ការសម្រេចមួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានកំពុងបង្កឱ្យមានភាពភ័យខ្លាច និង ហានិភ័យអំពីសេដ្ឋកិច្ចដោយសារតែសហរដ្ឋអាមេរិក រៀបចំដើម្បីបញ្ចប់របបម៉ាឌូរ៉ូនៅវេណេហ្សូអេឡា ។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានដឹកនាំប្រទេសយ៉ាងតិច៤០ប្រទេសទៀត ដែលសុទ្ធសឹងជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យជឿនលឿន បានទទួលស្គាល់មេបក្សប្រឆាំងដែលជាប្រធានរដ្ឋសភា ជាប្រមុខរដ្ឋស្ដីទី ជំនួសលោកនីកូឡាស ម៉ាឌូរ៉ូដែលអាមេរិក ចាត់ទុកថា ជាប្រធានាធិបតីខុសច្បាប់។ប្រទេសម្ចាស់បំណុលធំ២ គឺចិននិងរុស្ស៊ី មើលទៅស្ថិតក្នុងភាពភ័យខ្លាច ពីការខាតបង់​ប្រាក់​បំណុលនិងការធ្លាក់ចុះទំហំពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន មានភាគហ៊ុន ក្នុងមុខជំនួញប្រេងជាមួយលោកម៉ាឌូរ៉ូ​ដែលជិតរលំហើយនេះ។  

 សូមស្ដាប់ការប្រែសម្រួល របស់កញ្ញា ឆោម ពៅនិកា ដូចតទៅ៖

រយៈពេលចុងក្រោយប្រជាជនវ៉េណេហ្សូអេឡា រាប់ម៉ឺននាក់បានបះបោរទម្លាក់លោកម៉ាឌូរ៉ូពីអំណាច មិនតែប៉ុណ្ណោះសហរដ្ឋអាមេរិកជាប្រទេសមហាអំណាចដ៏ធំមួយនៃពិភពលោកត្រូវបានរាយការណ៍មកថាកំពុងរៀបចំ កងទ័ពដើម្បីចូលលុកលុយវេណេហ្សូអេឡាហើយបញ្ចប់របបម៉ាឌូរ៉ូ។ មើលទៅពិបាកស្មានថា លោកម៉ាឌូរ៉ូអាចការពារអំណាចបានយូរទៅមុខទៀតនោះឃើញថា ចិន រុស្ស៊ី ដែលជាម្ចាស់បំណុលដ៏ធំបំផុតរបស់ម៉ាឌូរ៉ូ កំពុងតែស្ថិតក្នុងភាពភ័យខ្លាចពីការទូទាត់បំណុលរបស់ខ្លួនឡើងវិញប្រសិនបើលោកម៉ាឌូរ៉ូត្រូវបានបណ្ដេញពីអំណាចនោះ។

យ៉ាងណា អ្នកវិភាគឱ្យគេហទំព័រ ក្រុមប្រឹក្សាទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិ គឺលោក Rocio Cara Labrador និង អ្នកវិភាគម្នាក់ទៀត ឱ្យបណ្ដាញផ្សាយព័ត៌មាន CNBC  Russ Dalen មានទស្សនៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ចិននិង រុស្ស៊ី ភ័យដូចគ្នាពីបំណុលរបស់ខ្លួននៅប្រទេសវេណេហ្សូអេឡា តែប្រទេសពីរនេះគិតផ្សេងគ្នា។

របបម៉ាឌូរ៉ូ ធ្លាក់ក្នុងបំណុលរបស់ចិននិង រុស្ស៊ី ប្រមាណជា ១០០ពាន់លានដុល្លារ​។ ប៉ុន្ដែបំណុលចិនធំជាងរុស្ស៊ីជាងពីរដង គឺមានប្រមាណជា៧០ពាន់លានដុល្លារ។ ម្ចាស់បំណុលទាំងពីរនេះ គឺជាខ្នងបង្អែកដ៏រឹងមាំជាច្រើនទសវត្សមកហើយនៃរបបលោកម៉ាឌូរ៉ូ ។ ប្រទេសរុស្ស៊ីគឺជាចៅហ្វាយរបស់វេណេហ្សូអេឡាតាំងពីសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់។ យ៉ាងណា មានការចោទសួរថា តើប្រទេសពីរនេះភ័យខ្លាចការផ្ទេរបំណុលមកវិញបានត្រឹមត្រូវបានដែរឬទេ ខណៈដែលភាពស្របច្បាប់លោកម៉ាឌូរ៉ូ សឹងតែអស់ទៅហើយនោះ។

ចិន ជាម្ចាស់បំណុលដ៏ធំនៃរបបម៉ាឌូរ៉ូនៅវេណេហ្សូអេឡា

ចិន ជាអ្នកទ្រទ្រង់សង្វាក់ផលិតកម្ម ឧស្សាហកម្មប្រេងដ៏ធំបំផុតនៃប្រទេសវេណេហ្សូអេឡា។ ប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចធំលេខពីរនេះ មិនត្រឹមតែជាម្ចាស់បំណុលដ៏ធំរបស់របបម៉ាឌូរ៉ូប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្ដែក៏ជាអ្នក ទិញប្រេងឆៅ ពីវេណេហ្សូអេឡា លំដាប់ទី២ បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក គឺមួយថ្ងៃ ៣សែនបួនម៉ឺនធុង។ ទំហំពាណិជ្ជកម្មប្រេង ជាមួយវេណេហ្សូអេឡា គឺជាការ ដោះដូរ និង ផ្ទេរសងប្រាក់បំណុល ទៅឱ្យចិន។ ប៉ុន្ដែ បរិមាណ ផលិតប្រេងសម្រាប់ប្រទេសចិនគឺមានការធ្លាក់ចុះជាលំដាប់ ចាប់តាំងពី វេណេហ្សូអេឡា ក្រោមការដឹកនាំរបស់នីកូឡាសម៉ាឌូរ៉ូជួបចលាចលនយោបាយយ៉ាងខ្លាំង គឺចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦មក។

មកដល់ពេលនេះ វេណេហ្សូអេឡា នៅតែជំពាក់ចិន ច្រើនលើសលុបនៅឡើយគឺប្រមាណជា៧០ពាន់លានដុល្លារ។ កាលពីថ្មីៗនេះ អ្នកសេដ្ឋកិច្ចបានប្រមើមើលថា ទីក្រុងប៉េកាំង ដែលស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់នេះ ប្រហែលជាអាចទទួលយកបាន សំណើរបស់លោកជួនហ្គៃដូមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងដែលសហរដ្ឋអាមេរិក នៅពីក្រោយហើយសំណើនេះ លោកជួនហ្គៃដូបានធានាថា នឹងធ្វើការ សងបំណុលទៅឱ្យចិន តាមលក្ខន្ដិកៈស្របច្បាប់។ លោកជួនហ្គៃដូ បាន ប្រាប់ទីក្រុងប៉េកាំងថា សូមឱ្យដកខ្លួនចេញពីរបបលោកម៉ាឌូរ៉ូបើ ក្រុងប៉េកាំង ចង់រក្សាទុកបំណុលរបស់ខ្លួនឡើងវិញនោះ។ ដោយឡែក ករណីនយោបាយវិញ ទីក្រុងប៉េកាំង រយៈពេលចុងក្រោយនេះ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់យ៉ាងខ្លាំង ហើយសូម្បីតែ ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ការពារ របបលោកម៉ាឌូរ៉ូសឹងតែមិនឃើញផង។ ទីក្រុងប៉េកាំង ជាអ្នកស្រោចស្រង់សេដ្ឋកិច្ចវេណេហ្សូអេឡាពេលនេះ ហាក់បាត់បង់ ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយលោកម៉ាឌូរ៉ូជាច្រើនគឺចាប់តាំងពី លោកជួនហ្គៃដូ ប្រកាសដណ្ដើមតំណែងប្រធានាធិបតីពីលោកម៉ាឌូរ៉ូដោយមានការគាំទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិក។​ ភាពស្ងប់ស្ងាត់របស់ទីក្រុងប៉េកាំងគឺគ្មានអ្វីក្រៅពី ប្រទេសធំនេះ បារម្ភពីការខាតបង់អត្ថប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។

រុស្ស៊ី និង វេណេហ្សូអេឡា

រុស្ស៊ី ជាមហាមិត្ត និង ជាចៅហ្វាយ របស់វេណេហ្សូអេឡា តាំងពីសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់។

រុស្សី មិនត្រឹមតែជាម្ចាស់បំណុលវេណេហ្សូអេឡាជិត៣០ពាន់លានដុល្លារនោះទេ។ តែប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះ គឺជាអ្នកការពារសន្ដិសុខជាតិយ៉ាងខ្លាំង ទៅលើរបបលោកម៉ាឌូរ៉ូបច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ។ រុស្ស៊ីបានក្លាយជាអ្នកលក់អាវុធដ៏ធំមួយសម្រាប់ប្រទេសវេណេហ្សូអេឡា។ ក្រៅពីជំនួញអាវុធ រុស្ស៊ី មានភាគហ៊ុន វិនិយោគទុន ខួងប្រេងនៅវេណេហ្សូអេឡា ៤៩ភាគរយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ វេណេហ្សូអេឡាកំពុងធ្លាក់ក្នុងកូនបំណុលរបស់រុស្ស៊ីធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ ទីក្រុងម៉ូស្គូមានគោលនយោបាយដឹកនាំប្រទេស ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងវេណេហ្សូអេឡា ក្រោមការដឹកនាំមួយនៃរបបសង្គមនិយម។ រយៈពេលចុងក្រោយនេះ រុស្ស៊ី បានត្រឹមតែគម្រាមសហរដ្ឋអាមេរិក កុំឱ្យធ្វើអន្ដរាគមន៍ផ្នែកកងទ័ពដើម្បីផ្ដួលរលំសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ គឺមិនឃើញមាន ការចល័តទ័ពដើម្បីទៅការពារលោកម៉ាឌូរ៉ូដោយផ្ទាល់នោះទេ។ រុស្ស៊ីប្រកាសប្រឆាំង លោកជួនហ្គៃដូជាប្រធានាធិបតី តែបានអំពាវនាវឱ្យគូវិវាទនយោបាយទាំងពីរនេះត្រូវស្វែងរក ដំណោះស្រាយដោយសន្ដិវិធី។ យ៉ាងណា សារព័ត៌មានរបស់រុស្ស៊ី Sputnik  បានចុះផ្សាយថា មិនយូរមិនឆាប់ អាមេរិក នឹង ធ្វើអន្ដរាគមន៍កងទ័ពដើម្បីបញ្ចប់របបម៉ាឌូរ៉ូ។ គឺសមដូចនេះមែន ទាំងរដ្ឋមន្រ្ដីការបរទេសម៉ៃប៉ុមប៉ូ និង ទីប្រឹក្សាសន្ដិសុខជាតិ ចងប៊ុលតុង រួមទាំងលោកប្រធានាធិបតីដូណាល់ត្រាំ បានព្រមានឱ្យដឹងថា  ដំណាក់កាលចុងក្រោយគឺជាការបញ្ចប់ របបម៉ាឌូរ៉ូដោយអន្ដរាគមន៍របស់កងទ័ព។

សរុបសេចក្ដីទៅ មហាមិត្តទាំងពីររបស់លោកម៉ាឌូរ៉ូមានការខ្វាយខ្វល់ពីបញ្ហាប្រាក់បំណុលប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ប៉ុន្ដែពួកគេគិតផ្សេងគ្នាបន្ដិច ត្រង់ថាក្រុងប៉េកាំង បារម្ភយ៉ាងខ្លាំងពីការសងបំណុលត្រឡប់មកវិញប្រសិនបើ ម៉ាឌូរ៉ូត្រូវបានបញ្ចប់ដោយការដកហូតអំណាច។ តែសម្រាប់ទីក្រុងម៉ូស្គូវិញ គិតខុសពីក្រុងប៉េកាំងបន្ដិចត្រង់ថា បើមានការដោះដូរមេដឹកនាំនៅវេណហ្សូអេឡា ទោះតែរូបភាពណាក៏ដោយគឺជាការបាត់បង់ឥទ្ធិពលប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះទៅលើទ្វីបអាមេរិក។ មានន័យថា អតីតបក្សសម្ព័ន្ធវ៉ាសូវី របេះមួយទៀតទៅនៅក្រោមពួកប្រជាធិបតេយ្យ។មួយវិញទៀតក្រុងម៉ូស្គូ គិតថា បើមានការដោះដូររបបមែននោះ ក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួនក៏អាចរងគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ ហើយចង់មិនចង់ ខាតបង់ប្រាក់បំណុលនិង ការវិនិយោគទុនទៀតផង។ សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលរៀបចំផែនការ លុកលុយវេណេហ្សូអេឡា ត្រូវបានអ្នកវិភាគខ្លះ គិតថា ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន កំពុងតែសម្លឹងទៅរក ការគ្រប់គ្រង ភាគហ៊ុនប្រេងនៅវេណេហ្សូអេឡាជាជាង អាមេរិក ចង់ស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបសប្រទេសនេះឡើងវិញ៕

អត្ថបទ ដោយ នួន បូរិន