«ទោះម៉ែរៀនបានតិចក្ដីតែម៉ែចង់ឱ្យកូនចេះ ទោះម៉ែលំបាកតែម៉ែមិនចង់ឱ្យកូនលំបាក ដូចជា ម៉ែ»
ម៉ែអត់មានសង្ឃឹមក្នុងខ្លួនសោះ គ្រាន់តែថាចេះតែខំប្រឹងរកស៊ីដើម្បីចិញ្ចឹមកូនទៅ។ នាងកញ្ញា លោកលោកស្រី នៅថ្ងៃនេះ នាងកញ្ញា លោក លោកស្រី និងបានជ្រាបពីជីវិតតស៊ូ និងទឹកចិត្តរបស់អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ដែលមានចំពោះកូនស្រីរបស់គាត់។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ជាស្ត្រីមេម៉ាយ មានកូនស្រី ២នាក់ រស់នៅក្នុងបន្ទុក។ អ្នកស្រី មានជីវភាពក្រ លំបាកយ៉ាងខ្លាំង តែអ្នកស្រីតស៊ូគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីចិញ្ចឹមកូន ដែលស្ថិតក្នុងវ័យសិក្សា គឺ ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យកូនបានសិក្សាខ្ពង់ខ្ពស់មានមុខមានមាត់នៅក្នុងសង្គម។
ចង់ដឹងថា តើជីវិត អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ដែលមានចំពោះកូនយ៉ាងណាដែរ ទើបបានជាអ្នកស្រី ក្រ តែគាត់ចង់ ឱ្យ កូនគាត់មាននោះ? ជាបន្ដសូមអញ្ជើញស្ដាប់ជីវៈព័ត៌មាន ដែលរៀបចំឡើងដោយ កញ្ញា ជុំ ជោគជាតា ដូចតទៅ៖
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ៖«តាំងពីបែកពីប្ដីបានកន្លះខែ មិនដឹងរកអី ធ្វើអី លក់ដូរខ្ញុំក៏មិនសូវឆ្លាត ណា៎មួយក៏វាអត់មានដើមទុន ហើយខ្ញុំតាំងចិត្តហើយធ្វើអីក៏ធ្វើអីដែរ កុំឱ្យតែធ្វើ…»។
ជាស្ដ្រីមេម៉ាយមានស្វាមីរៀបការប្រពន្ធថ្មី ជាទុក្ខមួយដ៏ធំ ប៉ុន្ដែទុក្ខមួយទៀត គឺ រកវិធីអប់រំកូន ឱ្យកូនដើរផ្លូវត្រូវ។ ទុក្ខលំបាកទាំងពីរនេះ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៀត បើសិនជាកើតមាន ទៅលើ គ្រួសារមួយដែលមានជីវភាពខ្សត់ខ្សោយ។
ជាក់ស្ដែងដូចជា ជីវិតអ្នកស្រី ពាំង ស្រី ក្រោយពេល បែកបាក់ជាមួយស្វាមី អ្នកស្រី មិនមានទ្រព្យសម្បត្តិអ្វីសោះ តែអ្នកស្រី តស៊ូ ក្នុងជីវភាពក្រ លំបាក ដើម្បីចិញ្ចិមកូន បើទោះបីមានឈ្មោះជាស្ដ្រីមេម៉ាយក៏ដោយ។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ថា៖ «អ៊ំ មូលហេតុរឿងអ៊ំ មកធ្វើការចឹង ព្រោះអ៊ំ អត់ចេះអី ព្រោះរៀនបានតិច រៀនបានត្រឹមថ្នាក់ទី ១០ ចាស់ហ្នឹង ទី១០ ចាស់ស្មើនឹងទី៣ ឥឡូវ មិនបានស្មើទី៣ ផងហ្នឹង រៀន បើរៀន តិចររវល់តែរត់ទៅភ្នំពេញ កាលសង្គ្រាម កាលសម័យអ៊ំ កាលជំនាន់អ៊ំហ្នឹង កាលសង្រា្គមគេទម្លាក់គ្រាប់បែកឥស្សរៈសម័យវៀតកុងចូលចឹងខ្លាច … រត់ទៅ រត់មក រហូតដល់បែកប៉ុលពតគេជម្លៀសមកស្រែវិញ…។ ហើយយើងអ្នកជម្លៀសចឹង ហូប បបររាវៗ….រៀនក៏មិនបានរៀន ហើយឥឡូវបើត្រឹមតែធ្វើការខ្ញុំគេតែប៉ុណ្ណឹង ដើម្បីចិញ្ចឹមកូន»។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ថ្លែងបែបនេះ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការបោសសម្អាតផ្ទះ ឱ្យគេមួយកន្លែង នៅម្ដុំ សាលាសង្កាត់បឹងទំពុន រាជធានីភ្នំពេញ។
ខណៈនេះ នាងខ្ញុំបានសាកសួរបន្ថែមទៀត អ្នកស្រី ជាម្ដាយដែលមានការលះបង់ដើម្បីកូន។ អ្នកស្រី បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា អស់រយៈពេលជិត ១០ឆ្នាំ គឺក្រោយពីស្វាមីមានស្រីថ្មី អ្នកស្រី បាននាំកូនស្រីពីរនាក់ ទៅរស់នៅក្នុងផ្ទះជួលមួយកន្លែង ជិតកន្លែងធ្វើការរបស់អ្នកស្រី។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ថា៖ «ធ្វើការនៅកន្លែងគ្លីនិកជិត ១០ឆ្នាំ ហើយ តាំងពីបែកពីប្ដីបានកន្លះខែ មិនដឹងរកអីធ្វើអី លក់ដូរខ្ញុំក៏មិនសូវឆ្លាត ណាមួយវាអត់មានដើមទុន ហើយខ្ញុំតាំងចិត្តហើយ ថា ខ្ញុំ ធ្វើអីក៏ធ្វើដែរ កុំអោយតែធ្វើចោរ ធ្វើ.. [លក់ខ្លួន] ក្រៅពីហ្នឹងការងារអីក៏ដោយ គេហៅខ្ញុំធ្វើ អោយតែបានលុយ ខ្ញុំធ្វើទាំងអស់ សូម្បីតែអេតចាយកំប៉ុងមួយ ដបមួយ ក៏ខ្ញុំរើសដែរ សន្សំ (ប្រាក់)។ ហើយ កូននោះ វាខឹង វាមិនចូលចិត្តអារឿងយើង កន្ត្រេកកន្ត្រាក ខោមិនខោ អាវមិនអាវ រើសអីៗចឹង វាមិនចូលចិត្ត ថានិយាយចំវាពិបាកណាស់ ចិត្តខុសពីម៉ែ»។
ក្ដីសង្ឃឹមរំពឹងទៅលើកូនស្រីថ្ងៃខាងមុខបាននាំឱ្យអ្នកស្រី ពាំង ស្រី ជាមនុស្សម្នាក់ មានភាព រឹងមាំខំប្រឹងធ្វើការងារដែលមនុស្សមួយចំនួនមិនសូវអោយតម្លៃ។ ជាអ្នកបោសសម្អាត នៅគ្លីនិក ជា ការងារ និងជាឆ្នាំងបាយរបស់អ្នកស្រី។ ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ ស្ត្រីមេម៉ាយបានធ្វើការទាំង អស់នេះ ដើម្បីយកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់ទៅលើការចំណាយជាច្រើន លើការហូបចុក ទឹកភ្លើង និង ការចំណាយលើការសិក្សារបស់កូន។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ប្រាប់បន្ថែមថា៖ «អត់មានសល់លុយ ចុះលុយចាយអត់គ្រាន់ កូនរៀន …»។
បើទោះជាបីជាអ្នកស្រី បានធូរស្រាលមួយកម្រិតពីថ្លៃឈ្នួលផ្ទះ តែប្រាក់ខែ ដែលមានជាង ៤០ ម៉ឺនរៀល ពីការងារនៅគ្លីនិក គឺមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការចំណាយជាច្រើននេះទេ។
អ្នកស្រី ក៏បានរកការងារក្រៅម៉ោងបន្ថែមទៀត ដោយការលាងចានតាមតូបលក់ឥវ៉ាន់នៅ ក្នុងផ្សារ។ អ្នកស្រី បានធ្វើការងារទាំងអស់នេះ នៅពេលដែលគាត់ឈប់សម្រាកពិសាបាយ ថ្ងៃត្រង់។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ថា «ទើបតែបានធ្វើប៉ុន្មានខែនេះទេ (ការងារលាងចាន) ហើយធ្វើប៉ុន្មានខែ ហ្នឹង សុំគេបើកលុយ មុន ទិញកង់អោយកូនចេះហើយលុយដែលបាននេះមិនគ្រប់ទេ សុំខ្ចី លុយមេ (នៅកន្លែងការងារគ្លីនិក) បន្ថែមទៀតគ្រាន់តែជំពាក់មេ ៥ ទៅ ៦ រយដុល្លារ (នៅកន្លែង គ្លីនិក) ….»។
មានប្រសាសន៍បន្ដជាមួយដំណើរជីវិតស៊ូរបស់ខ្លួន ស្ដ្រីវ័យ ៥៦ ឆ្នាំរួបនេះ បានរៀបរាប់ ទាំងអួលដើម ក ថា៖ «ក្រៅពីធ្វើការនៅគ្លីនិក និងលាងចានឱ្យគេនៅតាមផ្សារខ្ញុំ ក៏បានរើសកំប៉ុង និងដបផ្សេងៗផងដែរ ដើម្បីសន្សំទុក្ខលក់….»។
នាងកញ្ញា លោក លោកស្រី ទឹកចិត្តរបស់អ្នកស្រី ពាំង ស្រី គឺជាទឹកចិត្តអ្នកម្ដាយម្នាក់ ដែល ធ្វើការលះបង់ដើម្បីកូន។ ការលះបង់កម្លាំងកាយចិត្ត តស៊ូជាច្រើនរបស់អ៊ំស្រី ពាំង ស្រី ដើម្បីកូននេះ គាត់មិនបានរំពឹងថា និងមានការតបស្នងមកវិញពីកូននោះទេ ប៉ុន្ដែគ្រាន់តែគាត់ សង្ឃឹមថា ថ្ងៃណាមួយ កូនគាត់អាចនិងមានការងារសមរម្យសម្រាប់ខ្លួនឯង ក្រោយពេលបញ្ចប់ ការសិក្សា។
អ្នកស្រី ពាំង ស្រី ថា៖ «បើកូនស្ដាប់លឺម៉ែនិយាយ សូមជូនពរ មានអីទេ មានតែម្រាមដៃ ១០ សំពះ បន់ស្រន់ ឱ្យទេវតាឆ្នាំថ្មី អ្នកគ្រប់គ្រងថែរក្សាទឹកដីប្រទេសខ្មែរយើង ជួយថែរក្សាកូន ឃុំគ្រងកូនទាំងអស់អោយបានសុខសប្បាយ ចង់អោយតែកូនបានសុខសប្បាយទាំងអស់គ្នា តែប៉ុណ្ណឹងទេ ព្រោះម៉ែមិនដឹងស្លាប់នៅពេលណាទេ…»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការមួយចំនួនដែលធ្វើការងារងារលើបញ្ហារបស់ស្ត្រី គឺស្ត្រី មាន ជាង ៥២% នៅក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋជាង ១៤ លាននាក់ ដែលជាកម្លាំងធនធាន មនុស្សដ៏មានសក្តានុពលចូលរួមក្នុងការអភិវឌ្ឍគ្រប់វិស័យសម្រាប់ជាតិ។
លោកស្រី រស់ សុភាព នាយិកាអង្គការយេនឌ័រអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា យល់ឃើញថា ករណីរបស់ អ្នកស្រី ពាំង ស្រី អាចមកពីហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ដែលករណីនេះសង្គមគួរយកចិត្តទុកដាក់វិបត្តិ បែបនេះ។ លោកស្រីបន្តថា បើតាមច្បាប់ គឺ ស្វាមី ត្រូវជួយប្រពន្ធក្នុងកាតព្វកិច្ចគ្រួសារដើម្បី ចិញ្ចឹមកូន។
លោកស្រី រស់ សុភាព មានប្រសាសន៍ថា៖ «ចា៎! ពីព្រោះប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសមួយដែល គោរពសិទ្ធិមនុស្ស ចុះហត្ថលេខី ទៅលើការលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់រើសអើង។ ដូចនេះ បើសិនជា អាជ្ញាធរ ឬក៏អ្នកដែលនៅជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលខុសត្រូវហ្នឹង មិនអើពើលើករណីគាត់ហ្នឹង មិនជួយដល់គាត់ហ្នឹង បានន័យថា អ្នកហ្នឹង ក៏ប្រព្រឹត្តល្មើសដែរ»។
លោកស្រី រស់ សុភាព គិតថា ករណីនេះជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីហិង្សារបស់គ្រួសារមួយនេះ។ «អ្វីដែលកើតឡើងនេះ ខ្ញុំគិតថាទាំងបួននេះមានទាំងអស់ ក្នុងករណីដែលរៀបរាប់ អម្បាញ់ មិញហ្នឹង ចូលបួនហ្នឹង (អំពើហិង្សារាងកាយ ហិង្សាផ្លូវភេទ ហិង្សាសេដ្ឋកិច្ច ហិង្សាផ្លូវចិត្ត) លុយក៏មិនឱ្យហើយធ្វើឱ្យគាត់ពិបាកចិត្ត ធ្វើអោយជីវិតគាត់តោកយ៉ាក … ចឹងនេះ វាពាក់ព័ន្ធនឹងករណីខុសច្បាប់ទាំងស្រុង»។
ត្រឡប់មករក អ្នកស្រី ពាំង ស្រី វិញ ម៉ោងប្រហែល ៣ រសៀល ស្រី្តមេម៉ាយរូបនេះ នៅបន្ត បោះសម្អាតការងារផ្ទះឱ្យម្ចាស់ផ្ទះដែលជួលអ្នកស្រី។ អ្នកស្រី សង្ឃឺមថា កូនៗរបស់អ្នកស្រី នឹងមានសេចក្ដីសុខ មានសុភមង្គល នៅពេលពួកគេ បានរៀនចេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់ និងមិនធ្វើឱ្យ ម្ដាយខំចិញ្ចឹមកូនអស់សង្ឃឹមឡើយ៕
