ស្ថានទូតស៊ុយអ៊ែតប្រចាំនៅកម្ពុជា បានចេញនូវសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានបន្ទាន់ មួយអំពីការបន្ដកិច្ច សហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាក្រោមយុទ្ធសាស្រ្ដ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនិងត្រៀមបញ្ចប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិយុទ្ធសាស្រ្ដទ្វេភាគីវិញ។រដ្ឋាភិបាលនេះសម្ដែងមតិព្រួយបារម្ភនិងខកចិត្តដែលលំហប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជានៅតែត្រូវបានរឹតបន្ដឹងតែប្ដេជ្ញានឹងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងវិញ។
កញ្ញា ឆោមពៅនិការាយការណ៍៖
ថ្ងៃទី12មិថុនាឆ្នាំ២០២០នេះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកស្ថានទូតបានធ្វើការឆ្លុះបញ្ចាំងជាច្រើនពីស្ថានភាពប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។នៅពីលើអត្ថបទជាសន្លឹកឌីជីថលនៃសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននោះ ស្ថានទូតនេះបានសរសេរអត្ថបទ ៤ល្បះដូចនេះថា៖
រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអ៊ែតសម្រេចចិត្តផ្ដោតលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍជាមួយកម្ពុជាលើសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ។សកម្មភាពកំពុងដំណើរការលើវិស័យទាំងនេះបន្ដហើយគំនិតផ្ដួចផ្ដើម ថ្មីនឹងត្រូវបានពិចារណា។ប៉ុន្ដែវិស័យផ្សេងទៀតនឹងត្រូវបានបញ្ឈប់។យុទ្ធសាស្រ្ដតំបន់សម្រាប់កិច្ចអភិវឌ្ឍស៊ុយអ៊ែតនៅអាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិករួមបញ្ចូលទាំងកម្ពុជាលើវិស័យនានា ជាពិសេសលើការការពារ បរិស្ថាននិងបម្លាស់ប្ដូរអាកាសធាតុ។
នេះគ្រាន់តែជាចំណងជើងនៃសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានទេ ប៉ុន្ដែសេចក្ដីប្រកាសរបស់ទូតស៊ុយអ៊ែតនោះគឺមានបួនកថាខណ្ឌធំៗ។កថាខណ្ឌដើមបានគូសបញ្ជាក់ថាចាប់ពីថ្ងៃជូនដំណឹងនេះតទៅ សកម្មភាពក្នងុការអភិវឌ្ឈលើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និតិរដ្ឋនិងសិទ្ធិមនុស្ស នឹងត្រូវបានមគ្គុទេសន៍ដោយកម្មវត្ថុថ្មីជាយុទ្ធសាស្រ្ដស៊ុយអ៊ែតសម្រាប់ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងអាស៊ីនិងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក។ចំណែកឯយុទ្ធសាស្រ្ដទ្វេភាគីរបស់ស៊ុយអ៊ែតនឹងកម្ពុជានឹងត្រូវបញ្ចប់មុនថ្ងៃទី១កក្កដាឆ្នាំ២០២១។
កថាខណ្ឌបន្ទាប់ ស៊ុយអ៊ែតបានបរិយាយជាសង្ខេបថាលំហប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស រួមបញ្ចូលនឹងសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និង សមត្ថភាពសង្គមស៊ីវិល ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងការធ្វើសកម្មភាពដោយសេរីត្រូវបានរឹតត្បិតនៅកម្ពុជាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។រដ្ឋាភិបាលដោយយល់ឃើញដូច្នេះពិចារណាថាវាជាការចាំបាច់ក្នុងការផ្ដោតលើកចិច្សហប្រ្តិបត្តិដើម្បីបង្កើតនូវលក្ខខណ្ឌប្រសើរ។
ប្រយោគទាំងនេះគឺជាការសង្ខេបមកពីអត្ថន័យទាំងស្រុងរបស់រដ្ឋមន្រ្ដីទទួលបន្ទុកកិច្ចអភិវឌ្ឍសហប្រតិបត្តិការជាអន្ដរជាតិរបស់ប្រទេសស៊ុយអ៊ែត គឺលោក Peter Erikson។ រដ្ឋមន្រ្ដីរូបនេះបានថ្លែងដូចនេះថា៖ លំហប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាត្រូវបានរឹតបន្ដឹងយ៉ាងខ្លាំងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។នេះបានធ្វើឱ្យយើងពិបាកក្នុងការបន្ដកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែទូលំទូលាយនិងជិតស្និទ្ធ។រដ្ឋាភិបាលដោយឃើញយ៉ាងដូច្នោះបានជ្រើសរើសក្នុងការប្រតិបត្តិការផ្ទាល់ម្ដងទៀតនូវកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍគាំទ្រឱ្យប្រសើរឡើងសម្រាប់ជាការផ្លាស់ប្ដូរទាក់ទិននឹងសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។យ៉ាងនេះក្ដីក្រុមដែលរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអ៊ែតគាំទ្រនៅកម្ពុជាគឺ សង្គមស៊ីវិល អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និង អ្នកតស៊ូមតិប្រជាធិបតេយ្យនិង កម្ពុជា។រដ្ឋាភិបាល ស៊ុយអ៊ែតថា ស៊ុយអ៊ែតនឹងឈរលើគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និង សម្ដែងទស្សនៈជាសាធារណៈ នៅពេលដែលតម្លៃទាំងនោះរងនូវការបំផ្លាញ។
កាលពីថ្ងៃទី០៣មិថុនា ឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស អ.ស.ប អ្នកស្រី មីស្សែល បាស្សេឡេត បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភចំពោះការគាបសង្កត់លើសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅផ្នែកខ្លះនៃតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលមានប្រទេសចំនួន ១១ និងរួមទាំងកម្ពុជាផងនៅក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្ដិនៃជំងឺកូវីដ១៩។ភ្លាមៗលោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាបានបកស្រាយថា កម្ពុជាមិនបានចាប់ខ្លួនអ្នកបញ្ចេញមតិពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ ទេ។ ប៉ុន្តែការឃាត់ខ្លួន និងបន្តដោយវិធានការច្បាប់តាមផ្លូវតុលាការកន្លងមកគឺដោយសារតែអ្នកទាំងនោះបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស។
ផ្ដោតតែកម្ពុជាទេ បើរាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០ មក មានសកម្មជនបក្សប្រឆាំងជិត ២០នាក់ ត្រូវតុលាការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ហើយជិត២០នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវជនសង្ស័យវាយឱ្យរងរបួស។
ជាការតស៊ូមតិ អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៣០ដែលធ្វើការទាក់ទាក់នឹងសិទ្ធិមនុស្សនិងការបោះឆ្នោត បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយកាលពីម្សិលមិញ ដោយសំដែងការព្រួយបារម្ភលើការបន្តចាប់ខ្លួនសកម្មជននយោបាយនៅកម្ពុជា។
សូមជម្រាបថា គិតតែមួយឆ្នាំ២០១៩ ជំនួយអភិវឌ្ឍរបស់ស៊ុយអ៊ែតមកកាន់កម្ពុជាគឺផ្ដោតលើយុទ្ធសាស្រ្ដ នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី បើគិតជាទឹកប្រាក់សរុបគឺប្រមាណជិត២៤លានដុល្លារ។លើសពីនេះទៅទៀត ការគាំទ្រមកកាន់កម្ពុជាការធ្វើឡើងតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកផងដែរដែលជាយុទ្ធសាស្រ្ដសកលសម្រាប់កិច្ចស្រាវជ្រាវ។
គួរឱ្យដឹងថាជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអ៊ែតមកកាន់កម្ពុជាចាប់ផ្ដើមតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ដែលជាជំនួយមនុស្សធម៌។ប៉ុន្ដែចាប់ពីទសវត្សទី៩០មក កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍរយៈពេលវែងរបស់ស៊ុយអ៊ែត មកកាន់កម្ពុជាក៏ចាប់មានវត្តមានឡើយ។
