ភ្នំពេញ៖ ក្រោយពីបិទបញ្ចប់ដំណើរទស្សនៈកិច្ចលើកទីពីររបស់ខ្លួនរយៈពេល ១០ថ្ងៃ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អ្នករាយការណ៍ពិសេសផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានហៅ ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និង លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាថា បានដើរថយក្រោយដល់ ចំណុចកំពូលនៃគ្រោះថ្នាក់ ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រីលើកទី២ នេះបានឡប់ទៅវិញ ដោយនាំនូវរបាយការណ៍រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និង ការគាបសង្កត់សិទ្ធិសេរីភាព ជនជាតិដើមភាគតិច និង ការគាបសង្កត់ក្រុមប្រឆាំងនិងសកម្មជនសង្គម។ លោកស្រីថា នឹងធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍នេះ ទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ប៉ុន្តែជាការកាត់សម្គាល់ ទស្សនកិច្ចរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសរូបនេះ មិនបានទទួលការសហការណាមួយពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីកែលម្អចំណុចអវិជ្ជមានទាំងនោះឱ្យប្រសើរឡើយ។
ការថ្លែងរបស់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មិត ធ្វើឡើងនៅសន្និសីទសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី ៣១ មីនា តាមរយៈអ្នកបកប្រែភាសា មុនលោកស្រីបានចាកចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសស្វីស។
ថ្លែងនៅចំពោះមុខអ្នកសារព័ត៌មាន លោកស្រី បានវាយតម្លៃថា ស្ថានភាពស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា បានដើរថយក្រោយដល់ចំណុចកំពូលនៃគ្រោះថ្នាក់។ ការអះអាងរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសនេះ ទទួលបានការវាយតម្លៃពីអ្នកសង្កេតការណ៍មួយចំនួននៅកម្ពុជា ។
លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានវេទិការអនាគត លើកឡើងថា អ្វីដែលអ្នករាយការណ៍ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បង្ហាញពីចំណុចអវិជ្ជាមាន ចំពោះការរំលោភសិទ្ធមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺពិតប៉ះពាល់ដល់វិនិយោគទុន និងធ្វើឱ្យកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជាអាប់ឱននៅលើឆាកអន្តរជាតិ ហើយត្រូវបានគេវាយតម្លៃថាជារដ្ឋមួយរំលោភសិទ្ធិមនុស្សគួឱ្យព្រួយបារម្ភ។
« អ្វីដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភគឺរឿងដែលអាចធ្វើឲ្យមានអស្ថិរភាពក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ និង ២០១៨ នៅការបោះឆ្នោត ដោយសារយោធាមិនឯករាជ្យ តុលាការមិនឯករាជ្យ …»។
លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បានជួបមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ហើយលោកស្រីក៏មានបំនងជួប សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីផងដែរ ប៉ុន្តែមិនបានជួប ព្រោះសម្ដេចជាប់រង្វល់ការងារច្រើន។ លោកស្រីបាននិយាយថា រដ្ឋមន្ត្រីដែលលោកស្រីបានជួប គឺពួកគាត់មិនបានសន្យាថានឹងបន្តកែទម្រង់ ឬ ក៏ធ្វើឱ្យប្រសើរចំពោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យឡើយ។
លោក ស្រី រស់ សុភាព នាយិកាអង្គការយេនឌ័រនិងការអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា យល់ថា ការលើកឡើងរបស់អ្នករាយការណ៍ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចជាចំណុចមួយដែលធ្វើឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិចាប់អារម្មណ៍រឿងប្រទេសកម្ពុជា។ លោកស្រីវាយតម្លៃថា ទស្សនកិច្ចនេះ បើទោះមិនទទួលបានការសន្យាពីដ្ឋាភិបាលក៍ដោយ ក៏លោកស្រីបានឃើញការពិតពីករណីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
«ពីមុនយើងក៏និយាយ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នក៏និយាយ ហើយពេលនេះអ្នករាយកាណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិនេះអាចឲ្យថ្នាក់អន្តជាតិគាត់ពិចារណាជួយមើលបន្ថែមទៅលើការអនុវត្តន៍នៅកម្ពុជា»។
គ្មានអ្វីដែលត្រូវភ្ញាក់ផ្អើល ចំពោះការថ្លែងរបស់បក្សកាន់អំណាច។ លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច មិន បានទទួលស្គាល់ ការលើករបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេស ឬក៏អ្នកសង្កេតការណ៍នេះទេ។
លោកអះអាងថា កម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យ ជារដ្ឋឯករាជ្យ នីតិរដ្ឋ មានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ល្អប្រសើរជាងប្រទេសដទៃ។
«ការព្រួយបារម្ភរបស់គាត់មានតែចំណុចមួយចំនួនទេ ដែលទាក់ជួបប្រទះ ប៉ុន្តែបើប្រៀបធៀបកាលពីបញ្ហាដីធ្លីយើងមានការធូរស្រាលច្រើនហើយ…»។
យ៉ាងណាក៍ដោយ កាលពីថ្ងៃទី ២៩ មីនា ឆ្នាំ ២០១៦ កន្លង អង្គការមួយធ្វើការងារខាងការបោះឆ្នោត នៅកម្ពុជា រួមមានអង្គការ Comfrel បានបង្ហាញរបាយការណ៍វាយតម្លៃរបស់ខ្លួនថា ស្ថានភាពប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ធ្លាក់ចុះគួរឱ្យព្រួយបារម្ភនៅរយៈពេលចុងក្រោយនេះ គឺដូចជាករណីលោក សម រង្ស៊ី ករណី លោក ហុង សុហួរ ករណីសកម្មជនបក្សសង្គ្រោះជាតិ កំពុងឃុំខ្លួននៅពន្ធធាគារព្រៃស ព្រមទាំងករណី លោក កឹម សុខា ថែមទៀតនេះ ៕