ភ្នំពេញ៖ លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានអះអាងថា ទ្វារចរចារបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅតែបើកចំហសម្រាប់ជំនួបជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំង។ ក៏ប៉ុន្តែលោកបានបញ្ជាក់ថា ការចរចាត្រូវធ្វើឡើងដោយស្មោះត្រង់ និងក្នុងរង្វង់វប្បធម៌សន្ទនា។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលកំពុងខ្វែងគំនិតគ្នារវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា CPP និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ CNRP គឺជារបៀបវារៈដែលត្រូវលើកយកមកនិយាយគ្នានៅលើតុ។ អ្នកវិភាគដែលវិទ្យុស្ត្រីសុំសម្ភាសន៍ ពួកគាត់មានទស្សនៈថា គណបក្សកាន់អំណាចរៀបចំសេណារីយូជាច្រើន ដើម្បីឱ្យបក្សប្រឆាំងទទួលយកបានដូចជាករណីការបោះបង្គោលព្រំដែន ឬបង្ខំឱ្យ CNRP ដាក់មនុស្សជំនួសលោក កឹម សុខា នៅក្នុងតំណែងរដ្ឋសភា និងមានកត្តាជាច្រើនទៀត។
នៅពេលស្ថានការណ៍នយោបាយតានតឹងដូចសព្វថ្ងៃនេះ គេតែងតែងលឺគណបក្សធំពីរនេះ បោះពាក្យសា សងគ្នាថា គិតទៅរកការចារចរឡើងវិញដែលវាបានខកខានជាច្រើនខែមកហើយ ចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួន សមាជិកព្រឹទ្ធសភាលោក ហុង សុខហួរ មកនោះ ពិសេសក្រោយពីការចាប់ខ្លួនអ្នកតំណាងរាស្ត្រលោក អ៊ុំ សំអាន ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិចង់ចរចារគ្នាវិញស្របពេលបក្សកាន់អំណាចថា ទា្វរគណបក្សនេះបើកចំហជានិច្ច ។ បើនិយាយពីការចរចារគ្នា ពិតជាគេនិយាយពីលក្ខខណ្ឌឱ្យគ្នាទៅវិញមក គឺដូចកាលពីថ្ងៃទី២២ កក្ដដា ដែលបានបំបែកការជាប់គាំងនយោបាយរយៈពេល មួយឆ្នាំ ។ ក្នុងគ្រានោះ CNRP យល់ព្រមចូលសភាជា មួយការទទួលបានការសន្យាកែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតឡើងវិញពី CPP ។ នេះគឺពិតជាការដាក់លក្ខខណ្ឌដើម្បីចរចា។
តើការចរចាដែលគេរំពឹងថាអាចកើតរូបឡើងវិញនៅពេលខាងនេះ អាចមានលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះ ?
លោក សូ ចន្ថា សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ មើលឃើញថា បើទោះបីជាមានការចរចាក៏ដោយ លោកមិនរំពឹងថាគណបក្សកាន់អំណាច នឹងដោះស្រាយអ្វីដែលជាសំណូមពររបស់គណបក្សប្រឆាំងនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គណបក្សកាន់អំណាចនឹងដាក់លក្ខខណ្ឌទៅគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបន្ថែមទៀត។ លោកថា លក្ខខណ្ឌនោះអាចមានពីមួយចំនុចទៅ ពីរចំនុច រួមមាន បញ្ហាការបោះបង្គោលព្រំដែន និងតំណែងអនុប្រធានទី១រដ្ឋសភា។ លោកសូ ចន្ថា ៖«ដើម្បីឱ្យគណបក្សប្រឆាំងដាក់សមាសភាពបេក្ខភាពអនុប្រធានរដ្ឋសភាទី១ ឬក៏រៀបចំសេណារីយូថ្មីសម្រាប់មេដឹកនាំគណបក្ស ប្រឆាំងនេះ ជ្រើសរើស ក្នុងគោលដៅមួយគឺធ្វើឱ្យណបក្សប្រឆាំងចុះខ្សោយ បែកបាក់ក្រុមដឹកនាំកំពូលរបស់ខ្លួន។ ក្រៅពីនេះខ្ញុំមើលឃើញថា ជាចំណុចមួយដែរអាចទាមទារឱ្យគណបក្សប្រឆាំងទទួលស្គាល់នូវការបោះបង្គោលព្រំដែនដែលមានការចម្រូងចម្រាស់គ្នាកន្លងជាដើម»។
ប៉ុន្តែលោកព្រមានថា ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលយកលក្ខខណ្ឌរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នោះគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះនឹងបាត់បង់ការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកយល់ថា គណបក្សប្រឆាំងគួររក្សាជំហរការពារផលប្រយោជន៍ជាតិ និងយុត្តិធម៌។ ចំណែកមេដឹក នាំគណបក្សកាន់អំណាចវិញ គួរតែបង្ហាញជំហររឹងប៉ឹង និងក្លាហ៊ានប្រឈមមុខនិងការពិត។
ស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជា បានឡើងកំដៅដល់កំពូលចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៥មក ពោលគឺបន្ទាប់ពីមានការចាប់ខ្លួនសមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ១១ នាក់ឡើងវិញ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ រួមទាំងការចាប់ខ្លួន និងការចោទ ប្រកាន់ជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង អ្នកតំណាងរាស្ត្រ និងចុងក្រោយនេះ គឺការចាប់ខ្លួនសកម្មជនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។
លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយពន្យល់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដាក់លក្ខខណ្ឌ គឺសមស្របទៅនឹងកាលៈទេសៈ ពោលគឺដើម្បីសម្រួលស្ថានការណ៍នយោបាយដែលកំពុងតានតឹង ។ តែលោកថា គេត្រូវបង្ហាញតម្លាភាពពីការដាក់របៀវារៈដើម្បីឆ្ពោះទៅកាន់តុចរចា។ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ៖«អារឿងដែលកែប្រែ វិសោធនកម្ម ធ្វើផែនទី ធ្វើខ្នាតអី អាហ្នឹងជារឿងមួយទៀតដែលត្រូវនិយាយ អាហ្នឹងវាមិនទាន់ដល់លក្ខខណ្ឌ យើងអត់ទាន់ឃើញគណបក្សកាន់អំណាច លើកលក្ខខណ្ឌណាមួយទេ ហើយគណបក្សប្រឆាំងក៏អត់ទាន់ឃើញថា លក្ខខណ្ឌណាមួយដែលចង់ជជែក ចង់និយាយឱ្យច្បាស់ គឺថាដើម្បីសម្រួលស្ថានភាពនយោបាយឱ្យវាត្រូវរ៉ូវគ្នាសិន គឺឱ្យគណបក្សកាន់អំណាចបន្ធូរបន្ថយកុំឱ្យគាបសង្កត់ ឬក៏ចាប់សកម្មជនរបស់ខ្លួន។ តម្រូវការរបស់បក្សទាំងពីរហ្នឹង អាចឈានទៅរកការជជែកគ្នាបាន ប៉ុន្តែប្រសិនឱ្យការចរចាគ្នាហ្នឹងវាទៅរលូនបានគណបក្សទាំងពីត្រូវតែមានសុឆន្ទៈ និងបំណងល្អពិតប្រាកដដើម្បីជជែកគ្នា»។
ឆ្លើយតបនឹងការយល់ឃើញរបស់អ្នកវិភាគ លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការចរចានេះនឹងគ្មានការដាក់លក្ខខណ្ឌអ្វីទាំងអស់ ប៉ុន្តែការចរចានេះ គឺអនុវត្តនៅក្នុងក្របខណ្ឌវប្បធម៌សន្ទនា ដោយមិនលើក យកបញ្ហាផ្លូវច្បាប់ បញ្ហាតុលាការមកនិយាយនោះទេ ព្រោះវារំលោភលើស្ថានប័នឯករាជ្យមួយរបស់ជាតិ។
លោកមានប្រសាសន៍បន្ថែម៖«អាហ្នឹងគ្រាន់តែមានប៉ុណ្ណឹងទេ មិនមែនរឿងលក្ខខណ្ឌអីទេ គឺលក្ខខណ្ឌផ្លូវច្បាប់ ព្រោះស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និងតុលាការជាស្ថានឯករាជ្យដាច់ដោយឡែកពីគ្នា»។
តែបែបនេះក្ដី អ្នកវិភាគហាក់យល់ស្របគ្នាមួយចំនួនដែលថា ដើម្បីធ្វើឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀង គឺភាគីចរចារត្រូវគិតពីផល ប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ជាងផលប្រយោជន៍បក្ស ហើយប្រជាជន និងអ្នកបោះឆ្នោតក៏អាចទទួលយកបានដែរ៕
