដ្ឋមានចំណេះដឹងតិចតួចអំពីបញ្ហាបរិស្ថានក្រុង ពិសេសការគ្រប់គ្រងទុកដាក់សំរាម ។ ការអភិវឌ្ឍផ្នែកនគរូបនីយកម្មដ៏គំហុក និងកំណើនពលរដ្ឋក្នុងក្រុង បានធ្វើឱ្យបរិមាណផលិតសំរាម-សំណល់រឹងកាន់តែកើនទ្បើង ដោយគ្មានវិធានការញែក និងកែច្នៃសំរាម និងការខ្វះខាតបទបញ្ជា ឬនីតិវិធីនានា ចំពោះការចោលសំរាមអាណាធិបតេយ្យ និងតាមទីសាធារណៈជាដើម ៕