ភ្នំពេញ ៖ សត្វអណ្ដើកហ្លូងចំនួន ២៥ក្បាល ត្រូវបានអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ ហៅកាត់ថា WCS សម្ព័ន្ធដើម្បីការរស់រានសត្វអណ្ដើក ហៅកាត់ថា TSA មជ្ឈមណ្ឌលថែរក្សាសត្វព្រៃរបស់ប្រទេសសិង្ហបុរី និងក្រុមអ្នកជំនាញសត្វអណ្ដើកអន្ដរជាតិ បានព្រលែងឲ្យទៅរស់នៅព្រៃធម្មជាតិ ស្រុកស្រែអំបិល ខេត្ដកោះកុង នៅរសៀលថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧នេះ។ លោក ធូ វីរៈ រាយការណ៍ ៖
សត្វអណ្ដើកហ្លួង គឺជាប្រភេទសត្វល្មួន ដែលស្ថិតក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការ IUCN ជាប្រភេទសត្វរងគ្រោះជិតផុតពូជបំផុត នៅលើសាកលលោក និងជាសត្វអណ្ដើកមួយប្រភេទក្នុងចំណោមអណ្ដើកទាំង ២៥ប្រភេទ ដែលកំពុងរងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងជាងគេបំផុតលើសាកលលោក។ ពពួកសត្វអណ្ដើកហ្លួង មានវត្ដមាន រស់នៅតែក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសថៃ តែប៉ុណ្ណោះ ហើយចំនួនរបស់ពួកវា នៅលើសាកលលោកមានមិនដល់ ៥០០ក្បាលនោះទេ។
សត្វអណ្ដើកហ្លួងត្រូវបាត់កំណត់ ជាប្រភេទសត្វល្មួនដែលកំពុងរងគ្រោះជិតផុតពូជ និងត្រូវបានដាក់ជាប្រភេទសត្វល្មួន តំណាងឲ្យប្រទេសកម្ពុជា យោងទៅតាមអនុក្រឹត្យ ដែលចុះថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៥។
តាមការឲ្យដឹងពីសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ សត្វអណ្ដើកហ្លូងទាំង ២៥ ក្បាលនេះ មុនពេលត្រូវបានព្រលែងឲ្យទៅរស់នៅក្នុងព្រៃធម្មជាតិ ក្រុមគ្រូពេទ្យសត្វ មកពីសួនសត្វប្រន់ នៃសហរដ្ឋអាមេរិក បានធ្វើការតាមដានសុខភាពរបស់ពួកវា និងបានដាក់ឧបករណ៍តាមដាន ដើម្បីដឹងពីការរស់រាន និងបម្លាស់ទីរបស់ពួកវា ក្នុងព្រៃធម្មជាតិនេះ។
តាមលោក សោម ស៊ីថា ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសគម្រោងអភិរក្សខេត្ដកោះកុង របស់អង្គការ WCS បានឲ្យដឹងថា កាលពីពេលថ្មីៗ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានហាមឃាត់សកម្មភាពបូមខ្សាច់នៅតាមប្រព័ន្ធព្រែកស្រែអំបិល ដែលជាដំណឹងដ៏ល្អបំផុតមួយ សម្រាប់ការងារអភិរក្សសត្វអណ្ដើកហ្លួង ពីព្រោះវាបានជួយការពារ និង ថែរក្សាប្រព័ន្ធព្រែកស្រែកអំបិល ដែលជាទីជម្រកធម្មជាតិ និង ជាកន្លែងពងកូនតែមួយគត់របស់អណ្ដើកហ្លួងនៅកម្ពុជា។ ជាងនេះលោក សោម ស៊ីថា មានសុទិដ្ឋិនិយមថា ការលែងអណ្ដើកហ្លូងលើកនេះ នឹងទទួលបានជោគជ័យដូចកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ដែលបានព្រលែងចំនួន ២១ក្បាលចូលព្រៃធម្មជាតិ ហើយជាលទ្ធផលរយៈពេល ២ឆ្នាំឃើញថា ជាង ៨៥ភាគរយ នៃសត្វអណ្ដើកហ្លួងបានបន្ដរស់រានមានជីវិត។
តាមឯកសារការដាក់ឈ្មោះអណ្ដើកហ្លូង យ៉ាងដូច្នេះពីព្រោះតែកាលពីមុនមក គឺមានតែក្រុមគ្រួសាររាជ្យវង្សប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចសោយពងរបស់វាបាន។
សត្វអណ្ដើកហ្លូង ត្រូវបានគេគិតថា វាបានផុតពូជពីកម្ពុជា ទៅហើយ ក៏ប៉ុន្ដែនៅឆ្នាំ២០០០ វត្ដមានរបស់អណ្ដើកហ្លូងត្រូវបានរដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ ធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និង រកឃើញចំនួនសេសសល់តិចតូច របស់វាកំពុងរស់នៅតាមប្រព័ន្ធព្រែកស្រុកស្រែអំបិលខេត្ដកោះកុង។ ទើបដល់ឆ្នាំ២០០១ រដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ បានរៀបចំកម្មវិធីការពារសំបុក ដោយមានការចូលរួមពីប្រជាសហគមន៍ នៅក្នុងស្រុកស្រែកអំបិល ដោយបានជ្រើសរើសយក អតីតអ្នកប្រមូលពង និង កូន សត្វអណ្ដើកហ្លូង ឲ្យធ្វើការជាបុគ្គលិកគម្រោង ដើម្បីស្វែងរក និងការពារសំបុកសត្វអណ្ដើកហ្លូង ជំនួសឲ្យការប្រមូលយកពងកូនទៅលក់។
ទន្ទឹមនឹងការព្រលែងសត្វអណ្ដើកហ្លួងឲ្យចូលទៅរស់នៅក្នុងព្រៃធម្មជាតិ ស្រុកស្រែអំបិល នៃខេត្ដកោះកុងនេះ លោក អ៊ុក វិបុល ប្រធានាយកដ្ឋានអភិរក្សជលផល នៃរដ្ឋបាលជលផល មានប្រសាសន៍ថា ការប្រមូលយកពងកូន ឬចាប់យកមេពូជអណ្ដើកហ្លួងមកលក់ ឬធ្វើជាម្ហូប គឺជាអំពើខុសច្បាប់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជ។ លើសពីនេះលោកក៏បានសំណូមពរដល់សាធារណជន ឲ្យចូលរួមអភិរក្សសត្វអណ្ដើកហ្លូង ដោយកុំទិញ និងបរិភោគសាច់ ឬពងសត្វអណ្ដើកហ្លូងបន្ដទៀត៕
