ភ្នំពេញ៖ នៅមុនមួយថ្ងៃនៃការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្ដរជាតិលើទី ៦៨ គណៈកម្មាការសិទ្ធិមនុស្សសភាសហរដ្ឋអាមេរិក បានរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាមួយស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងពិភពលោកតែក្នុងនោះ កម្ពុជា គឺជាប្រធានបទមួយនៃកិច្ចពិភាក្សានេះ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយដោយវិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សានេះ តំណាងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្ដរជាតិបានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល សភាសហរដ្ឋអាមេរិក ឲ្យចាត់វិធានការណ៍ករណីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ ករណីនេះអ្នកវិភាគយល់ថា កម្ពុជាគឺមិនអាចគេចពីភ្នែករបស់អន្ដរជាតិបានឡើយ ពីទង្វើរបស់ខ្លួនពិសេសគឺការមិនគោរពសិទ្ធិមនុស្សនេះ ដែលមានសភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ក៏ប៉ុន្ដែអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកថា ការបញ្ចេញមតិរិះគន់មានតែក្នុងចំណោមមនុស្សតែប៉ុន្មាននាក់តែប៉ុណ្ណោះ។ លៀ ស៊ីណា រាយការណ៍៖
ករណីនេះអ្នកវិភាគលើកជាទស្សនៈថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនអាចកែប្រែខ្លួនឲ្យស្របតាមគម្ពីរ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដូចមានចែងក្នុងសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិនិងកិច្ចព្រមព្រៀង សន្ដិភាពទីក្រុងបារីសនោះទេ គឺច្បាស់ណាស់ថា អន្ដរជាតិប្រាកដជានឹងដាក់យន្ដការកាន់តែខ្លាំងបន្ថែមទៀត លើកម្ពុជា។
លោក គឹម សុខ អ្នកឃ្លាំមើលការអភិវឌ្ឍសង្គម និងនយោបាយ មានប្រសាសន៍ជាមួយវិទ្យុស្ដ្រីនៅថ្ងៃទី ០៩ ខែ ធ្នូ នេះថា ការមិនបានគោរពសិទ្ធិមនុស្សត្រឹមត្រូវ គឺតែងតែនឹងទទួលទណ្ឌកម្មពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ។
លោកបន្តថា ចំពោះប្រទេសកម្ពុជាវិញ គឺ រហូតមកដល់ពេលនេះកម្ពុជាក៏នៅតែមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដដែល មានន័យថា ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សពីមុនមានស្ថានភាពខ្លាំង គឺបច្ចុប្បន្នក៏នៅតែមានដដែល។
អ្នកឃ្លាំមើលការអភិវឌ្ឍសង្គមរូបនេះបញ្ជាក់ទៀតថា បើសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់សម្ពាធដូចបានរៀបរាប់ខាងលើមកកម្ពុជាមែនគឺវាមិនមានបញ្ហាអ្វីដល់ពលរដ្ឋទេ ប៉ុន្ដែអ្នកដែលជួបបញ្ហាធំគឺរដ្ឋាភិបាល។
លោក គឹម សុខ៖«អ្វីដែលគេចង់បង្កក មិនមែនសំដៅលើការបង្កកជំនួយនឹងទ្រព្យសម្បត្ដិមួយចំនួន ដែលទាក់ទងនឹងការអភិវឌ្ឍជាតិទេ គេបង្កកនឹងធ្វើឲ្យកាន់តែរួមតូចនូវការប្រើប្រាស់លុយកាក់អ្នកដឹកនាំដើម្បីរក្សាអំណាចទៅវិញទេ»។
យ៉ាងណាលោក គឹម សុខ មើលឃើញការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ក៏អាចកើតចេញពីអំណាច បុគ្គលនិយម បក្សពួកនិយម ផងដែរ។
ជាការឆ្លើយតបលោក សុខ ឥសាន្ដ អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលមានប្រសាសន៍ថា នេះត្រឹមតែជាការបញ្ចេញមតិរបស់មនុស្សមួយក្រុមតូចនៃសហរដ្ឋអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសដែលមានដែនអធិបតេយ្យ ពេញលេញហើយចំពោះ រឿងចង់បង្កកទ្រព្យសម្បត្ដិមេដឹកនាំកម្ពុជា ឬក៏មន្ដ្រីរាជរដ្ឋាភិបាលគឺមិនអាចទៅរួចឡើយ។
ជាងនេះលោកថា កម្ពុជានឹងពិចារណារាល់សំណើអន្ដរជាតិ ក៏ប៉ុន្ដែសំណើណាដែលមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជាក់ស្ដែងកម្ពុជាមិនចាប់អារម្មណ៍នោះទេ។ ចំណុចនេះលោកថា ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅអាមេរិកក៏មិនល្អជាងប្រទេសកម្ពុជាប៉ុន្មានដែរ។
អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានបញ្ជាក់ផងដែថា កម្ពុជាមានការ គោរពសិទ្ធិមនុស្សបានយ៉ាងល្អព្រោះតែមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សទើបកម្ពុជាមានការអភិវឌ្ឍ និងភាពរីកចម្រើនដូចសព្វថ្ងៃ។
ថ្វីបើមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់បក្សកាន់អំណាចបង្ហាញជំហរហាក់មិនចាប់អាមរ្មណ៍រឿងនេះក្ដី ប៉ុន្ដែអ្នកវិភាគម្នាក់ទៀតមានប្រសាសន៍ថា មិនមែនជារឿងតូចទេគឺយូរនឹងឆាប់កម្ពុជាច្បាស់ជាទទួលគំនាប។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ដ្រនយោបាយយល់ថា បើគណៈកម្មាការសិទ្ធិមនុស្សសភាសហរដ្ឋអាមេរិកកត់សំគាល់ហើយ គឺឆាប់ៗនេះរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកគេនឹងធ្វើតាមសំណើដែលគណៈកម្មាការសិទ្ធិមនុស្សរបស់គេ។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា៖«មិនមែនជារឿងសាមញ្ញទេ នៅប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិកអង្គការសង្គមស៊ីវិល គឺមានឥទ្ធិពលខ្លាំងទៅលើរដ្ឋាភិបាល ព្រោះគេជាអ្នកតំណាងពលរដ្ឋ ហើយបើកម្ពុជាមិនរវល់មិនខ្វល់គ្រាន់តែថាមិនអីទេ ប៉ុន្ដែបើអញ្ចឹងមែនខ្ញុំព្រួយបារម្ភពីវិធានការណាមួយពីអន្ដរជាតិ»។
ទាក់ទិនរឿងនេះសាស្ដ្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ដ្រនយោបាយរូបនេះ លោកពន្យល់ថា អាមេរិកមុនដាក់យន្ដការណ៍អ្វីមួយគេមានការដាស់តឿនរដ្ឋាភិបាលជាមុនសិនហើយ ប្រសិនដាស់តឿនហើយគ្មានការប្រែប្រួលគឺគេមានយន្ដការណ៍ផ្សេងៗ។
នៅរយៈពេលមួយឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គេសង្កេតឃើញសហគមន៍អន្តរជាតិ មានសហរដ្ឋអាមេរិកសហភាពអឺរ៉ុប និងអង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងអង្គការសិទិ្ធមនុស្ស អន្តរជាតិ តែងតែថ្កោលទោស យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការចាប់ខ្លួន សកម្មជនដីធ្លី សកម្មជនបរិស្ថាន សកម្មជនបក្សប្រឆាំង ដាក់ពន្ធនាគារនិងការបាញ់សម្លាប់អ្នកវិភាគលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដោយហៅកម្ពុជា ជារដ្ឋ ហានិភ័យនៃសិទ្ធិមនុស្ស៕
