ភ្នំពេញ៖ រហូតមកដល់ឆ្នាំ ២០១៦ នេះ ទុក្ខកង្វល់ពីបញ្ហាដីធ្លីរបស់អ្នកភូមិចក់ចារ ស្ថិតនៅក្នុងឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា ខែត្រមណ្ឌលគីរីនៅតែគ្មានដោះស្រាយនៅឡើយ។ តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងនៅភូមិចក់ចារ បានលើកឡើងថា សកម្មភាពរុកទន្ទ្រានរំលោភបំពានដីធ្លីពលរដ្ឋ សកម្មភាពកាប់ឈើព្រៃ ការឈូសឆាយព្រៃអារក្ស-អ្នកតា កំពុងតែរំលោភសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិច ព្រមទាំងកំពុងបំផ្លាញវប្បធម៌ពលរដ្ឋជនជាតិព្នង។
ដើម្បីជ្រាបឱ្យកាន់តែច្បាស់ពីបញ្ហានេះ ជាបន្តសូមនាង កញ្ញា លោក លោកស្រី ស្តាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបចំឡើងដោយលោក ម៉ៅ សំណាង ដូចតទៅ៖
កាលពីសប្ដាហ៍មុន នៅក្នុងកម្មវិធីមួយរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ដែលធ្វើការលើសិទ្ធិជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា ក្រុមជនជាតិដើមមកពីខេត្តមណ្ឌគីរី បានឡើងថ្លែងការតស៊ូរបស់ពួកគាត់កន្លងប្រឆាំងការរានកាន់កាប់ដីដូនតា ដោយក្រុមមួយឈ្មោះថា ក្រុមហ៊ុន ប៊ិញហ្វឿកក្រចេះរ៉ាប់ប៊ឺ១ ។ ក្នុងចំណោមជនជាត់ដើមភាគតិចនោះ មានបុរសម្នាក់និងស្ត្រីម្នាក់ឡើងថ្លែងពីទុក្ខលំបាក និងការវិនាសហិចហោចដីដូចតារបស់ពួកគេក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន និងទៅថ្ងៃខាងមុខ។
មានសម្បុរខ្មៅស្រអែប សក់រួញអង្គាសដី មានពានាក្រមាតំណាងឱ្យអត្តសញ្ញាណជនជាតិព្នងនៅលើស្មាលើអាវរបស់ខ្លួន មានអាយុជាង ៣០ ឆ្នាំ ជាតំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងភូមិចក់ចារ ឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ប្រប់ ជីប បាននិយាយថា ក្តីសង្ឃឹមរស់នៅដោយសុខសាន្តក្នុងសហគមន៍របស់អ្នកភូមិចក់ចារ ហាក់រសាត់បាត់ឆ្ងាយពីដួងចិត្តពលរដ្ឋ ស្របពេលគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍កំពុងយារយីសេចក្តីសុខរបស់អ្នកភូមិជាង ១៨០ គ្រួសារ។
«ខ្ញុំមិនយល់សោះ ហេតុអ្វីប្រជាជនម្ចាស់ស្រុកដូចពួកខ្ញុំក្លាយជាជនរងគ្រោះ គេចោទថារស់នៅប្រកបរបរខុសច្បាប់លើដីដូនតារបស់ខ្លួន ត្រង់ក្រុមហ៊ុនយកគ្រឿងចក្រមកឈូសឆាយដី បំពានសិទ្ធិពលរដ្ឋម្តេចគ្មានច្បាប់ហាមឃាត់»។ នេះជាសម្តីរបស់លោក ប្រប់ ជីប លើកឡើងទាំងអស់សង្ឃឹមចំពោះការអនុវត្តច្បាប់នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ដែលមានប្រសិទ្ធិភាពចំពោះតែប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ។
ពលរដ្ឋតំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងភូមិចក់ចាររូបនេះ បានរៀបរាប់ទៀតថា អ្នកភូមិចក់ចារ បានបាត់បង់មុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ខ្លួនស្ទើរអស់ទៅហើយ។ លោកថា របររកជ័រទឹកបានមកពីដើមច្បោះ ត្រូវវិនាសអស់ព្រោះគម្រោងអភិវឌ្ឍរបស់ក្រុមហ៊ុន ប៊ិញភឿក១ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១២ មកម្ល៉េះ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ដីចម្ការវិលជុំរបស់ពលរដ្ឋក៏ត្រូវក្រុមហ៊ុនទន្ទ្រានឈូសឆាយយកដែរ។
លោក ប្រប់ ជីប បានឱ្យដឹងថា មូលហេតុដំបូងដែលនាំឱ្យទំនាក់ដីធ្លីនិងការកាប់ឈើព្រៃកើតឡើង ដោយសារអ្នកមានអំណាច អ្នកមានបុណ្យសក្តិក្នុងតំបន់ នាំឈ្មួញចូលឈូសយកដី កាប់ឈើព្រៃ និងបំផ្លាញព្រៃជំនឿរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង។
តាមរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតរបស់វេទិកាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ស្តីពីកម្ពុជា ឬហៅថា NGO Forum ចេញផ្សាយនាពេលថ្មីនេះ បានបង្ហាញថា ផលប៉ះពាល់នៃគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ ក្រុមហ៊ុន ប៊ិញហ្វឿក ក្រចេះ រ៉ាប់ប៊ឺ១ នៅភូមិចក់ចារ ឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគីរី ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ជាពិសេសការរំលោភដីធ្លីចំនួនជាង ៣៧៥ ហិចតា ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងរំលោភសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច ព្រមទាំងសមាជិកបណ្តាញជនជាតិដើមភាគតិចផងដែរ។
ក្នុងរបាយការណ៍ដដែលបានឱ្យដឹងទៀតថា បច្ចុប្បន្នដីសម្បទាននេះ មិនទាន់ចុះបញ្ជីជាដីឯកជនរបស់រដ្ឋនៅឡើយ ហើយក្រុមហ៊ុនក៍មិនទាន់ធ្វើការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ផ្នែកបរិស្ថាននិងសង្គម ព្រមទាំងមិនបានធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ជាសាធារណៈអំពីគម្រោង ឬធ្វើសំណើសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចជាមួយអាជ្ញាធរដែនដី ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធឡើយ ពោលគឺក្រុមហ៊ុនកំពុងបំពានសិទ្ធិរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
ដោយសារតែកន្លងទៅគ្មានដំណោះស្រាយជូនពលរដ្ឋ គឺកាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៦ សង្គមស៊ីវិលចំនួន ០៧ ដែលធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាដីធ្លី និងសិទ្ធិមនុស្ស ដាក់លិខិតសុំអន្តរាគមន៍ផ្លូវការ អមនឹងរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតផលប៉ះពាល់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ដាក់ជូនទៅសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីអន្តរាគមន៍លើករណីនេះ។ សង្គមស៊ីវិល ក៏បានដាក់លិខិតសុំអន្តរាគមន៍ទៅកាន់អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ដែលកំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ។
អ្នកស្រី ម៉ែន សុគន្ធា តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចព្នងនៅភូមិចក់ចារ ឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី មានប្រសាសន៍ថា ស្ទើរជារៀងរាល់ថ្ងៃប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិចក់ចារ ត្រូវបានប៉ូលីស និងមន្ត្រីធំៗការពារក្រុមហ៊ុន គំរាមចាប់សំឡុតទារប្រាក់ព្រោះតែស្ពាយកំណាត់ឈើតូចៗយកទៅលក់ដើម្បីបានប្រាក់បន្តិចបន្តួចទិញអំបិលប្រហុក។ ចំណែកសកម្មភាពក្រុមហ៊ុនដឹកឈើតាមឡានធំៗ សមត្ថកិច្ចមើលមិនឃើញឡើយ។
ព្រោះតែគ្មានដំណោះស្រាយ និយាយបណ្តើរ បង្ហាញអារម្មណ៍អស់សង្ឃឹមបណ្តើរ ស្ត្រីវ័យជិត ៤០ ឆ្នាំរូបនេះ បានឱ្យដឹងទៀតថា ពលរដ្ឋនាំគ្នាតវ៉ារារាំងមិនឱ្យក្រុមហ៊ុន ប៊ិញភឿក១ មិនឱ្យឈូសឆាយដីចំការវិលជុំរបស់ពលរដ្ឋ និងទប់ស្កាក់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃ ប៉ុន្តែគ្រប់យ៉ាងមិនមានប្រសិទ្ធិភាពនោះទេ ផ្ទុកទៅវិញការចាប់ចង គំរាមកំហែងជាចំណងដៃនៃការស្វែងដំណោះស្រាយទៅវិញ។
អ្នកស្រី ម៉ែន សុគន្ធា តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចព្នងនៅភូមិចក់ចារ បាននិយាយថា ប្រសិនបើបញ្ហាដីធ្លី ព្រមទាំងការរំលោភបំពានសិទ្ធិក្នុងការរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋនៅតែគ្មានដំណោះស្រាយ ពលរដ្ឋភូមិចក់ចារនឹងនាំគ្នាឡើងមកតវ៉ានៅខាងមុខរដ្ឋសភាដើម្បីរកដំណោះស្រាយ ព្រោះដីនឹងព្រៃឈើជាអាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍នេះ៕
