នៅព្រឹកថ្ងៃទី០៤ មីនា ២០១៦ នេះ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានសម្រេចអនុម័តអនុក្រឹត្យស្តីពីវិធានការការហាមជក់បារី ឬការបង្ហុយផ្សែងផ្សេងៗនៅកន្លែងធ្វើការ ឬនៅកន្លែងសាធារណៈ។ ចំណែកសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការលើបញ្ហានេះ បានសាទរចំពោះវិធានការថ្មីរបស់រដ្ឋាភិបាលនេះ ដោយបានទទូចឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរ ជាពិសេសអ្នកជក់បារីត្រូវអនុវត្តវិធានការនេះឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន។
លោក កែវ សុខា រាយការណ៍ពីព័ត៌មាននេះ ៖
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេច ហ៊ុន សែន បានសរសេរលើកគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោក នៅថ្ងៃនេះថា គណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានសម្រេចអនុម័តអនុក្រឹត្យស្តីពី វិធានការការហាមជក់បារី ឬការបង្ហុយផ្សែងផ្សេងៗ និងផលិតផលថ្នាំជក់នៅកន្លែងធ្វើការឬនៅកន្លែងសាធារណៈ។
ការបង្ហាញជាសាធារណៈនេះ គឺបន្ទាប់ពីសម្តេច ហ៊ុន សែន បានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅវិមានសន្តិភាព រាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃសុក្រ ទី៤ មីនា នេះ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានឱ្យវិទ្យុស្ត្រីដឹងថា បន្ថែមពីអនុក្រឹត្យហាមជក់បារី ឬការបង្ហុយផ្សែងផ្សេងៗនៅកន្លែងធ្វើការ ឬនៅកន្លែងសាធារណៈនេះ គណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបន្តកិច្ចពិភាក្សាទៅលើសេចក្តីព្រាងអនុក្រឹត្យស្តីពីការបោះពុម្ភសារព្រមានសុខភាពជាភាសាខ្មែរ និងជារូបភាពលើកញ្ចប់ផលិតផលថ្នាំជក់ផងដែរ។ លោក ផៃ ស៊ីផាន បន្តថា លោកមានការរំពឹងទុកថា វិធានការថ្មីនេះ និងជួយឱ្យសាធារណជនមានរបៀបរបបក្នុងការពិសាបារី ក៏ដូចជាការបង្ហុយផ្សែងបារីនៅតាមទីតាំងដែលច្បាប់បានចែង។
លោក ផៃ ស៊ីផាន៖ «ដូច្នេះការអនុម័តហ្នឹង សម្តេចលោកបានមានប្រសាសន៍ថា ត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីឱ្យមានការចូលរួមច្រើន ព្រោះយើងស្ថិតក្នុងលំហនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យច្បាប់ចេញ ហើយវាជាការចាប់ផ្តើម ក៏ប៉ុន្តែការដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដឹងយល់នឹងចូលរួមវាជាកាតព្វកិច្ចតទៅមុខទៀត»។
សេចក្តីព្រាងអនុក្រឹត្យស្តីពីបោះពុម្ពសារព្រមានសុខភាពជារូបភាព និងជាភាសាខ្មែរលើកញ្ចប់បារីត្រូវបានតាក់តែងឡើងដោយអនុលោមតាម មាត្រា ១០ នៃច្បាប់ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យផលិតផលថ្នាំជក់ និងស្របទៅនឹងនិន្នាការក្នុងពិភពលោក ជាពិសេសនិន្នាការក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន។
គោលការណ៍ណែនាំសម្រាប់អនុវត្តប្រការ ១១ នៃអនុសញ្ញាស្តីពីការត្រួតពិនិត្យថ្នាំជក់ដែលកម្ពុជាបាន ផ្តល់សច្ចាប័នចូលជារដ្ឋភាគីកាលពីឆ្នាំ ២០០៥នោះ តម្រូវឱ្យរដ្ឋភាគីបោះពុម្ពសារព្រមានសុខភាពលើកញ្ចប់បារីឱ្យបានយ៉ាងតិច ៥០% គ្រប់ដណ្តប់លើផ្ទៃសំខាន់ទាំងពីរ។ ប្រការនេះ គឺដើម្បីបង្ការកុមារ និងយុវជន-យុវនារី កុំឱ្យចាប់ផ្តើមជក់បារី និងជំរុញឱ្យអ្នកជក់បារីលះបង់ទម្លាប់ជក់។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មុំ គង់ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជាសាទរ។ លោកថាការអនុម័តអនុក្រឹត្យនេះ គឺជាការរួមចំណែកកាត់បន្ថយអត្រាមរណភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលលោកថាតាមតួលេខប្រជាពលកម្ពុជាបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតប្រមាណ ៣០ នាក់ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ។ លោក មុំ គង់៖ «ជាវិធានការល្អ ព្រោះវាថានេះជាអនុលោមតាមច្បាប់ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យថ្នាំជក់ ហើយក៏ស្របតាមកាតព្វកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលជារដ្ឋភាគីមួយនៃអនុសញ្ញាស្តីពីការត្រួតពិនិត្យថ្នាំជក់ដែរ»។
តាមការគូសបញ្ជាក់ពីលោក មុំ គង់ អនុក្រឹត្យស្តីពីវិធានការការហាមជក់បារី ឬការបង្ហុយផ្សែងផ្សេងៗ និងផលិតផលថ្នាំជក់ នៅកន្លែងធ្វើការឬនៅកន្លែងសាធារណៈ ក៏បានចែងពីទោសប្បញ្ញត្តិផងដែរ។
តាមច្បាប់ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យផលិតផលថ្នាំជក់ ចែងថាជនណាដែលបានជក់បារីនៅកន្លែងធ្វើការ ឬនៅកន្លែងសាធារណៈ និងត្រូវទទួលពិន័យអន្តរកាល គឺផាកពិន័យជាប្រាក់ចំនួន ២ ម៉ឺនរៀល។ ចំណែកម្ចាស់ហាងដែលមិនបានបិទស្លាកសញ្ញាគឺត្រូវពិន័យជាប្រាក់ចំនួន ៥ ម៉ឺនរៀលផងដែរ។
លោក មុំ គង់ ពន្យល់បន្ថែមថា៖ «អនុក្រឹត្យនេះយើងហាមជក់តែក្នុងអគារនៃកន្លែងធ្វើការ និងកន្លែងសាធារណៈ ចំណែកខាងក្រៅយើងមិនហាមទេ។ ហើយយើងឲ្យនិយមន័យថា អគារគឺជាទីកន្លែងទាំងឡើយណាដែលមានដំបូល និងជញ្ជាំងចាប់ពីមួយឡើងទៅ ចំណែកទីសាធារណៈ គឺជាទីកន្លែងណាដែលប្រើប្រាស់ដោយ សាធារណជន ទោះបីជាទីនោះជាកម្មសិទ្ធិរបស់បុគ្គលក៏ដោយ ឧទាហរណ៍ ភោជនីយដ្ឋាន សណ្ឋាគារ។
សូមបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុងប្រទេស ៧៧ នៅលើពិភពលោក មានសារព្រមានសុខភាពធំៗនៅលើកញ្ចប់ផលិតផលថ្នាំជក់ ក្នុងនោះមានប្រទេសអាស៊ាន ៧ ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានទាំង ១០។
ប្រទេសជាច្រើនបានដាក់សារព្រមានសុខភាព ទំហំលើសពី ៥០% ដូចជាប្រទេសនេប៉ាល់ ៩០% ប្រទេសឥណ្ឌា ៩០% ប្រទេសថៃឡង់ ៨៥% ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ៨៥% ប្រទេសអូស្ត្រាលី ៨២.៥% ប្រទេសអ៊ូរ៉ាហ្កាយ ៨០% ប្រទេសប្រ៊ុណេ ៧៥% ប្រទេសកាណាដា ៧៥% ប្រទេសម៉ូរីទុស ៧០%។ល។
ប្រជាពលរដ្ឋ ៦ លាននាក់ បានស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅលើពិភពលោក ក្នុងនោះមានអ្នកមិនជក់បារី ៦ សែននាក់ ដែលអ្នកទាំងនោះបានស្រូបផ្សែងបារីពីគេ។ ដោយឡែកប្រទេសកម្ពុជា ប្រជាពលរដ្ឋ ៣០ នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃៗបានស្លាប់បណ្តាលមកពីជំងឺដែលបង្កដោយការជក់បារី។
តាមរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិនៃក្រសួងផែនការ អ្នកជក់បារីនៅកម្ពុជាចំណាយប្រាក់ជាង ១០០ លានដុល្លារសហរដ្ឋ ក្នុងមួយឆ្នាំៗសម្រាប់ទិញបារី។ ឯប្រាក់ចំណាយលើកការព្យាបាលជំងឺដែលបង្កដោយការជក់បារី មានទំហំច្រើនជាងប្រាក់ចំណាយទៅលើការទិញបារី។
តាមបទពិសោធរបស់បណ្តាប្រទេសដែលបានអនុវត្តការដាក់សារព្រមានសុខភាពជាច្រើនឆ្នាំ និងតាមឯកសារស្រាវជ្រាវនានាបង្ហាញថា ការដាក់សារព្រមានសុខភាពជារូបភាពលើកញ្ចប់បារី មិនបណ្តាលឱ្យមានការកើនឡើងនូវបារីគេចពន្ធ ឬប៉ះពាល់ដល់វិស័យផ្សេងៗ ដូចជាអះអាងបំភ័ន្តដោយឧស្សាហករថ្នាំជក់កន្លងមកឡើយ។
ផ្ទុយទៅវិញ ការដាក់សារព្រមានសុខភាពលើកញ្ចប់បារី ជាវិធានការអប់រំដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយដែលទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា រួមទាំងអ្នកកំពុងជក់បារីផង។ តាមស្ថិតិផ្តល់ដោយវិទ្យាស្ថានជាតិស្រាវជ្រាវ នៃក្រសួងផែនការ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជាង ៩០% ចង់ឃើញមានសារព្រមានសុខភាពជារូបភាពធំៗលើកញ្ចប់បារី។
ការស្រាវជ្រាវមួយទៀតដែលធ្វើឡើងដោយសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនៅឆ្នាំ២០១៤ ក៏បានបង្ហាញថាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជាង ៩០% យល់ថា សារព្រមានសុខភាពជារូបភាពធំៗ មានប្រសិទ្ធភាពបង្ការកុមារកុំឱ្យ ចាប់ផ្តើមជក់បារី និងជំរុញអ្នកជក់ស្រាប់ឱ្យផ្តាច់បារី៕
